Katarakt ve Akıllı Lensler

Katarakt hastalığını, akıllı lensleri ve göze dokunmadan yapılan lazer ameliyatlarını, Venividi Atalar’dan Göz Hastalıkları Uzmanı Opr. Dr. Rıza Duacı Sağlığım İçin Her Şey’e anlattı.

KATARAK NEDEN OLUŞUR?

Katarakt nasıl bir göz hastalığı? Yaşa bağlı olarak ne oranda artıyor? Yaş dışında başka hangi faktörlere bağlı olarak gençlerde de görülebiliyor?
Katarakt genelde yaşa bağlı olarak gelişen bir hastalıktır. Yaşla ile beraber nasıl tüm vücut yaşlanıyorsa gözde de gözün doğal lensinin normal saydamlığını kaybetmesi ve fonksiyonlarını yerine getirememesi durumu oluşuyor. Katarakt sadece yaşa bağlı değil, kullanılan bazı ilaçlar nedeniyle olabilir veya konjenital dediğimiz doğuştan olan kataraktlar olabilir veya travma dediğimiz dış etkenlere bağlı olarak da bunlarda da katarakt gelişebilir. Kataraktın tek tedavisi ameliyattır.

Her katarakt tanısı konulan hastaya ameliyat gerekiyor mu?
Araba kullanırken rahatsızlık veriyorsa veya dış etkenlerden örneğin güneşten rahatsız olup göz kısılıyorsa kısacası günlük yaşam etkileniyorsa kataraktın tam oluşması beklenmez. Erken dönemde tedavi önerilir.

AKILLI MERCEKLER

Katarakt ameliyatında kullanılan yöntemlerden mercek çeşitlerinden biri de akıllı mercekler. Akıllı mercek ne demek? Bu lenslere neden akıllı mercek deniyor?
Hastanın daha iyi görmesini sağlamak için katarakt ameliyatında hastanın göz içi lensini yerleştirilir. Eskiden tek odaklı göz içi lensleri vardı. Bunlar sadece hastanın uzak görmesini sağlıyordu. Yakın görmede gözlük kullanma ihtiyacı duyarlardı. Akıllı lensler yani bu üç odaklı lensler geliştikten sonra katarakt cerrahisinden sonra daha konforlu bir görüntü sağlandı. Katarakt ameliyatı yapıldıktan sonra hemen aynı seansta akıllı lens göz içine yerleştiriliyor. Ömür boyu kalıcı olarak yakın, orta ve uzak mesafede net bir görüş sağlanıyor. Telefon, tablet, bilgisayar, bir ev hanımı için yemek yapma mesafesi veya araba kullanan birinde ön panelin dijital göstergelerini görmek için bunlar orta mesafe sayılıyor.

KIRMA KUSURLARINDA AKILLI LENSLER

Miyop, hipermetrop ya da astigmat olanlara bu akıllı lensler uygulanabiliyor mu? Bunun kriteri nedir?
Hasta 40 yaş üzerindeyse, 50’li yaşlarda ise yakın ve uzak gözlük kullanıyorsa, kataraktta başlangıç varsa veya gelişiyorsa hem gözlüklerden hem katarakttan kurtulmak için ameliyat önerilir. Kısacası 40 yaş üzerindeyse, katarakt oluşmuş veya oluşmamışsa gözlüklerden kurtulmak istiyorsa kişiye akıllı lens önerilir. Üç odaklı akıllı lenslerle çok konforlu bir görüntü sağlanır. Eğer hasta 40 yaşın altındaysa, yine çok yüksek derecede gözlük ihtiyacı varsa, ama göz yapısı, kornea yapısı lazere imkan vermiyorsa o zaman yine akıllı lens önerilir.

AKILLI LENS İŞLEMLERİ NE KADAR SÜRÜYOR?

Akıllı lens ameliyatlarını nasıl yapıyorsunuz? Ameliyat ne kadar sürüyor?
Ameliyat süresi 5 dakikadır. Damla anestezi ile uyuşturarak katarakt ameliyatı yapılır. Akıllı lens düzgün bir şekilde yerleştirilir. Kişi, ameliyatın hemen ertesi günü yakın gözlük takmadan net bir şekilde yakını okuyabilir. Uzağı da yüzde 80-90 net görebilir. Zamanla iyileşme ve adaptasyon sağlandıktan sonra uzağı da net bir şekilde yüzde yüz görebilir.

İki göze aynı anda mı yapılıyor?
Birinci gün hastanın ilk gözüne işlem yapılır. Göz bir gün kapalı kalır. Ertesi gün de; yani bir gün arayla diğer göz yapılır. Üçüncü gün ise kontrolleri yapılır.

GÖZE DOKUNMADAN YAPILAN LAZER TEDAVİLERİ

Bir yöntem daha var. Bu yöntem de göze dokunmadan yapılan lazer ameliyatı. Göze dokunmadan lazer ameliyatı nedir? Biraz anlatır mısınız?
Daha önceki lazer operasyonları, göze vakum yapıp gözden bir parça kaldırarak veya bir parça soyup atarak gerçekleştiriliyordu. No Touch Lazer tamamen göze hiçbir şekilde dokunmadan sadece damlayla uyuşturarak, 30-50 saniye içinde lazer ışınıyla, mevcut olan problemi gideriyor ve gözlük ihtiyacından kurtarıyor.

NO TOUCH LAZER

Göze dokunmadan yapılan bu lazer ameliyatları için en uygun hasta grubu kim? Bu ameliyatları kişiye özel olarak mı planlıyorsunuz?
Ameliyatlar kişiye özel olarak planlanıyor. Hatta bazen iki göz arasında fark olabiliyor. Her iki ameliyatta göze özel bir plan yapılıyor. Daha çok ince kornealarda, 10-12 dereceli yüksek numaralarda No Touch Lazer uygulanabiliyor. Diğer lazerler, bu numaralara lazer yapılmasına imkan vermiyor.

Ameliyat ne kadar sürüyor? Nasıl bir anestezi uygulanıyor? Göz kapatılıyor mu? Hastalar ameliyat sonrasında herhangi bir ağrı sızı hissediyor mu?
Aynı seansta iki göz, 30 veya 50 saniye içinde yapılıyor. Damlayla uyuşturuluyor. Ameliyat sırasında herhangi bir ağrı, acı olmaz. Ameliyat sonrası 24 saat batma, yanma, sulanma gibi şikâyetler olabilir. Ama bu 24 saat sonra bu ameliyat sonrası batma ağrıları geçer. İlk üç gün bulanıklık olabilir. Üç günden sonra hasta rutin hayatına devam edebilir, araba kullanabilir.

Diyelim ki bir kişi akıllı lensler ile gözlüklerinden kurtuldu. O kişide katarakt olmasa bile daha sonra katarakt gelişme riski var mı?
Akıllı lens uyguladığı zaman, gözün doğal lensi alındığı için ilerde katarakt olma şansı yoktur. Bu akıllı lensle beraber katarakttan da kurtulmuş olur.

Akıllı lens ameliyat teknolojilerinde, tekniklerinde bir takım gelişmeler var mı?
Akıllı lens ameliyatlarında ileri teknoloji kullanmak gerekir. Kataraktı temizledikten sonra göz içi lensini çok düzgün bir şekilde gözün içine yerleştirmemiz lazım. Çok düzgün bir şekilde yerleştirilmezse ameliyat sonrası sorunlar olabilir. Net ve konforlu bir görüntü sağlanamaz. Eğer ileri teknoloji kullanarak, deneyimli bir ekip ve deneyimli bir hekim tarafından yapılıyorsa ve kaliteli malzeme kullanılıyorsa hastalara konforlu bir görüntü sağlanır.

Bu lenslerin bir ömrü var mı?
Lensler akrilik maddeden yapıldığı için 250 senelik bir ömrü var. Bozulmayan bir materyaldir.

Göz tedavileri gerçekten sağlık turizminde Türkiye’nin en iddialı olduğu, en çok yurt dışından hasta çeken branşlarımızdan biri. Türkiye’ye göz tedavisi için en çok hangi ülkelerden hastalar geliyor?
Birçok Avrupa ülkesinden gelenler oluyor. Türki Cumhuriyetlerden, Arap ülkelerinden birçok hasta müracaat ediyor ve çok memnun bir şekilde ülkemizden ayrılıyorlar. Giden hastaların hepsi referans olup hasta gönderiyorlar.

Yurt dışından gelen bir kişi eğer akıllı lens taktırırsa hem de tatil planı varsa ne kadar süre sonra denize ya da havuza girebilir? Deniz ya da havuz arasında bir fark var mıdır?
Ameliyat bir gün arayla yapılır. Bir gün bir göz, ertesi gün de diğer göz yapılır. Üçüncü gün ise kontroller yapılır. Bu kontrol sonrası rutin gezmesinde, dışarda işlerini yapmasında herhangi bir sıkıntı olmaz. Denizden bir hafta, havuzdan ise 15 gün uzak durmalıdır. Çünkü enfeksiyon olma ihtimali var.