Karpal Tünel (El Bilek Kanalı Hastalığı) Ve Tedavisi

SÖYLEŞİ: Demet DEMİRKIR

Daha çok kadınlarda görülen Karpal Tünel Sendromu; ellerde uyuşma, omuza doğru yayılan ağrıyla kendini gösteriyor. Karpal tünel sendromu, hormonlarla ilgili olduğu için kadınların menopoz dönemi bu hastalığı tetikliyor.

Karpal tünel sendromunun tedavisi ise atellerle birlikte kullanılan ilaçlar, enjeksiyon ya da cerrahi müdahaleyle mümkün. 10 dakikalık bir işlemle uygulanan cerrahi müdahaleden sonra kişiler ellerini küçük çaplı işlerde kullanabiliyorlar. Kişilerin normal hayatlarını devam ettirmeleri ise altı haftalık bir süreçten sonra mümkün olabiliyor.

Karpal tünel sendromu, belirtileri, teşhisi ve tedavisi hakkında Yeni yüzyıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Fatih Parmaksızoğlu ile konuştuk.

İşte Karpal Tünel Sendromu hakkında merak edilenler…

. Karpal Tünel Sendromu nedir? Nasıl bir hastalıktır?
“Karpal tünel sendromu, omurilikten çıkıp ele gelen ‘median’ dediğimiz sinirlerden bir tanesinin el bilek kanallarında sıkışması demektir. Bu sinir dokuz tendonla birlikta karpal tünelin içinden geçer, bu tünelin kapasitesini daralttığında sinir, sıkışıklığa uğrar. Elde ve parmaklarda uyuşmalar, elde kaslarında bir fonksiyon kaybı olur. Hastalık yüzde 90 oranında kadınlarda görülür. Hormonlara bağlı bir sorun olduğu için menopoz döneminde tünelin kapasitesi daralır ve içinden geçen siniri sıkıştırır.”

. Karpal tünel sendromunun belirtileri nelerdir?
“En önemli belirtisi hastada sabaha karşı ellerde uyuşma ve omza doğru yayılan bir ağrıyla uyanma olur. Hasta başparmaktan itibaren üç buçuk parmağında uyuşma hisseder, bu şekilde uyanır ve ellerini devamlı sallar, havaya kaldırır bunlar ilk bulgulardır.

İkinci olarak, iş yaptığı günler bu şikâyetlerin arttığını söyler. Kişi el işleriyle çok uğraşırsa mesela çamaşır sıkarsa, temizlik yaparsa şikâyetleri artar. Bunun dışında el becerilerinde zayıflama görür. İnce ayar gerektiren tığ, yün örgü gibi işleri yapamaz hale gelirler. Aynı şekilde ayakkabısını bile bağlamakta zorluk çeker. Ellerinden devamlı eşya düşürdüklerini fark ederler, bu da belirtilerden bir tanesidir.”

. Meslek hastalığı da diyebilir miyiz? Daha çok kimlerde görülür? Özellikle bileğine yük vererek senelerce çalışan kişilerde bu hastalığın görüldüğü söyleniyor. Örneğin, tamirci, bilgisayarı sık kullanan kişiler vb…
“Diğer kişilere göre bu işleri yapanlarda daha sık görülür ama asıl hadise daha çok hanımlarda görülmesidir. Meslekler arasında bu hastalık, el işleriyle uğraşanlarda görülür ancak meslek hastalığı boyutunda değildir.”

. Başka kimlerde görülür?
“Bilek çevresi karpal tünele çok yakın olduğu için bilek çevresi kırıklarından sonra bir şişme, gerilme gibi tablolar oluşturabilir. Ama bunlar genelde geçicidir.”

. Karpal tünel sendromuna teşhis nasıl konur?
“Teşhis öncelikle hasta sorgulamasıyla konur. En tipik şikayet şudur; sabaha karşı dört, beş civarında eller uyuşuyor, iş yapılan günün gecesi uyuşma daha sık oluyordur. Bu zaten teşhisi koydurur. Bunun dışında birtakım teknikler var, bu teknikler hastalığı hemen ortaya çıkarır fakat hastalığın derecesi nedir, ne kadar sıkışma var bunları anlamak için EMG (elektromiyografi ) dediğimiz sinir elektrosu yaptırmak gerekir. Teşhisin ne olduğu hakkında bilgi verir.”

. Karpal Tünel Sendromu önlenebilir bir rahatsızlık mı? Bu problem ortaya çıkmadan kişiler nasıl korunabilir?
“Pek önlenebilir bir rahatsızlık değil. Geceleri elinizin bükülmesini önleyecek şekilde ateller kullanabilirsiniz. Bu ateller kişiyi rahatlatır ama hastalık başladıysa eğer kendiliğinden iyileşmesini beklememek lazım.

Kanal içine kortizon enjeksiyonları yapılıp bölgedeki enflamasyon giderilebilir fakat bilinçsiz yapılıp da sinirin içine gelirse ciddi zararlar verebilir.

Neticede mekanik bir olay söz konusudur, bu mekanik olayı da 10 dakikalık bir ameliyatla aşmak mümkündür. Birkaç deneme yapılabilir ama çözüm küçük çaplı cerrahi müdahalede.

Tedavi seçeneklerini özetlersek: birincisi; atellerle birlikte antieflamatuar ilaçlar kullanılabilir. İkincisi; kanal içine enjeksiyon yöntemiyle kortizon yapılabilir. Üçüncüsü ise cerrahi müdahaledir.”

. Enjeksiyonlar hangi safhadaki hastalara öneriliyor? Bu tip tedavilerle hasta tam sonuç alabiliyor mu, sendromun tekrarlama ihtimali nedir?
“Enjeksiyonları her safhada denemek mümkündür. Eğer hasta ameliyat olmak istemiyorsa bu yöntem denenebilir ama hiç faydası olmayabilir ya da faydası olur rahatsızlık geçer ama tekrarlanabilir. Ortada mekanik bir sıkıntı olduğu için bu sıkıntıyı dışarıdan verilen ilaçlarla aşmak mümkün olmayabiliyor.”

. Hangi tip hastalara cerrahi müdahale edilir? Karpal tünel sendromu olan her hastaya cerrahi müdahalede bulunulabilir mi? Hangi durumlarda hasta cerrahi müdaheleyle karşı karşıya kalır?
“Hastalık ilerlemişse bu sinirin çalıştırdığı kaslarda erime meydana gelir. Bunu başparmak kökünde görebiliriz zaten böyle bir durum varsa yüzde 100 ameliyat olması gerekir. Bunun dışında hastalığın gerçek çözümü cerrahidir. Bunlar olmasa bile cerrahi, hastaya rahatlıkla uygulanabilir. Bilinçli yapıldığı zaman herhangi bir zarar vermeyen 10 dakika süren bir ameliyattır.”

. Ameliyat nasıl yapılıyor? Ne kadar sürüyor, hastalar anestezi ile uyutuluyor mu?
“Anesteziye gerek yok, lokal anestezi dediğimiz metod uyguluyoruz. Ameliyat 10 dakika sürüyor, eli alışık olan biri için kolay bir ameliyattır.
Yalnız, dikkat edilmesi gereken durumlar var, bunlardan biri, bu sinirin karpal tünel içinden çıktıktan hemen sonra verdiği motor dal vardır bunu zedelememek çok önemli aynı zamanda tünelin tamamen açıldığı bir teknik uygulamak gerekiyor. Mesela ameliyat olmuş ama tünelin tamamen açılmadığını gördüğümüz zamanlar oluyor, bu durum da şikâyetlerin devamına sebep oluyor. Tünelin tamamen açıldığından emin olacağız ve kritik birkaç sinir dalına da hasar vermememiz çok önemli.”

. Ameliyat olan bir kişi ne zaman günlük hayatına dönebilir?
“Hastayı üç gün pansuman altında tutuyoruz, üç günden sonra küçük bir yara bandı şeklinde o bölgeyi kapatıyoruz. Ağırlık işi olmadığı taktirde elini hemen kullandırtıyoruz ki ilerde bu işlevi kazanmak için fizik tedaviye ihtiyaç kalmasın. Tam kapasite kullanım ise altı hafta sonra gerçekleşiyor.”