Migren Ağrısı

Baş ağrısı yakınması, ağrı ile uğraşan hekimlere başvuran hastaların çoğunluğunu oluşturmaktadır. Baş ağrısı yakınması ile hekime başvuran hastaların yüzde 80’inde baş ağrısı organik bir nedene bağlı değildir ve tanı ancak hastadan alınan bilgiler doğrultusunda konabilir.

. Baş ağrısı tehlikeli olabilir mi?
Baş ağrılarının yüzde 95’i migren veya gerilim tipi baş ağrılarıdır. Ancak, bazen baş ağrıları daha büyük sorunların ilk bulgusu olarak görülebilmektedir. Tehlikeli baş ağrılarının tanınması için şu özelliklere dikkat etmek gereklidir;

1.İlk kez yaşanan çok şiddetli baş ağrıları
2.Ani başlangıç gösteren baş ağrıları
3.Sıklığı ve şiddeti giderek artış gösteren baş ağrıları
4.50 yaşın üzerindeki hastalarda veya kafa travması sonrası veya kanserli hastalarda yeni başlamış olan baş ağrıları
5.Öksürük, cinsel aktivite gibi durumlardan sonra ortaya çıkan baş ağrıları
6.Tedaviye yanıt vermeyen baş ağrıları

. Migren baş ağrısı nedir?
Migren, çoğunlukla 30-40 yaşlarında görülür ve 4-72 saat süren ataklar halindedir. Hastaların bir kısmı ağrı ataklarından 5-60 dakika önceden ağrıların geleceğini hissedebilirler. Ataklar arasında normal bir yaşam sürülebilirken, bu ağrı atakları sıklaştıkça sosyal hayatta ve iş gücünde kayıpların miktarı da artmaya başlar.  Migren ağrısı genellikle orta veya yüksek şiddetlidir. Kişinin normal günlük aktivitelerini bozduğu gibi yakın çevresindeki insanlarında hayat kalitesini bozabilmektedir. Genellikle zonklayıcı ya da nabız atar gibi hissedilir ve çoğunlukla başın bir tarafını tutar. Hastalarda sıklıkla, bulantı, kusma, ışığa veya sese karşı hassasiyet baş ağrısına eşlik edebilir.

Migren kadınlarda erkeklerden daha sık görülür. Kadınlarda %20 ve erkeklerde %7 oranında görülmektedir. Bu hastalar genellikle sesin ve ışığın girmediği sakin bir ortamda ağrıların gerilemesini beklemeyi tercih ederler. Günümüzde migren ataklarından korunmayı, atak sırasında ağrıları gidermeyi sağlayabilecek tedavi yöntemleri bulunmaktadır.

. Migren nasıl ortaya çıkar?
Migrenin neden ortaya çıktığı tam olarak bilinmemektedir. Migrenin beyindeki kan damarları ve elektriksel sinir uyarısını ileten kimyasal maddelerdeki değişikliklere bağlı olduğu düşünülmektedir, ancak bu değişikliklerin neden oluştuğu konusunda araştırmalar halen sürmektedir. Genetik yatkınlık konusu tartışmalıdır. Ancak yatkınlık olduğunu gösteren çalışmalar bulunmaktadır. Birçok faktör migreni başlatabilir. Bunlardan bazıları, çikolata, kahve, çay, kafeinli meşrubatlar, kırmızı şarap, bira, viski bazı antibiyotikler, antihipertansifler, doğum kontrol hapları, titreşen/parlak/floresan ışıklar, parlak gün ışığı, parfüm, sigara, endişe, aşırı üzülmek veya aşırı sevinmek, depresyon, aşırı heyecan, çok fazla ya da az uyumak, aç kalmak olarak sıralanabilir.

. Gerilim tipi baş ağrısı nedir?
Gerilim tipi baş ağrısı, çok şiddetli olmayan ama deprese edici, künt, yaygın genellikle öğleden sonraları ortaya çıkan başağrılarıdır. Tüm kafada, basınç, ağırlık hissi şeklindedir. Herhangi bir stresle başlayabilir. Eşlik eden bulgu yoktur, bazen gürültüye tahammülsüzlük olabilir.

. Gerilim tipi baş ağrısının migrenden farkı nedir?
Gerilim tipi baş ağrısı migrenden farklı özellikler taşımaktadır. Genellikle enseden başlayıp başa doğru yayılan, gerilim ve stresle birlikte sıklığı, şiddeti artabilen baş ağrılarıdır. Bütün başı sarabildiği gibi tek taraflı olarakta görülebilmektedir.

. Gerilim tipi baş ağrısı nasıl ortaya çıkar?
Gerilim tipi baş ağrısının ortaya çıkmasında baş ve boyun kaslarındaki kasılmaların rol oynadığı bilinmektedir. Bu durum gerilim ve stresle tetiklenir ve şiddetli baş ağrıları olarak kendini gösterir.

Prof. Dr. N. Süleyman Özyalçın
Algoloji Bilim Dalı,
İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Anesteziyoloji Anabilim Dalı
www.agritedavi.com