Laparoskopi Yöntemiyle Böbrek Nakli

Günümüzde herkesin iyi bildiği gibi safra kesesi çıkarılması ameliyatının altın standart yöntemi laparoskopik (kamera ile) ameliyat tekniğidir. Hastalar bu sayede safra kesesi ameliyatı sonrası ertesi gün evlerine gidebilirler. Aynı şekilde, eskiden nefrektomi (böbrek çıkarılması) girişimi sadece açık ameliyat tekniği ile yapılırdı. Ancak günümüzde dünyadaki tüm ileri organ nakli merkezlerinde son dönemdeki önemli gelişmelerden biri vericiden böbreğin laparoskopik çıkarılmasıdır. Açık teknikte böbreğin bulunduğu yere ulaşmak için karnın yan tarafında geniş bir kesi yapılarak böbreğe ulaşılır ve gözle görerek böbreğin çıkarılması gerçekleştirilir. Bu kesi uzun olmasından başka kasların olduğu yerden yapıldığından ameliyat sonrası kasların karşılıklı çekilmesi sonucu ağrı ve iyileşme sürecinin birkaç haftaya uzaması gibi sıkıntılara sebep olur. Laparoskopik yöntemde ise çok daha küçük ameliyat kesileri kullanıldığından vericinin ameliyat sonrası sıkıntılarının çok aza indirilmesi sağlanır. Böbreğini bağışlayan kişi birkaç günlük bir süre içersinde eve dönebilir ve birkaç hafta sonra normal aktivitesine dönmüş olur. Florence Nightingale Hastanesi Böbrek ve Pankreas Nakli Programı Direktörü Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Barış Akın, Laparoskopik verici nefrektomisi ameliyat tekniğiyle ilgili bilgi verdi.

Laparoskopi yönteminde karın içersine laparoskop denilen bir cm çapta olan özel bir kamera ile karın içersi görüntülenerek ameliyat gerçekleştirilir. Bu kameradan alınan görüntü bir miktar büyütülerek ekrana yansıtılır ve ameliyat bu görüntü ile yapılır. Laparoskopik nefrektomi bu kameranın kullanılması ile böbreğin çıkarıldığı ameliyat tekniğidir. Laparoskopik nefrektomi kamera ve özel aletlerin yardımıyla karın içersine ameliyat yapılmasını mümkün kıldığından sadece iki adet küçük kesi ile böbrek çıkarılmaktadır. Daha sonra serbestleştirilen böbreğin karın dışarısına çıkarılmasını sağlayacak karın orta hattında veya sezeryan kesisi gibi karın alt kısmında yapılan 7 cm’lik bir kesi daha yapılır.

Laparoskopik verici nefrektomisi ameliyat tekniğinin avantajları: Laparoskopik teknik sayesinde çok daha küçük ameliyat kesileri yapılmakta ve bu kesiler kasları saran sağlam kılıfların olduğu yerlerden yapıldığından hem ameliyat sonrası ağrı hem de fıtık gibi yara problemleri gelişmesi bu teknikte daha azdır.

Normal şartlarda açık nefrektomi olacak tüm hastalara laparoskopik verici nefrektomisi ameliyatı uyglanabilir. Bu duruma bir engel daha çok birçok karın ameliyatı geçirilmesi durumudur. Nadir durumlarda laparoskopik olarak başlanan ameliyat açık ameliyata döndürülebilir.  Merkezimizde  (Florence Nightingale Hastanesi) laparoskopik böbrek çıkarılması ameliyatı, Ohio State Üniversitesi Transplant Programında özellikle bu teknik üzerinde çalışmış ve büyük bir tecrübeye sahip olan Dr. Barış Akin tarafından gerçekleştirilmektedir. Böbrek nakli programımız laparoskopik nefrektomi ameliyatlarını Türkiye’de yaygınlaştırmayı ve canlı böbrek bağışında artışa destek olmayı hedeflemektedir.

Nefrektomi ameliyatı sırasında nasıl problemler ortaya çıkabilir?
Nefrektomi ameliyatı için literatürde kanama sebebiyle tekrar ameliyat olmak, dalak ya da barsaklarda yaralanma, büyük venlerde pıhtılaşma, pulmoner emboli ve ölüm gibi problemler bildirilmiştir. Tüm dünyadaki verilere göre verici için ölüm riski %0.06 oranındadır. Yani her 3000 kişiden bir tanesinin ölme riski vardır.  Bu ameliyat sonrası % 4 den düşük oranda bazı problemler gelişebilir. Bu problemler pnömotoraks, idrar veya yara yeri enfeksiyonu, ciltte sinir hasarına bağlı his kaybı olabilir. %1 hastada kan transfüzyonu gerekebilir. Laparoskopik ameliyatlar sırasında nadiren açık ameliyata geçiş gerekmesi ve karın içi ameliyat olması sebebiyle barsaklarda tıkanma çok nadir de olsa bildirilmiş problemlerdir. 2005 yılından beri hastaların tercihi doğrultusunda laparoskopik teknikle vericiden böbrek alınan merkezimizde bu güne kadara ciddi bir komplikasyon görülmemiştir.

Ameliyat sonrası neler yapılması gerekiyor?
Böbrek laparoskopik olarak çıkarıldıktan sonra karında ciddi bir ağrı hissedilmez. Buna hastanın eline verilen düğme ile ağrısı olunca kendi kendine ağrı kesici verebilmesi eklendiğinde ameliyat sonrası kesi yeri ağrısından şikayet çok nadir olmaktadır. İlk gün yavaş yavaş sıvı gıdalar alınmaya başlanır. İlk gün ayrıca yürümeniz istenecektir. İkinci gün gaz çıkışı olmamış ise buna bağlı karında şişkinlik hissi ve gerginlik olabilir. Genellikle ikinci gün bu gaz sancısı geçer ve verici ikinci veya üçüncü günde evine gidebilir.  Ameliyat sonrası ilk iki hafta 5 kg’dan ağır kaldırmamak uygun olur. Aktivite düzeyinizi bu süre içersinde giderek arttırmanızı öneriyoruz. İki haftadan sonra daha önce yaptığınız normal aktivitenize tam olarak dönebilirsiniz. Taburcu olduktan bir hafta, bir ay, altı ay ve bir sene sonra kontrole gelmeniz gerekecektir.

wwww.bobreknakliturkiye.com