Lokal Anestezi: Sınırlı Bölgedeki Küçük Cerrahi Girişimler İçin

Lokal anestezi nedir, hangi cerrahi girişimlerde, ne amaçla uygulanır? Kaç çeşit lokal anestezi vardır? Lokal anestezik maddelerin sprey ya da krem şeklinde olanları hangi du­rumda kullanılır ve enjeksiyonla aynı etkiyi gösterirler mi? Lokal anestezinin genel anesteziden ve bölgesel anesteziden farkları nelerdir? Lokal anesteziye bağlı ne tür yan etkiler gelişebilir? Lokal anestezi yapıldıktan ne kadar süre sonra operasyona başlanabilir? Diş tedavilerinde lokal anestezi yapılırken nelere dikkat edilmelidir? Türk Anesteziyoloji ve Reanimasyon Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve aynı zamanda Özel Kadıköy Florence Nightingale Hastanesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Bölümü Sorumlusu Dr. Fikret Kutlu merak edilen bu tür soruların yanıtlarını veriyor.

Sağlık Adası Yayınları’ndan çıkan, gazeteci Esra Kazancıbaşı Öztekin ile Nihal Yazan’ın anestezi, yoğun bakım ve ağrı tedavisi konusunda uzman 15 hekimle yaptığı söyleşilerden oluşan ‘‘Sorular ve Yanıtlarla Anestezi’’ kitabında yer alan röportajın işte bazı bölümleri:

. Lokal anestezi nedir, ne amaçla uygulanır?
“Lokal anestezi, sınırları belli olan bir bölgede küçük cerrahi bir girişim yapılacağı zaman o alanı uyuşturmak için yapılan anestezidir. Diş çekimi, sünnet, ben alınması, apse açılması gibi sınırlı bir alanda yapılacak küçük cerrahi girişimlerde hastanın acı duymaması için uygulanır.”

. Lokal anestezinin çeşitleri nelerdir, vücuda ne şekilde uygu­lanır?
“Lokal anestezinin iki çeşidi vardır. Bunlar:

Dokuya nüfuz eden (infiltrasyon) anestezi: Bir iğne vasıta­sıyla cilt altına veya diğer yüzeysel dokuların içine ilaç enjekte edilerek o bölgenin duyarsız hale getirilmesidir.

Yüzeyden emilen (topik) anestezi: Herhangi bir iğne kullan­madan ve vücut bütünlüğünü bozmadan lokal anestezik mad­denin bir pamuğa emdirilip sürülmesi veya damlatılmasıyla uygulanan anestezidir. Amaç hastanın ağrı duymamasıdır. Mesela, diş etine lokal anestezik sürerseniz sonrasında hastalar iğneyi hissetmezler. Lokal anestezi, göze ya da kulağa damla damlatılarak veya diş eti, ağız ve burun içi gibi ince doku ta­bakası (mukoza) bulunan bölgelere krem sürülerek de yapılır.”

LOKAL ANESTEZİNİN ETKİ SÜRESİ NEDİR?

. Lokal anestezi yapıldıktan ne kadar sonra operasyona başla­nabilir?
“Lokal anestezi yapıldıktan sonra ilacın dokulara nüfuz edebilmesi için en az 15 dakika beklenmelidir. Buradaki amaç hastanın hiçbir şekilde ağrı duymamasını sağlamaktır. Çünkü bir kere ağrı duyan bir hastaya, lokal anestezi etkisini gösterse bile o bölge ağrıyormuş gibi gelebilir.”

. Lokal anestezinin etkisi ne kadar sürer?
“Lokal anestezinin etki süresi kullanılan ilaçla ilgilidir. Etki süresini uzatmak için lokal anesteziklerin içine bazı ‘damar büzücü’ maddeler de karıştırılabilir. Kullanılan ilaca göre lokal anestezinin etki süresi bir saatle dört saat arasında değişebilir.”

 . Lokal anestezik maddelerin sprey ya da krem şeklinde olanları hangi durumda kullanılır ve enjeksiyonla aynı etkiyi gösterirler mi?
“Sprey şeklindeki lokal anestezik maddeler ağız, burun içi gibi ince tabakalara (mukoza) püskürtülerek uygulanır. Kremler ise hem mukozalara, hem de cilde tatbik edilebilir. Krem şeklindeki lokal anestezikler ince bir tabaka olan mukozalardan çabuk emildiği için daha kısa sürede etki gösterirler. Buna karşın cilde uygulanan anestezi kremlerinin etkili olabilmesi için en az 1-1,5 saat beklenmesi gerekir. Enjeksiyon şeklindeki lokal anesteziklerin etki süreleri ise direkt do­kuya geçmeleri yüzünden çok daha hızlıdır.”

LOKAL ANESTEZİNİN GENEL ANESTEZİDEN FARKLARI

.  Lokal anestezinin genel anesteziden ne tür farkları vardır?
“Lokal anestezide belli bir bölge uyuşturulur ve sadece o bölgedeki ağrı duyusu ortadan kaldırılır. Genel anestezide ise bütün vücut ağrı­sızlaştırılır. En önemli fark ise genel anestezide bilincin kaybolması ve kaslarda gevşeme meydana gelmesidir.”

. Hastaların lokal anesteziyle bölgesel anesteziyi karıştırdığı oluyor mu? İki anestezi yönteminin birbirine benzeyen ya da ayrılan yönleri nelerdir?
“Lokal anestezi sınırları belli olan, sadece cerrahi girişimin uygula­nacağı alanda yapılan anestezidir. Bölgesel anestezi ise vücudun belli bir bölgesinin duyarsızlaştırılması, yani o bölgeye giden sinirlerin uyuştu­rulmasıdır. Mesela koldaki beş santimlik bir alanın değil de, bütün kolun uyuşturulmasıdır. Hastalar tarafından bazen bu iki anestezi yöntemi birbirine karıştırılmaktadır. Lokal ve bölgesel anestezi yöntemlerinin tek benzer yanı aynı ilaçların kullanılmasıdır.”

KİTAPTA YANITLARI YER ALAN DİĞER SORULAR

• Çocuklara lokal anestezi uygulamaları konusunda dikkat edil­mesi gerekenler nelerdir?
• Lokal anesteziye bağlı ne tür yan etkiler gelişebilir? Yan etki­ler anestezi uygulamasının enjeksiyon, krem ya da sprey şeklinde oluşuna göre farklılık gösterir mi?
• Herkese lokal anestezi yapılabilir mi?
• Lokal anestezinin hastaya sağladığı avantajlar nelerdir?
• Lokal anestezi uygulamalarını sadece anestezi uzmanları mı yapar?
• Lokal anestezi uygulamaları mutlaka hastanede mi yapılma­lıdır?
• Diş tedavilerinde lokal anestezi uygulamalarında nelere dikkat edilmelidir?

ANESTEZİ KİTABINDA YER ALAN DİĞER KONULAR

Sağlık Adası Yayınları’ndan çıkan ‘‘Sorular ve Yanıtlarla Anestezi’’ kitabında ameliyata hazırlık döneminde yapılması gerekenlerden genel, bölgesel ve lokal anesteziye kadar pek çok konu yer alıyor. Çocuklarda, yaşlılarda, kalp ve KOAH hastalarında anestezi uygulamalarıyla ilgili bilgilendirici söyleşiler bulunuyor.

Gazeteci Esra Kazancıbaşı Öztekin ile Nihal Yazan’ın imza attığı kitap, Türk Anesteziyoloji ve Reanimasyon Derneği’nin katkılarıyla hazırlandı. 15 hekimle söyleşi yapılan kitapta, anestezi, yoğun bakım ve ağrı tedavisiyle ilgili merak edilen yüzlerce sorunun yanıtı yer alıyor:

. Anestezi Nedir, Ne İşe Yarar?

. Güvenli Anestezi Nedir?

. Anestezi Uzmanları Neler Yapar?

. Genel Anestezi

. Bölgesel Anestezi

. Sedasyon

. Lokal Anestezi

. Özellikli Durumlarda Anestezi

. Çocuklarda Anestezi

. Yaşlılarda Anestezi

. Kalp Hastalarında Anestezi

. Diş Tedavilerinde Anestezi

. Hamilelikte Anestezi

. Ağrısız Doğum

. Anestezi Uzmanınız ve Siz

. Hastaların Sorumlulukları

. Ameliyat Dönemi (Perioperatif) Bakım ve Tedavi

. Anestezi Uzmanınız Hep Yanınızda!

. Palyatif Bakım

. Anestezi ile İlgili Yanlış Bilinenler

. 23 Soruda Anestezi

. Vücudun Alarm Sinyali: Ağrı

. Ağrıları Dindiren Bölüm: Algoloji

. Girişimsel Ağrı Tedavisi

. Kanser Ağrılarının Tedavisinde Girişimsel Yöntemler

. Ağrı Tedavisinde Doğrular-Yanlışlar

. Kemoterapiler Bu Yöntemle Daha Güvenli

. Kalp-Akciğer Canlandırması

. “Hayata El Ver”

KİTAPTA RÖPORTAJI YER ALAN UZMANLAR

Kitapta anestezi, yoğun bakım ve ağrı tedavisi konularında söyleşileri yer alan hekimlerin isimleri soyadı sırasına göre şöyle sıralanıyor:

Prof. Dr. Zekeriyya Alanoğlu, Prof. Dr. Neslihan Alkış, Prof. Dr. Mustafa Bayar, Prof. Dr. Hülya Bilgin, Prof. Dr. Güner Kaya, Prof. Dr. Yüksel Keçik, Prof. Dr. Hasan Koçoğlu, Prof. Dr. Ercan Kurt, Prof. Dr. Ömer Kurtipek, Dr. Fikret Kutlu, Prof. Dr. Feyhan Ökten, Prof. Dr. Gül Köknel Talu, Prof. Dr. Emine Nur Tozan, Doç. Dr. Tuğhan Utku ve Prof. Dr. Dilek Yörükoğlu.

www.sagligimicinhersey.com portalıyla aynı adı taşıyan sağlık kitapları serisinin beşinci kitabı olan “Sorular ve Yanıtlarla Anestezi”ye D&R mağazaları başta olmak üzere kitapevlerinden ulaşabilirsiniz. Kitabı ayrıca D&R web sitesi ve İdefix başta olmak üzere online kitapevlerinden de temin etmek mümkün.

Sağlığım İçin Her Şey Sağlık Kitapları Serisi’nin “Sorular ve Yanıtlarla Hepatitler”, “Sorular ve Yanıtlarla Göz Hastalıkları”, “Sorular ve Yanıtlarla Diyabet” ve ‘‘Sorularla ve Yanıtlarla Romatoid Artrit’’ konulu kitapları da bulunuyor.