Mevsimler Mide ve Bağırsak Sistemini Etkiler

Ülser ( peptik ülser )mide ve incebarsağın ilk kısmı olan onikiparmak barsağında asite bağlı lokal doku hasarıdır. Bahar mevsiminde özellikle oniki parmak barsağındaki ülser nüksü artar. 1900’lü yılların ortalarından itibaren yapılan istatistik çalışmalarıyla bahar aylarında ülsere bağlı klinik bulgularının daha sık görüldüğü bildirilmeye başlanmıştır. Sadece peptik ülser değil bazı kolitelerde bahar mevsimlerinde alevlenme gösterebilmektedir.

Bahar bazı hastalıkların alevlenmesini nasıl ortaya çıkardığı kesin olarak bilinmemekle birlikte; iklimdeki değişiklikler ile birlikte ( güneş ışığı, nem, çeşitli alerjenlerin ortaya çıkışı, basınç değişiklikleri gibi ) , insan vücudunun da bu değişikliği algılaması arasında bir uyumsuzluk sonucu olabileceği düşünülmektedir.

Gastrointestinal sistem (mide bağırsak sistemi) üzerine baharın etkisi konusunda Medicana International İstanbul Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Laika Karabulut bilgi verdi

Peptik ülserde halen mide asidi olmazsa olmaz kuralının yanında helikobakter olmazsa olmaz denilen bir hastalıktır. Alevlenme ve iyileşememeler ile seyreder. Yani ülser açıldıktan sonra  6-8 hafta içinde medikal tedaviyle kapanır. İşte bu açılma ve bulguların ortaya çıkışında bahar mevsimi kabul edilen etkenlerdendir. Dolayısıyla bahar mevsimindeki mide asidindeki bu artışı reflü özofajit ve nonülser dispepsi dediğimiz hastalıklarında ortaya çıkışını kolaylaştırmaktadır.

Peptik ülserin en sık bulgusu ağrıdır. Ağrı mide bölgesinde ( epigastrik bölge) daha belirgin olup sırta yayılabilir. Gece gelmesi tipiktir. Hasta ağrıyı açlık ağrısı veya kazınma hissi olarak tanımlayabilir. Ağrı sıklıkla, yemekten 1-2 saat sonra başlayarak yine 1-3 saat arasında devam eden ve daha künt karakterdedir. Ağrını yanında bulantı ve kusmada ve hazımsızlık eşlik edebilir. Ülserin en önemli komplikasyonu olan kanamaya da bahar aylarında daha sık rastlanır. Bahar aylarında kliniklerde kanama nedeniyle yatan hasta sayısı artar.

ÜLSER, REFLÜ VE ÜLSERSİZ HAZIMSIZLIK PROBLEMLERİ OLAN HASTALAR BAHAR AYLARINDA ÖNERİLER;

Ülser, reflü ve ülsersiz hazımsızlık ( nonülser dispepsi ) problemleri olan hastalar bahar aylarında beslenmelerine dikkat etmeleri gerekmektedir. Özellikle asiti arttırdığı kabul edilen gıdalar: kahve, kakaolu gıdalar, asitli içecekler gibi çok az tüketilmeli. Ana öğünler arasında ara öğünler konularak mideyi çok doldurmamalı. Sigaranın bırakılması her zaman tavsiye edilir fakat bırakmak için en iyi mevsim bahar aylarıdır.

Kıştan sonra bahar mevsiminde ortaya çıkan yeni sebzeler ve meyvelerin tüketiminde aşırıya kaçmadan sindirim sistemini alıştırmakta yarar vardır.

Ağır yağlı gıdalar özellikle kışın soğukta ( evrimsel ) daha çok tüketme eğiliminde olmamıza karşın bahar aylarında hazmın daha kolay olduğu zeytinyağı ve diğer bitkisel yağları tercih etmeliyiz. Aynı zamanda bahar aylarında mide hastalıkları sorunu olanlar romatizma ilaçlarını daha dikkatli kullanmalıdırlar.

Tuz ve tuzda bekletilmiş gıdalar her zaman mide hastalıkları için zararlıdır. Özellikle kronik gastritlerde tuzdan kaçınılmalıdır. Mide kanserinde tuzlu gıdalar risk faktörlerinin içindedir. Mide hastalarının kızartma ve mangalda yapılan gıdaların tüketiminden kaçınılmaları tavsiye edilir.

Bahar ve yaz döneminde mide sağlığınız için; Az ve sık yemek yiyin, yemeklerinizi iyi çiğneyin. Tahıl tüketiminizin (Ekmek, makarna, pirinç, patates, vb.) yeterli olmasına dikkat edin. Tereyağı ve kuyruk yağı yerine zeytinyağı tercih edin.   Aşırı miktarda kırmızı et tüketmeyin. Protein ihtiyacınız için tavuk, balık ve kurubaklagil yiyin. Yeterli miktarda süt ve süt ürünü tüketin. Şekerden, şekerli içeceklerden ve şerbetli tatlılardan uzak durun. Tuzu azaltın. Kızartma ve mangaldan kaçının, haşlama yiyeceklere ağırlık verin.

Mide hastalıklarında risk grupları

. Ailesinde mide kanseri öyküsü bulunanlar

. Aşırı kilolu kişiler

.  Midesinde bakteri (Helicobacter pylori) bulunanlar Stres altında olanlar

. Sigara içenler

.  Başka hastalıkları nedeniyle ağrı kesici ve romatizma ilaçları kullananlar

.  Fazla tuz ve et tüketenler

.  Sebze ve meyveden fakir beslenenler İleri yaştakiler