Karın Ağrısının Nedenleri

İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. A. Kerim Özakay, karın ağrısının önemli bir bulgu olabileceğini belirterek karın ağrısının nedenleri, çeşitleri ve tedavisiyle ilgili soruları yanıtladı.

. Karın ağrısı nedir?
Kaburgaların alt kenarından başlayıp kasıklara kadar olan vücut bölümünün ağrılı durumlarına kısaca karın ağrısı denir.

. Karın ağrısının sebepleri nelerdir?
Karın ağrısı karın boşluğundaki organların hastalıklarından kaynaklanabileceği gibi karın boşluğu dışındaki organların hastalıklarında yansıyan ağrı şeklinde de oluşabilir. Karın ağrısı yapan durum ve hastalıklar oldukça fazladır. Basit bir üşütmeden, gıda zehirlenmesinden, ameliyat gerektiren ciddi hastalıklara kadar çok sayıda karın ağrısı sebebi vardır. Örneğin, kalp krizinde ya da akciğerlerin iltihaplı hastalıklarında karın ağrısı gözlemlenebilir.

. Karın ağrısı hangi hastalıkların işareti olarak değerlendirilir?

Karın ağrısı yapan hastalıkları Akut (ani başlangıçlı) karın ağrısına sebep olan hastalıklar ve Kronik (uzun süren, tekrarlayan) karın ağrısına sebep olan hastalıklar olarak kabaca ikiye ayırabiliriz. Akut karın ağrısına sebep olan hastalıklara Apandisit ve böbrek taşı düşürmeyi, kronik karın ağrısına sebep olan hastalıklara da safra kesesi taşları,oniki parmak bağırsağı ülserini örnek verebiliriz.

. Karın ağrısı olunca endişelenmeli miyiz?
Her karın ağrısının altından ciddi bir hastalık çıkmayabilir. Ağrı sebeplerini araştırırken pek çok değişkeni değerlendirmek gerekir. Kişinin yaşı, cinsiyeti, ağrının yeri, süresi, beraberindeki şikayetler, var olan başka hastalıklar, tetkik sonuçları önemlidir. Tek başına ağrı teşhis için yeterli değildir. Hafif ama sürekli bir ağrının altından mide kanseri gibi ciddi bir hastalık çıkabileceği gibi şiddetli, kıvrandırıcı bir ağrı küçük bir böbrek taşı sebebiyle olabilir.

. Hangi tip karın ağrısında korku duymamıza gerek yoktur?
-Ağrıya ateş, kusma, genel durum bozukluğu,gaz ve gayta çıkaramama eşlik etmiyorsa

-Gelip geçici gaz sıkışması şeklinde ağrılar çok sık tekrarlamıyorsa
-Ağrı hafif, kısa süreli ve yandaş şikayetleri yoksa

. Hangi tip karın ağrısında endişe duymalıyız?
-Ağrının yanında ateş, bulantı, kusma, ishal, kanama, kabızlık gibi yandaş şikayetler varsa
-Ani başlayıp giderek şiddetlenen geçmeyen ağrılarda
-Ağrı hafif bile olsa çok uzun süren (günler, haftalar süren ağrılar) ağrılarda

Yukarıda belirtilenleri gözlemlediğiniz anda kesinlikle hekime başvurmalısınız. Bazen saatler kaybetmek tedavide ciddi sorunlara yol açar. Mesela delinmiş ülser durumunda acilen hasta ameliyat edilmelidir.

. Ağrı olunca ağrı kesici almak doğru mudur?
Ağrının sebebi bilinmeden kullanılan ağrı kesici ilaçlar bazen teşhiste kullanılan ipuçlarını ortadan kaldırdığı için teşhis zorlaşıyor. Kural olarak karın ağrısının sebebini tam olarak belirlemeden ağrı kesici kullanmayı önermiyoruz. Bu konuda en sık karşılaştığımız olumsuz örnek apandisit olan kişilerdir. Apandisit ilk başladığında ağrı belirsiz olduğundan ya hekim tarafından ya da hasta kendisi ağrı kesici alır. Hastanın ağrısı kesilir ama apandisit iltihabı da alttan ilerlemeye devam eder. Sonunda bu hastalar gecikmiş olarak, bazen patlamış apandisit olarak hekimin karşısına gelirler.

. Karın ağrısında hasta ne yapabilir?
En çok dikkat çekmek istediğimiz nokta, hemen ağrı kesici ilaç almamaktır. Belki basit bir gıda hazımsızlığı veya soğuk algınlığıdır. Ama şiddetli, birkaç saat geçmesine rağmen dinmeyen bir ağrı varsa, ağrı ile birlikte kişiyi günlük hayatından alıkoyan şikâyetleri varsa hekime başvurulmalıdır.

. Toplumumuzda en çok görülen karın ağrısı nedeni nedir?
Erişkinlerde en sık görülen karın ağrısı sebeplerinin başında kadınlarda jinekolojik kaynaklı ağrılar, erkeklerde mide ve bağırsak hastalıklarına bağlı ağrılar geliyor. Kadınlarda ikinci sırada safra kesesi taşlarına bağlı ağrılarıyla karşılaşılır. Çocuklarda ise en sık bazı bakterilerin ve parazitlerin neden olduğu mide, bağırsak hastalıkları nedeniyle karın ağrısı görülür.

. Karın ağrısının en tehlikeli göstergesi bilinen hastalık hangisidir?
İhmal edilen ve uzun süren karın ağrılarında en tehlikeli durum karın içi organlarının kanseridir. Akut ağrılı durumlarda en tehlikeli durum ise aort anevrizmasının yırtılmasıdır.Sonuç ölümcüldür.(Aort, kalpten çıkan ve vücudun tüm atardamar ağının kaynak aldığı ana arterdir. Aort anevrizması ise, vücudun en büyük atardamarı olan aortun duvar yapısının zayıflaması ve çapının genişlemesi anlamına gelir.)

. Karın ağrısı olan kişiler hangi hekime başvurmalı?
Öncelikle aile hekimine muayene olmak uygundur. Eğer karın ağrısı sebebiyle bir uzmana muayene olmak gerekirse çocuklar için çocuk hastalıkları uzmanına, yetişkinler için de genel cerrahi uzmanına muayene olmak gerekir.

. Karın ağrılarının psikolojik sebepleri de var mıdır?
Çok evhamlı kişiler, hastalık hastalığı olan kişiler, bazı ilaç alışkanlığı olan kişiler, hastalık taklidi yapanlar ve en sık da psikosomatik rahatsızlığı olanlar karın ağrısından yakınırlar. Mesela ailesinde bağırsak kanseri görülmüş kişiler en ufak karın şikayetinde ağrı var diye doktora başvurur.