Karaciğer iltihabı: Hepatit

Acıbadem Bakırköy Hastanesi Gastroenteroloji ve Hepatoloji Uzmanı Prof. Dr. Nadir Kaya, hepatit enfeksiyonlarıyla ilgili bilgi verdi.

Karaciğere yerleşen çeşitli virüslerin neden olduğu hepatit enfeksiyonları en sık görülen bulaşıcı hastalıklar arasında yer alıyor virüslerin dışında kimyasal maddeler, ilaç ve alkol alımıyla da hepatit enfeksiyonlarına zemin oluşturabiliyor. Karaciğer iltihabı anlamına gelen hepatit, halsizlik, orta derecede ateş, kas ve eklem ağrılar, bulantı, kusma, dikkat azalması, şüpheli karın ağrısı ve bazen ishalle ortaya çıkıyor.

Prof. Dr. Nadir Kaya, birçok hastada belirtilerin hafif olduğunu bu yüzden tanı konulamadığını belirtiyor ve ekliyor:

“Hastların küçük bir kısmında deride ve göz aklarında beliren sarılık, sarılığı takiben koyu renkte idrar ve açık renkte dışkı gözlenir. Kaşıntı olabilir. Sarılık ortaya çıktığında diğer belirtiler ortadan kaybolur. Bazı hastalar, hastalık sırasında 2,5-5 kg zayıflayabilirler.”

Viral hepatit tipleri

Her biri farklı bir virüs tarafından oluşturulan 8 tip viral hepatit bulunuyor. Prof. Dr. Nadir Kaya viral hepatit tipleriyle ilgili şu değerlendirmeyi yapıyor:

Hepatit A: Bizim gibi gelişmekte olan ülkelerde en çok çocuklarda, gelişmiş ülkelerde ise erişkinlerde görülmektedir.

Hepatit B: Hepatitin en sık görülen tipidir.Dünyada 300 milyon kişi bu hastalığı taşımaktadır.

Hepatit C: En tehlikeli olanıdır. Hastaların yarısından fazlasında siroz hastalığına yol açar.

Hepatit D: Esas itibariyle hepatit B virüs taşıyıcısı olan ve damar içi uyuşturucu kullananlarda görülür.

Hepatit E: Bu hastalığınbelirtileri hepatit A`ya benzer. Sıklıkla Hint Okyanusu bölgesinde, Afrika`da ve gelişmiş ülkelerde görülmektedir.Yeni tanımlanan üç tane virüs hakkında çok az şey bilinmektedir.Son zamanlarda viral hepatit etkeni olduğu sanılan beş yeni virüs daha tamamlanmıştır.Karaciğeri iltihaplandırarak hepatit oluşturan diğer hastalıkların virüsleri de şunlardır.Soğuk algınlığı virüsü, su çiçeği virüsü, enfeksiyöz monolükleaziz virüsü ve sitomegalovirüs.

Hepatit G: Hepatit C`ye benzeyen son zamanlarda bulunan bir virüstür. Henüz bilgilerimiz sınırlıdır.

Viral hepatitin seyri
Erişkinlerde görülen viral hepatit enfeksiyonlarının yüzde 90-95 kadarı iyileşiyor.Hastaların 5-10`unda ise kronik hepatit ya da taşıyıcılık gelişiyor. Hepatit C`nin başlangıç döneminde bazen tanınmadığına dikkat çekn Prof. Dr. Nadir Kaya, “Hastalık, mikrobun alınışından aylar ile yıllar sonra ortaya çıkabilir.Hepatit C hastalarının yarısından fazlasında belirtile ve seum bulguları devam eder ve kronik hepatit gelişir. Hepatit B hastalarını yakalayan D hepatit virüsü, hepatit B`den daha ağır bir hastalık tablosu oluşturur, ancak hastalık birkaç ay sonra iyileşir” diye konuşuyor.

Hepatit enfeksiyonu tekrarlanıyor
Sık görülse de hepatit enfeksiyonuyla ilgili bilinmeyen birçok gerçek var, bunların en önemlisi hepatit enfeksiyonunun tekrarlanabileceği. Prof. Dr. Nadir Kaya, “Hepatit virüslerinden herhangi birini, herhangi bir zamanda alırsanız hepatit olursunuz.Hastalığı geçirdikten ve virüse karşı bağışıklık olduktan sonra aynı virüsü daha sonra alsanız bile hastalık oluşmaz.Bunula beraber bazen B,C ve D hepatit virüsleri yeniden hastalık oluşturabilirler” diye konuşuyor.Aynı evi paylaşan bireylerden birinde A, B, C veya E hepatit görülmesi bulaşma riskini arttırıyor. Prof. Dr. Nadir Kaya “Gerekli kurallara uyulması yanı sıra evdeki bireylere A hepatit için gamma globulin, B hepatit için hiper immün gamma globulin, hepatit A ve B aşırı uygulanması koruyucudur. Hepatit A ve E geçiriyorsanız bulaşma riski olması yüzünden hem yemek yapmanız, hem de ailenizin yaptığınız yemekleri yemesi sakıncalıdır. Hepatit B, C ve D için böyle bir sakınca yoktur.

Birçok hastada halsizlik ve bulantı olması nedeniyle hafif yemekler yemenin yeterli olacağını söyleyen Prof. Dr. Nadir Kaya, şunları söylüyor:

“Karaciğer iltihaplanması sırasında asla zayıflatıcı diyet uygulanmamalıdı, daha önce uygulanıyorsa kesilmelidir. Vitamin almanın etkisi henüz bilinmemektedir. Alkolün hasta karaciğeri yoracağı için alınmaması uygundur.Cinsel hayatın sürmesi hastalığın gidişini etkilemez.Ancak özellikle hepatit B`nin cinsel ilişkiyle bulaşma riski vardır. C hepatit için bu risk düşüktür.Prezervatif kullanılırsa bu tehlike ortadan kalkacaktır.Kan testleri hastalığın tamamen geçtiğini gösterene kadar doktorunuza gitmelisiniz.Kan testlerindeki bozukluk 6 aydan fazla sürerse hastalığın kronikleşmesi söz konusu olduğundan dikkatli olunmalıdır.”

Korunma yolları

Virüsün bulaştığı insanların birçoğonun hastalanmayıp taşıyıcı olduğuna şaret eden Prof. Dr. Nadir Kaya aşılanmanın önemine dikkat çekiyor:

“Gebelerin mutlaka hepatit testi yaptırmaları gerekir. Hepatit B virüsünü taşıyan gebe annelerin, doğumu takiben çocuklarının aşı ve pasif bağışıklık ile korunmaları gerekmektedir. Hepatit B aşısının virüs bulaşmadan önce yapılmasının iltihabın ortaya çıkmasını önlemede yeterli ve güvenli olduğu gösterilmiştir.Bu aşıyı bütün çocuklara, iş yerinde kan ile teması olan insanlara ve birden fazla cinsel partneri olanlara öneriyoruz.İnterferon tedavisi bazı hepatit B ve C hastalarında etkilidir.”

Kaynak: Acıbadem Hastanesi web sitesi
(www.acibadem.com.tr)