Mevsimsel Akut Karaciğer Yetmezliği

Ülkemizde her yıl binlerce hasta, organ nakli nedeniyle sırada bekliyor. Organ bağışçı sayısının hâlâ yeterince seviyeye gelememiş olması, organ nakli konusunu sıkıntıya sokan ana problemlerden bir tanesi. Organ naklinde önemli bir yer edilen karaciğer nakli, ülkemizde her yıl 1500 kişiye yapılıyor. Kronik viral hastalıklar, Hepatit B, Hepatit C gibi kronik karaciğer yetmezliğine sebep olan durumların dışında akut karaciğer yetmezliği nedeniyle yapılan karaciğer nakli, özellikle bu aylarda artışa geçiyor. Çünkü ülkemizde mevsimsel olarak akut karaciğer yetmezliğinin atak yaptığı dönemler bulunuyor.

Anadolu Güney Genel Sekreterliği-Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Genel Cerrahi Anabilim Başkanı Prof. Dr. Cumhur Yeğen, “Bahar aylarında tezgahlarda yerini almaya başlayan mantarın bilinmeyen türleri yendiği zaman ya da zayıflama ilaçları nedeniyle akut karaciğer yetmezliği söz konusu oluyor. Böyle bir durumda kişilerin acilen karaciğer nakli olması gerekiyor. Yoksa hasta anında kaybediliyor.” açıklamalarında bulunuyor.

ORGAN BAĞIŞÇILARININ SAYISI ARTMALI

“Ortada hiçbir şey yokken mantar zehirlenmesi ya da yanlış ilaçların kullanması nedeniyle aniden ortaya çıkan akut karaciğer yetmezliğinde, hastada öncelikle sarılık meydana geliyor. Bilinç düzeyi kayboluyor ve karaciğer çalışamaz hale geliyor. “Vücut toksin maddeleri atamadığı için toksinler vücutta birikiyor ve kişi, saatler içerisinde hayatını kaybedecek duruma geliyor. Bu esnada ya sağlıklı bir insandan ya da kadavradan bulduğumuz karaciğeri hastaya saatler içerisinde nakil yapmamız gerekiyor” diyen Prof. Dr. Cumhur Yeğen, karaciğer nakli dışında yaşatılmaya çalışılan hastaların genellikle yüzde 60’ının hayatlarını kaybettiklerini de belirtiyor.

ZAMANLA KIYASIYA YARIŞ

Ülkemizde organ nakli az olduğu için genellikle canlı organ nakillerinden ziyade kadavra kaynaklı naklin daha yoğun olduğunu söylemek daha doğru. Şu anda ülkemizde yıllık 400-450 kadavradan nakiller gerçekleştirilebiliyor.
Prof. Dr. Cumhur Yeğen şu bilgileri veriyor:

“Kadavradan organ nakli sayısı çok az ülke ihtiyaçlarının çok altında. Kronik karaciğer yetmezliği olan kişiler, karaciğer nakli için belki yıllarca sıra beklemek zorunda kalıyor. Akut kaynaklı karaciğer yetmezliği durumlarında Sağlık Bakanlığı’na durum bildiriliyor ve Sağlık Bakanlığı, sistemden organın alınacak yerini gösteriyor. Organın kadavradan alınıp hastaya nakil yapmamız için önümüzde sadece birkaç saatimiz bulunuyor. Karaciğer naklinden sonra hastalar odaya çıkacak duruma geliyor.”