Kansızlığa Neden Olan Hastalıklar

Kansızlık, özellikle kadınların en önemli sağlık sorunlarının başında geliyor. En önemli belirtileri arasında halsizlik ve yorgunluk olan kansızlık, zaman zaman çok ciddi hastalıkların da ön göstergesi olabiliyor.

Acıbadem Beylikdüzü Cerrahi Tıp Merkezi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Türker Kundak, kansızlığın asla ihmal edilmemesi gerektiğine dikkat çekerek, “Çünkü kansızlık kimi zaman ilaç tedavisine bile gerek olmayan nedenlerden kaynaklanırken, kimi zaman ise erkeklerde mide, bağırsak ve prostat kanserleri ile kadınlarda rahim ve rahim ağzı kanserlerinin bile belirtisi olarak karşımıza çıkabiliyor” diyor.

DEMİR, B12 VİTAMİNİ VE FOLİK ASİT EKSİKLİĞİ

Halsizlik şikayeti yaşayan bir kişinin mutlaka bu durumu önemsemesi ve uzman bir hekime muayene olması gerekiyor. Yapılan ön tetkiklerde kansızlığın sebebi ortaya çıkartılıyor ve bu doğrultuda bir tedavi uygulanıyor.  Ülkemizde ve tüm dünyada kansızlığın en sık nedenlerinin başında demir, B12 vitamini ve folik asit eksikliği geliyor.

DEMİR EKSİKLİĞİNİN ALTINDA YATAN 10 NEDEN  

1- Gebelik, emzirme, büyüme-gelişme gibi ihtiyacın arttığı dönemler,
2- Düzensiz adet kanamaları,
3- Mide bağırsak sisteminin ülser, gastrit, kolit, hemoroit, polip ve kanser türü hastalıkları
4- Bağırsak parazitleri,
5- Aspirin veya benzeri ilaç kullanımı
6- İdrar yolları ve akciğer hastalıkları
7- Bazı kan kanseri türleri
8- Vejetaryen tipi beslenme
9- Çay ve çok fazla tahıl tüketimi
10- Buz, kil ve toprak yeme alışkanlıkları

DEMİR EKSİKLİĞİNDE ORTAYA ÇIKAN SORUNLAR

. Saçlarda dökülme, kırılma ve matlaşma,
. Tırnaklarda incelme,
. Dilde ağrı, acı ve tat kaybı,
. Halsizlik yorgunluk.
. Eksikliğin uzun sürmesine bağlı kalp, akciğer, karaciğer- dalak büyümesi, kas-iskelet sistemi hastalıkları ve merkezi sinir sistemi bozuklukları.

Demir eksikliği olan bir kişide mutlaka bu soruna sebep olan durumun saptanması gerekiyor. Çünkü nadir de olsa kanser gibi bazı önemli hastalıkların ilk göstergelerinden biri demir eksikliği olabiliyor. Gerekli durumlarda endoskopi, bilgisayarlı tomografi gibi ayrıntılı incelemelerin yapılması ve sonuca göre tedavi uygulanması gerekebiliyor.

ET, BALIK VE SÜT ÜRÜNLERİNDEN UZAK BESLENMENİN SONUCU; B 12 EKSİKLİĞİ

Kansızlığın bir diğer nedeni ise B 12 eksikliği. B 12 eksikliği sık karşılaşılan bir durum olmasına rağmen bazı durumlarda bu vitamin eksikliğine bağlı kansızlık da oluşabiliyor. Et, balık, süt, süt ürünleri ve yumurtanın az tüketilmesi B12 eksikliğinin en önemli sebepleri arasında yer alıyor. Ayrıca vücutta yetersiz emilimin olması da B12 eksikliğine zemin hazırlıyor. Vejetaryenler, hamileler ve mide –bağırsak sisteminde emilim sorunu olan kişilerde bu soruna sıklıkla rastlanabiliyor.

B12 EKSİKLİĞİ MİDE KANSERİNE BİLE NEDEN OLABİLİYOR

Ayrıca B12 vitamini eksikliği zaman zaman bağırsaklarda aşırı bakteri çoğalması, pankreas hastalıkları ve bazı kanser hastalarında karşımıza çıkabiliyor. Bunun yanı sıra mide- bağırsak sistemine ait B 12 eksikliği mide yüzeyindeki hücrelerin ve bazı taşıyıcı moleküllerin atrofik gastrit -çölyak  hastalığı gibi bazı önemli hastalıkların sonucunda oluşabiliyor. Bu eksikliğin bir kısmı da  bir çeşit mide- bağırsak  kanseri ile ilişkili olabiliyor. B12 vitamini eksikliği görülen bir kişide tüm bu sorunlar göz önünde bulundurularak detaylı inceleme yapılması gerekiyor.

B12 EKSİKLİĞİNİN 8 BELİRTİSİ

– Halsizlik ve yorgunluk,
– El ve ayaklarda güç kaybı ve uyuşmalar,
– Dengesizlik
– İdrar tutamama,
– İştahsızlık
– Duygu, durum bozuklukları
– Dilde yanma ve tat kaybı
– Eksikliğin uzun sürmesine bağlı kalp damar hastalıkları

FOLİK ASİT EKSİKLİĞİ DEPRESYONA NEDEN OLABİLİYOR

Yetişkinlerin günde 400 mikrogram folik asit gereksinimi bulunuyor. Gebelik ve emzirme döneminde ise bu gereksinim 800 mcg’ye kadar çıkabiliyor. Folik asitin az olması durumunda anemi ortaya çıkıyor. Folik asit eksikliğinin olduğu durumlarda kişide uyuşukluk, yorgunluk, nefes darlığı, deride ve mukozada solgunluk gibi belirtiler yaşanıyor. Ağız kenarlarındaki çatlakların folik asit yetersizliğinden ileri geldiği bilinirse de bu durum, demir, B2 ya da B6 yetersizliğinden de olabiliyor. Folik asit eksikliğinde dil kızarıyor, pürtükleri kayboluyor ve ağrı yaşanıyor. Hafif eksikliklerde kişide depresyon görülebiliyor. Daha ağır eksikliklerde ise sinirler hasara uğruyor ve ciddi psikolojik sorunlar yaşanabiliyor.

FOLİK ASİT EN ÇOK HANGİ BESİNLERDE BULUNUYOR?

Folik asit en fazla yapraklı yeşil sebzeler, bira mayası, karaciğer, böbrek, yumurta, zarı alınmamış tahıllar, ceviz, badem, fındık, fıstık, mercimek, ıspanak, yonca, mavi-yeşil alg (yosun), maydanoz, nane, kuru fasulye (baklagiller) ve tohumlu gıdalarda bulunuyor. Ayrıca keçi sütü de bu vitamin bakımından fakir olup, bu sütle beslenen çocuklara da folik asit takviyesi yapılması gerekiyor. Unutulmaması gereken önemli bir ayrıntı da folik asit vücutta depolanmıyor. Bu nedenle de her gün alınması gerekiyor.

SİGARA VE ALKOL KULLANANLARDA İHTİYAÇ ARTIYOR

Sağlıklı beslenenlerde ancak yaşanan bir sindirim bozukluğu ya da hamilelik döneminde folik asit eksikliği yaşanabiliyor. Bira, şarap, rakı gibi alkollü içecekleri içenlerde ve sigara kullananlarda da bu vitamin eksikliği oldukça sık görülüyor. Ayrıca sigara ile folik asit arasında ilginç bir bağlantı bulunuyor. Sigara ve alkol kullanan kişilerde görülen folik asit eksikliği akciğer kanserinin oluşumunda rol oynayabiliyor.