Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Sağlık Turizmi

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde sağlığın profili nedir? Kaç hastane vardır? Bunların kaçı devlet hastanesi, kaçı özel hastanedir? Yıllık poliklinik ve ameliyat sayıları nedir? Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde devletin ve özel sağlık sektörünün yeni sağlık yatırımları nelerdir? Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sağlık turizminde nerededir? Sağlık turizminde öncelikli branşlar hangileridir? Türkiye’den Kıbrıs’ta yatırım yapan sağlık kuruluşu kaç tanedir? Türkiye’deki özel sağlık sektörünün özellikle Kıbrıs’ı tercih etmesindeki faktörler nelerdir? Özel sağlık sektörüne Kuzey Kıbrıs’ın sunduğu teşvik edici birtakım avantajlar var mıdır? Türkiye’den doktor ya da hemşirelerin Kıbrıs’ta çalışabilmeleri için gerek Türk özel sektörünün açtığı hastanelerde gerekse KKTC’deki devlet ve özel hastanelerinde aranan şartlar nedir? Türk vatandaşlarına KKTC’de devlet hastanelerinde sağlık hizmeti ücretsiz midir?

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Sağlık Bakanı Faiz Sucuoğlu, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde sağlık turizmi ve sağlık alanında KKTC ile Türkiye işbirlikleri hakkında merak edilenleri Sağlığım İçin Herşey’de anlattı.

‘‘SAĞLIK HİZMETİ 650 BİN NÜFUSA HİTAP ETMEKTEDİR’’

. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde sağlığın profili nedir? Kaç hastane vardır? Bunların kaçı devlet hastanesi, kaçı özel hastanedir? Yıllık poliklinik ve ameliyat sayıları nedir?
“Kuzey Kıbrıs’ta 5 tane devlet hastanesi vardır. Toplam 18 tane de sağlık merkezi ve sağlık ocağı bulunmaktadır. Her ilçede ikinci basamak bir hastane vardır. Başkent Lefkoşa’da bulunan Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi en büyük hastanedir. Özel hastane sayısı 14 olup içerisinde 2 tane tıp fakültesi hastanesi, 1 tane tüm birimleriyle çalışan özel hastane ve 11 tane de daha küçük çaplı hastane mevcuttur. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki doktor sayısı toplam 455’tir. Bunların 270 tanesi devlette görevlidir. 185 tanesi de özelde hizmet vermektedir. Toplam bin hemşire bulunmaktadır ve 740 tanesi devlette 260 tanesi ise özel sektörde çalışmaktadır. Yıllık poliklinik sayısı 247 bin 68’dir. Hastanelerimizde yapılan yıllık tüm ameliyatların sayısı da 6 bin 46’dır. Ortalama 300 bin civarı bir nüfusumuz olmasına rağmen 94 bin öğrenci, burada çalışan işçiler, aileleri ve turistlerle birlikte yaklaşık 650 bin nüfusa hitap eden bir sağlık hizmeti verilmektedir.”

KKTC’DE SAĞLIK YATIRIMLARI

. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde devletin ve özel sağlık sektörünün yeni sağlık yatırımları nelerdir?
“Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde 6 ilçe bulunmaktadır. Lefke ilçesindeki Cengiz Topel Hastanesi oldukça eski bir hastane olması nedeniyle ve şuandaki nüfusa verdiği hizmette sıkıntı çekildiği için hemen yanına yapılacak 45 yataklı bir hastane proje aşamasındadır. Güzelyurt’ta inşaatı devam eden 60 yataklı bir devlet hastanesi de 1 yıla kadar hizmet vermeye başlayacaktır. Karpaz bölgesindeyse 45 yataklı bir devlet hastanesinin projesi tamamlanmak üzeredir. Ağustos ayı içerisinde ihalesiyle birlikte temeli atılacaktır. Karpaz bölgesindeki devlet hastanesinin en büyük özelliklerinden biri Bafra turizm bölgesine 2 dakikalık mesafede olmasıdır. Bu turizm bölgesi, 22 bin yatak kapasiteli 20’ye yakın otelin inşasının bir kısmının devam ettiği, bir kısmının ise şuan hizmet verdiği oldukça büyük bir alandır. Dolayısıyla turistlere de sağlık hizmeti verebileceğimiz bir hastane olacaktır. Ama en önemlisi Yeni Lefkoşa Devlet Hastanesi projesidir. Çünkü en büyük 3. basamak hastanemiz olan ve 1978 yılından beri hizmet veren Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi hem artan nüfus hem de özellikle tıbbi altyapı anlamında eksikliği dolayısıyla yeterli hizmeti verememektedir. Bu nedenle Türkiye’deki Isparta Şehir Hastanesi’nin bir benzeri 800 yataklı olarak Lefkoşa’ya kazandırılacaktır.”

KKTC Sağlık Bakanı Faiz Sucuoğlu

TÜP BEBEK, ESTETİK CERRAHİ VE DİŞ TEDAVİLERİ…

. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti şuanda sağlık turizminde nerededir? Sağlık turizminde öncelikli branşlar hangileridir? Sağlık turizminden nasıl bir gelir hedeflenmektedir?
“Sağlık turizmi günümüzde çok hızlı bir şekilde değerini arttırmaktadır. Sadece Avrupa’da 50 milyar dolardan, dünyada ise 300 küsür milyar dolardan bahsedilmektedir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde de sağlık turizmi alanında adımlar atılmaktadır. Geçtiğimiz yıl içerisinde sağlık turizmi adı altında 5 bin turiste sağlık hizmeti verilmiştir. 2018’te hem sağlık hizmetinin çeşitliliği hem de 10 bin turist hedeflenmektedir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde ağırlıklı olarak sağlık turizminde 1. sırada tüp bebek hizmetleri gelmektedir. 2. sırada estetik cerrahiler, 3. sırada diş tedavileri ve yaşlı turizmi gelir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin en önemli özelliklerinden biri sakinliği ve deniz suyunun sıcaklığıdır. Bu avantajlar dolayısıyla sağlık hizmeti almaya gelenler 3-4 günlük bir de kültür turizmi hizmeti almaktadırlar.”

. Türkiye’den Kıbrıs’ta yatırım yapan sağlık kuruluşu kaç tanedir?
“11 tane tüp bebek merkezinin 6 tanesi Türkiye’den gelen doktorların veya girişimcilerin açmış olduğu merkezlerdir. Türkiye’den özellikle sağlık alanında yatırım yapmak isteyen birçok özel hastane grupları bizi ziyarete gelmiştir. Nüfusu az bir ülke olmamız dolayısıyla sağlık turizmi yönünde ciddi proje hazırlıkları vardır.”

YATIRIMCIYA SUNULAN AVANTAJLAR

. Türkiye’deki özel sağlık sektörünün özellikle Kuzey Kıbrıs’ı tercih etmesindeki faktörler nelerdir? Özel sağlık sektörüne Kuzey Kıbrıs’ın sunduğu teşvik edici birtakım avantajlar da var mıdır?
“Özellikle hastane inşası anlamında turizm sektöründe otel inşası için verilen teşvikler söz konusudur. Dolayısıyla sağlık yatırımı için bir teşvik programı hazırlanmıştır. Bu konuda bizden bilgi isteyen Türkiye’den özel hastane yönetim kurumları vardır. Teşvik olarak, bir arazi Bakanlar Kurulu kararı ile 39 yıllığına, bir bakanın yetkisi ile 10 yıllığına kiralanabilmektedir. Süre dolduğu zaman kiralama usulü devam eder; araziyi satın alma zorunluluğu yoktur. Şuanda turizme yatırım yapan yatırımcıların büyük çoğunluğu otellerini arazi kiralamak suretiyle yapmışlardır. Aynı şey hastaneler için de geçerlidir. Kuzey Kıbrıs’ın tercih edilmesinin nedeni ise sakin bir ülke olmasıdır. Amerika’da bir kuruluşun yapmış olduğu bir araştırmada, herhangi bir sıkıntıya uğramadan, stres yaşamadan insanların ömürlerini geçirebilecekleri dünyadaki devletler arasında 4. sırada, ada devletleri arasında da 1. sırada gösterilmiştir. Yaşam tarzı, hoşgörü, güvenlik ve trafik anlamında Kuzey Kıbrıs’ın büyük bir avantajı vardır. Bunun yanında tabii güzellikleri, iklimi ile de özellikle Kuzey Avrupa’daki yatırımcıların ilgisini çekmektedir. Almanya, Finlandiya, İsveç, Norveç gibi ülkelerden özellikle sağlık turizmi ve kültür turizmi için hastane ve otel yapmak için başvuruda bulunan birçok girişimci vardır. Örneğin Finlandiya’da kışı geçirmek için bir yaşlının harcayacağı ısıtma gideriyle Kuzey Kıbrıs’ta 7-8 ay ilkbahar tarzı bir iklimde harcayacağı ısıtma gideri çok düşüktür. Oradaki devlet sigortası ve özel sigortalar da bu yöndeki girişimi desteklemektedir. Bu konuda da şuanda birinin projesi bitmiş, diğerinin ise inşaatı devam eden 2 tane otel vardır. Amaç, kış aylarında özellikle yaşlı kesimi getirip burada ılıman bir iklimde 7-8 aylarını geçirtmektir. Bunun dışında Akdeniz bölgesi içerisinde en temiz deniz suyunun olduğu bir bölgedeyiz. Herhangi bir sanayimiz olmadığı için hava kirliliği de söz konusu değildir.”

“DİPLOMA DENKLİĞİNE GEREK YOK”

. Türkiye’den doktor ya da hemşirelerin Kıbrıs’ta çalışabilmeleri için gerek Türk özel sektörünün açtığı hastanelerde gerekse KKTC’deki devlet ve özel hastanelerinde aranan şartlar nedir? Diploma denkliği gerekir mi?
“Diploma denkliğine gerek yoktur. Zaten Kıbrıslı Türk doktorlar da eğitimlerini ve ihtisaslarını Türkiye’de yapmaktadırlar. Sadece buradaki tabipler birliğine bir üyelik sözkonusudur. Bu daimi veya geçici üyelik şeklindedir. Bu üyeliği aldıktan sonra Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde doktor olma imkanı vardır. Şuanda tıp fakültemizde 2 hocamız hem eğitimci olarak hem de sağlık hizmeti sunma anlamında görev yapmaktadırlar ve bu sayı her geçen günde artmaktadır.”

. Türk vatandaşlarına KKTC’de devlet hastanelerinde sağlık hizmeti ücretsiz midir?
“Şuanda yapılan antlaşma sadece tıp fakültesi hastanelerinde ve bir özel hastane için geçerlidir. Devlet hastanelerimizde böyle bir geçerlilik yoktur. Çünkü sağlık sigortası ve otomasyon bizde halen kurulmamıştır. Dolayısıyla bu tür sıkıntılar nedeniyle Türkiye’den gelen vatandaşlarla ilgili devlet hastanelerinde ücretsiz tedavi şansı bulunmamaktadır.”

. İki ülke arasında Sağlık Bakanlığı nezdinde sağlık bakanlarının yaptığı görüşmelerde ne gibi anlaşmalar yapıldı ve birlikte hangi projeler planlandı?
“Bir yıl içerisinde 3 ziyaretim oldu. Sayın Recep Akdağ, özellikle ambulans, 700 yataklı hastanemiz ve doktorlamızın eğitimi ile ilgili büyük destek vermiştir. Aynı zamanda Türkiye’de tıp fakültelerini bitiren Kıbrıslı Türk doktorlara ihtiyaç duyduğumuz alanlarda ihtisas yapma anlamında belli kontenjanlar söz konusudur. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı, herhangi bir sıkıntımız olduğu anda ulaşabildiğimiz bir adrestir.”