Kasık Fıtığı Ameliyatlarında Kapalı Yöntem

Fıtık nedir? Fıtık vücudun başka hangi bölgelerinde oluşur? Kasık fıtıkları daha çok kadınlarda mı erkeklerde mi görülür? Kasık fıtığına bağlı olarak ne tür yakınmalar ortaya çıkar? Sıkışmış ya da boğulmuş fıtık nedir? İnsanın sağlığı için nasıl bir önemi vardır? Kasık fıtığının tedavisinde tek çare ameliyat mıdır? Kasık fıtığı ameliyatı nasıl yapılır? Kasık fıtığı ameliyatında anestezi nasıldır? Hasta hastanede ne kadar süre kalır? Cerrahi sonrası nelere dikkat edilmesi gerekir? Hasta ne kadar süre denize ya da havuza giremez? Kasık fıtığı ameliyat sonrasında tekrarlar mı?

Memorial Ataşehir Hastanesi’nden Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Fatih Taşkesen kasık fıtığı konusunda merak edilenleri Sağlığım İçin Herşey’de anlattı.

FITIK NEDİR?

. Fıtık nedir? Fıtık vücudun başka hangi bölgelerinde oluşur?
“Fıtık, karın iç organlarında, doğumsal olarak doğal boşluklarda veya ameliyat olmuş bölgelerde ortaya çıkan şişliktir. Karın fıtıkları, karın duvarı fıtıkları içerisinde karın duvarı fıtıkları olarak tanımlanır. Göbek fıtığı, göbeğin üzerindeki fıtıklar, göbeğin altındaki fıtıklar ve ameliyata bağlı oluşmuş kesi yeri fıtığı olarak tanımlanır. Bunlar ksifoid denilen kemiğin (halk arasındaki adı iman tahtası) altından başlayıp kasıklara kadar olan bölge batın (karın duvarı) olarak tanımlanır. Göbeğin üstündeki fıtıklar epigastrik; göbeğin altındaki fıtıklar hipogastrik fıtıklar ve kasık bölgesinde oluşan fıtıklar da kasık fıtıkları olarak ifade edilir. Daha önceden ameliyat olmuş hastaların tekrardan fıtık olmasına bağlı olarak da kesiyeri fıtıkları olur.”

KRONİK HASTALIKLAR RİSK FAKTÖRÜ

. Kasık fıtıkları daha çok kadınlarda mı erkeklerde mi görülür? Hangi faktörlere bağlı olarak ortaya çıkar? Kasık fıtıklarının görülme oranı nedir?
“Kasık fıtıkları, özellikle erkeklerde bazı yayınlarda 3 kat, bazı yayınlarda 10 kat daha fazla gösterilir. Kasık fıtıkları indirekt fıtıklar, direkt fıtıklar ve bunlardan ayrı olarak femoral fıtıklar olara üçe ayrılır. Femoral fıtıklar kadınlarda daha sık görülmekle birlikte genel nüfus içerisinde direkt ve indirekt fıtıklar da kadınlarda sık görülmektedir. Kasık fıtıklarının risk faktörlerinden biri özellikle kronik hastalıklara sahip olunmasıdır. Mesela kronik bronşit, amfizem gibi kronik obstrüktif akciğer hastalıkları veya yaşlı erkeklerde görülen prostat hipertrofisi ve bunlara bağlı olarak idrar yaparken hastaların sık idrara çıkması ve ıkınması, akciğer hastalıklarına bağlı olarak sık sık öksürmeleri karın içi basıncı artıran ve karın duvarına en zayıf olan noktalardan fıtıkların ortaya çıkmasına sebep olan faktörlerdir. Prematüre doğumlar ve sigara içmek de kasık fıtığı için bir risk faktörüdür.”

. Prematüre doğumlarda bebekte mi görülür yoksa prematüre doğanlar erişkinlikte mi risk grubuna girerler?
“Prematüre doğumda, öncelikle bebeğin anatomik yapısının tam gelişmemesine bağlı olarak, örneğin özellikle erkek bebeklerde testisin kasık kanalından geçme yolunun kapanmaması nedeniyle fıtıklar ortaya çıkar. Bunlar indirekt fıtık olarak değerlendirilir. Bunlar hemen bebeklik döneminde ortaya çıktığı gibi yapılan işe bağlı olarak ileri yaşlarda da ortaya çıkabilir.”

KASIK FITIĞI YAKINMALARI

. Kasık fıtığına bağlı olarak ne tür yakınmalar ortaya çıkar?
“Hastalar öncelikli olarak kasıkta bir ağrı şikayetiyle gelirler. Küçük bir kasık fıtığının ilk ortaya çıkardığı belirti noktasal ağrıdır. Noktasal ağrı hasta için ızdırap verici olabilir. İlk belirtilerden biri de şişliktir. Başlangıç dönem fıtıklar olursa, onlar nedeni bilinmeyen kasık ağrıları içerisinde sıralanan point herniler (nokta fıtık) oluşturuyor. Hasta belirsiz bir ağrıyla, sızıyla, yanma ve basınç hissi ile geliyor. İlerlemiş fıtıklarda mesela hasta ayaktayken ortaya çıkan fıtıkta uzandığında geriye kaçan bir fıtık şeklinde geliyor ve hasta şikâyetini gurultu şeklinde bir sesle ifade ediyor.”

‘‘BOĞULMUŞ FITIK HAYATI TEHDİT EDEBİLİR’’

. Sıkışmış ya da boğulmuş fıtık nedir? İnsanın sağlığı için nasıl bir önemi vardır?
“Boğulmuş fıtık, vücudun doğal boşluklarında yol bulan veya karın duvarındaki en zayıf noktadan şişkinlik şeklinde dışarıya çıkan fıtıklardır. Bunlar hastalarda başta problem oluşturmazlar; sadece bağırsağın ve iç organların o fıtık kesesinde giriş çıkış hissi oluştururlar. Ancak daha sonra kese boynunun küçülmesi veya ilk başta kese boynu dar ise giren bağırsak segmentinin orada tekrar geriye gidememesine bağlı boğulmuş fıtık oluşur. Öncelikli olarak burada kan akımı bozulur ve hasta bu durumu ihmal ederse hayatı tehdit edecek düzeyde tehlikeli boyutlara ulaşabilir; bağırsağın patlaması gibi istenilmeyen  sonuçlarla karşılaşılabilir.”

. Kasık fıtığının tedavisinde tek çare ameliyat mıdır?
“Kasık fıtığında cerrahi, mutlaka yapılması gereken bir tedavi yöntemidir. Fakat bazı yaklaşımlarda hekimler, hastanın istemesine bağlı olarak erken fıtıklarda takip tercihini kullanırlar.’’

‘‘AMELİYATLAR ARTIK KAPALI YÖNTEMLE YAPILIYOR’’

. Kasık fıtığı ameliyatı nasıl yapılır?
“Kasık fıtığının tedavisi, kapalı yöntem gelişmeden önce açık yöntemle yapılıyordu. Kasık bölgesinde yapılan yaklaşık 5-10 santimetre arasında bir kesi ile fıtığın üstündeki şişkinliğin olduğu anatomik bölge açılarak fıtık kesesi bulunuyor ve halk arasında yama denilen parça konulup kapatılıyordu. Fakat son zamanlarda laparoskopinin de çok ileri düzeyde gelişmesine bağlı olarak ameliyatlar, posterior yaklaşımlarla yapılmaya başlandı. Bu yaklaşımlarda iki tane yöntem vardır. Biri, tamamen karın içerisine girip fıtık kesesini görüp o şekilde ameliyatı yapmaktır. İkinci yöntem de karın içerisine girmeden fasya denilen yüzeyde karın zarı seviyesinde girip fıtık kesesini izole etmek; oradan yamayı yerleştirmektir.’’

HASTANEDE KALIŞ SÜRESİ BİR GÜN

. Kasık fıtığı ameliyatında anestezi nasıldır? Hasta hastanede ne kadar süre kalır? Cerrahi sonrası nelere dikkat edilmesi gerekir? Hasta ne kadar süre denize ya da havuza giremez?
“Kasık fıtığı ameliyatı ister açık ister kapalı yöntemle yapılsın hasta genelde bir gün hastanede kalır. Hasta ağrı eşiğine göre de değerlendirilir; ağrı kesicisi düzgün verilen ve çok dayanıklı olan hastalar aynı akşam da taburcu edilebilir. Açık ameliyatta genel anestezinin yanı sıra lokal, spinal ve epidural anestezi seçenekler içerisindedir. Kapalı ameliyatta ise seçenek sadece genel anestezi ile sınırlıdır. Hastadan, yara yerinde herhangi bir enfeksiyon riski oluşturmaması adına öncelikli olarak birkaç gün suyla temas etmemesi istenir. Hastanın duş veya banyo yapmasında sıkıntı olmaması için özel pansuman teknikleri ile yara aparatları kullanılır. Açık ameliyatlarda denize girip saatlerce suyun içerisinde kalmaları istenmez. Kapalı ameliyatlarda zaten en büyüğü 1 santimetre olan ve en fazla üç tane delikten girildiği için yara yeri enfeksiyonu açısından çok düşük risklidir. Hasta özel pansuman aparatları takarak denizde veya havuzda birkaç saat kalabilir.’’

. Kasık fıtığı ameliyat sonrasında tekrarlar mı?
“Kasık fıtığının, ister açık olsun ister kapalı, ameliyat sonrasında nüks etme ihtimali vardır.”