Menopoz Kalp Sağlığını Bozuyor

Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de kalp hastalıkları, kanser ve obezitenin aksine, daha fazla ölüme neden olan hastalıkların liste başı olmaya devam ediyor. Türkiye’de kadınlar ortalama 50’li yaşlarında menopoza giriyor. Menopoz nedeniyle koruyucu özelliğe sahip olan östrojen hormonunun artık salgılanmaması, koruyucu kalkanı yok ediyor. Kadın kalbi tekliyor, zayıflıyor, kalp hastalıkları kapıya dayanıyor.

International Hospital Kardiyoloji Uzmanı Dr. Umut Karabulut, “Kalp hastalıkları dünyada olduğu gibi ülkemizde de bir numaralı ölüm nedeni. Ancak en önemli sorun kadınların ‘nasılsa menopoza girdik artık hastalanmamız normaldir’ diye düşünüp kalplerine yeterince özen göstermemesinden kaynaklanıyor” diyor.

Menopozdan sonra kadınlarda depresif duygular hakim oluyor. Hormonal düzenin baştan aşağı değişmesiyle de menopozun ilk beş yılında kadınların toplam kilosunda 5-10 kiloluk bir artış meydana geldiğine işaret eden Dr. Umut Karabulut, şu bilgileri veriyor:

“Menopoz öncesi dönemde kadınlarda kalp damar hastalığı daha az çünkü koruyucu mekanizmalar var. Bunların başında da östrojen hormonu geliyor. Östrojenin işlevi tam olarak açıklanamasa da kalbi koruyucu etkisi bulunuyor. Vücuttaki kolesterol metabolizmasına olumlu etki ediyor. İyi kolesterolü (HDL) yükseltiyor, kötü kolesterolü (LDL) düşürüyor. Nitrik oksit diye bir madde var, bu damar genişletici özelliğe sahip olmasının yanı sıra, antioksidan özelliğini de taşıyor. Östrojen bu maddenin salınımını artırıyor.

Menopoz sonrasında kadınlarda kilo artışı belirgin hale geliyor. Bu da tansiyon, şeker, kolesterolü olumsuz etkiliyor. Tüm bunlar da kalp damar hastalıkları açısından risk oluşturuyor.”

SADECE FAZLA KİLOYA DEĞİL, KALBE ODAKLANMAK LAZIM

Kalp damar hastalığı riskinin menopozda çok hızlı arttığını, kalp hastalıkları oranının erkeklerle eşitlendiğini belirten Dr. Umut Karabulut, “Kadınlarda menopoz sonrası dönemde kalpten ölüm oranı erkekten yüksek. Menopoz sonrası dönemde kadınlarda kalp hastalıkları daha kötü seyrediyor. Süreç hızlı ilerliyor, hasta vücudundaki  metabolik değişiklikleri iyi yönetemiyor, hastalığın tanısının konulması, tedavisi gecikiyor. Hasta hekime geç gidiyor” diyor.

KADINLAR KALPLERİ İÇİN NE YAPMALI?

Bu dönemde kadınların daha çok kilo vermeye odaklandıklarını anlatan Dr. Umut Karabulut, menopoz döneminde kadınların kalp sağlığı konusunda neler yapılması gerektiğini söyle anlattı:

•    Bu dönemde kadınlar çok fazla kiloya odaklanıyor. Oysa kardiyolog kontrolünden de geçilmeli, menopoz sonrası dönemde kardiyolojik rutin kontrollerin yapılması lazım, herhangi bir şikayeti beklemek doğru değil.
•    Kalp damar hastalığı öyküsü olanların meme veya kanser taraması gibi kalp damar hastalıkları için de tarama yaptırması lazım.
•    Hormon replasman tedavileriyle ilgili (menopoz nedeniyle salgılanmayan hormonların dışarıdan ilaç olarak verilmesi) şunu söylemek mümkün: Dışarıdan hormon vermek, östrojenin koruyucu etkisini sağlamıyor. Biz de meme kanserini tetiklediği yönünde spekülasyonlar olduğundan dolayı, kalbi korumak için östrojen desteği önermiyoruz.
•    Cerrahi menopoz denilen bir şey var, erken yaşlarda rahim, yumurtalık alınması sözkonusu olabiliyor. Erken yaşta menopoza girenlerde kalp damar hastalığı riski artıyor. Hormon desteği bu hastalara gerekebiliyor ancak bunlar özel durumlardır. Ailesinde kalp hastalığı olanlar ve sigara kullananların bir sorun olmasa da tarama yaptırmaları gerekiyor.
•    Tanı yöntemlerinde kullandığımız testler kadınlarda bazen yanlış sonuçlar verebiliyor. Efor testi, miyokard perfüzyon sintigrafisi gibi testler var, bunları sık sık anjiyo öncesinde kullanıyoruz. Bazen bu testlerin sonuçları normal çıktığı halde sonrasında ciddi kalp damar hastalığı çıkabiliyor.
•    Kadınların bu dönemde hızlı bir şekilde kilo vermeleri doğru değil. Doktor ve diyetisyen kontrolünde düzenli ve planlı bir şekilde kilo kaybedilmesi  daha sağlıklıdır. Eğer hızlı bir şekilde kilo verilirse, kısa süre sonra verilen kilolar geri alınıyor. Sadece diyet, sadece spor da yeterli olmuyor. Spor ve diyeti birlikte uygulamak gerekiyor.