MS Hastalığının Belirtilerine Dikkat!

Şubat 8, 2021 - 20:07

Sağlık Adası Medya tarafından 30 Mayıs Dünya MS Günü’ne özel olarak hazırlanan Hürriyet Kelebek 2 MS’le Yaşam Eki ile Türkiye Multiple Skleroz (MS) Derneği uzmanları bilgilendiriyor:

Dünyada yaklaşık 3.5 milyon kişide görülen MS nasıl bir hastalıktır? MS’in belirtileri nelerdir? Kimlerde daha sık görülür? Uz. Dr. Tuncay Gündüz, MS ve belirtileri hakkında merak edilen bu tür soruları yanıtlıyor:

MS DÜNYADA 3.5 MİLYON KİŞİYİ ETKİLİYOR

“MS; yani açılımıyla ‘Multipl Skleroz’ şu an da dünyada yaklaşık olarak 3.5 milyon, Türkiye’de ise 70 bin kişiyi etkilemektedir. MS hastalığı otoimmün bir hastalıktır. Bu tür hastalıklar bağışıklık sisteminin kişinin kendi organlarına karşı reaksiyon gösterip hastalık yaratması olarak özetlenebilir. MS hastalığında sinir liflerini çevreleyerek koruyan ve sinir hücrelerinin görevini yerine getirmesine katkı sağlayan miyelinin ve beyin hücrelerinin hasar görmesi söz konusudur. Santral sinir sistemindeki beyaz madde, vücudun tüm bölümleri arasında iletişimi sağlayan sinir liflerini kapsar. MS hastalığında özellikle santral sinir sistemindeki beyaz madde yapıları etkilenmektedir.

Uzm. Dr. Tuncay Gündüz

KİMLER MS RİSKİ ALTINDA?

MS hastalığının nedenleri kesin olarak bilinmemektedir. Genetik hassasiyeti olan kişilerde çevresel faktörlerin tetiklemesiyle ortaya çıktığı düşünülmektedir. MS, genetik bir hastalık değildir; ancak bu süreçte genetik faktörler tamamen dışlanamaz. Örneğin; aynı ailedeki kardeşlerin birinde MS varsa diğer kardeşlerde, annede MS varsa çocuğunda MS olma riski toplumdaki diğer bireylere göre yüzde 5 daha fazladır.

MS RİSKİ KADINLARDA DAHA YÜKSEK!

MS 20 – 40 yaş arasında daha sık görülür. Ancak 15 yaş altı ya da 50 yaş üstündeki kişilerde nadir de olsa görülebilmektedir. MS hastalığı kadınlarda daha sık olup erkeklere oranla yaklaşık iki kat fazla görülmektedir. MS’te bir diğer risk faktörü ise beyaz ırktır. Yapılan çalışmalar MS’in beyaz ırktan olan kişilerde daha fazla görüldüğünü göstermektedir. MS’e ayrıca Kuzey Amerika, Kanada ve Kuzey Avrupa ülkeleri gibi ılıman iklim kuşağına sahip bölgelerde daha çok rastlanmaktadır. “Epstein-Barr” ve “Varisella Zoster” gibi virüsler de MS hastalığında tetikleyici olabilmektedir. D vitamini eksikliğinin de MS hastalığının ortaya çıkmasında rol oynadığı bilinmektedir. Her hastalıkta olduğu gibi sigara, MS hastalığı için de olumsuz bir etkendir.

MS HASTALIĞININ TÜRLERİ NELERDİR?

MS hastalığının farklı türleri vardır. Klinik bulgular baz alındığında genel olarak MS dört farklı türde görülebilmektedir. En sık görülen türü tekrarlayan ataklarla ortaya çıkan “ataklı-yineleyici MS”tir. Bu MS türünde dönem dönem nörolojik kötüleşme atakları ortaya çıkar ve bunlar tedaviyle ya da tedavisiz olarak düzelir. MS hastaların yüzde 75-80’inde bu başlangıç türü görülür. En sık görülen bu türde; atak, iyileşme, atak, iyileşme şeklinde süreç devam eder. Ataklar sonrasında bazı hastalarda kalıcı hasarlar meydana gelebilmektedir. Bu hastaların neredeyse yüzde 60’ı ise yaklaşık olarak 15 sene sonra ilerleyici bir türe geçiş yaparlar. Bu türe “ikincil ilerleyici MS” denir. Artık belirgin atak olmaz; ancak aylar, yıllar içinde nörolojik şikayet ve bulgular artar.

Üçüncü tip, hiç atak geçirmemiş; ancak aylar, yıllar içinde durumu kötüleşen nörolojik problemler yaşayan hasta grubudur. Bu gruba “birincil ilerleyici MS” denir. MS hastalarının yüzde 10-15’ini kapsar. Son grup ise ataklar yaşayan ve nörolojik durumu giderek kötüleşen “ataklı ilerleyici MS”tir. MS türleri arasında yüzde 5 görülen bu tür, en kötü gidişli olanıdır. Son olarak sınıflandırmaya tabi olmasa da “iyi huylu MS” olarak nitelendiren bir hasta grubu da vardır. Uzun yıllar yeni ataklar geçirmeyen ya da çok hafif geçiren, MR incelemelerinde yeni lezyon saptanmayan, nörolojik muayenelerde yeni problem rastlanmayan gruptur. Bu tip MS’te ilerleyici hiçbir bulgu yoktur.”

24 SAATTEN UZUN SÜREN BU BELİRTİLER ÖNEMSENMELİ!

MS, beyin ve omurilikte her bölgeyi etkileyebilir. Bunun için nörolojik durumla ilgili her belirti önemsenmelidir. Hastalığının birçok belirtisi vardır ve her hastada farklı seyredebilmektedir. MS hastalığında bir ya da birkaç belirti aynı anda da görülebilir. Önemli olan belirtilerin 24 saatten uzun sürmesidir. Kişilerde aşağıdaki belirtilerden bir ya da birkaçı varsa ve 24 saatten uzun sürüyorsa hemen doktora başvurulması gerekir.