Omuz Ağrıları

Omuz eklemi çevresinde görülen ağrıların neler olduğunu tanımlamadan önce omuz bölgesinin kısaca bazı anatomik özelliklerini tanımlamak gerekir. Omuz eklemi insan vücudundaki eklemler arasında hareket yeteneği en fazla olan eklemdir. Bunun sağlanabilmesi için çevresi bağ yapılar ve eklem kapsülü ile güçlendirilmiştir ancak buna rağmen vücudumuzdaki çıkıkların en çok olduğu eklem olarak tanımlanır. İnsan vücudundaki en önemli uzuv olarak bilinen elimiz ancak sağlıklı bir omuz ekleminin varlığında görevini tam olarak yerine getirebilir. Omuz eklemi kürek kemiği ile köprücük kemiği ile beraber tam bir uyum içinde çalışır. Bu kemiklerin bağlı bulundukları eklemlerde meydana gelen sorunlar dolaylı olarak omuz ekleminin hareketlerini kısıtlayabilir.

Omuz ağrısın nedenlerine genel olarak bakıldığında bu bölgedeki ağrılara yol açacak çok sayıda sorun söz konusudur. Bunların bir bölümü omuz eklemi ve çevre eklemlerden kaynaklandığı gibi bazıları da göğüs karın organlarını bu bölgeye yansıyan ağrıları olarak tanımlanabilir.

Omuz bölgesinin kendi sorunlarıyla ilgili ağrı nedenleri şunlardır:

1 ) omuz bölgesi ağrılı durumları arasında döndürücü adale grubunu ilgilendiren sorunlar şunlardır:
a) tendinit
b) kalsifik tendinit
c) omuz sıkışma sendromu
d) döndürücü adele grubu yırtıkları

e) Tendinit: Hafif bir incinme veya aşırı kullanıma bağlı omuz eklemi adale tendonlarında yırtık oluşmasına veya iltihabına(enflamasyon) denir. Omuz ekleminde ağrı ve hassasiyet ile kendini gösterir. Tendonda kalıcı hasara yol açabilir ve omuz eklemi hareketlerini aşırı düzeyde kısıtlayabilir(donuk omuz). Tanısında USG, MR ve klinik muayene kullanılır. Tedavisinde dinlenme çok önemlidir beraberinde ilaç tedavisi ve fizik tedavi, rehabilitasyon kullanılır.

f) Omuz kireçlenmesi (kalsifik tendinit): Omuz çevresine bağlanan adalelerin tendon bölümlerinde  kalsifikasyon(kireçlenme) ile karakterize bir sorundur. Bu kalsifikasyon tendonun çevresinde veya kendi içinde meydana gelebilir. Omuz çevresinde görülen ve omuz hareketlerini kısıtlayan en önemli sorunlardan birisidir. Tanısı klinik değerlendirme, direk röntgen ve USG ile konmaktadır. Öncelikle fizik tedavi uygulamaları, ilaç tedavisi ve lokal enjeksiyonlarla gerçekleştirilir. Cerrahi tedavi son seçenek olarak düşünülmelidir.

g) Omuz sıkışma sendromu: Daha önce bahsettiğimiz sorunlarla sıklıkla beraber görülen ve omuz hareketlerini ciddi düzeyde kısıtlanmasına neden olan sorunlardan biridir. Ödem sonucu kalınlaşan adale tendonlarının bulunduğu bölgede omuz başı ile kürek kemiğinin yan tarafına doğru olan çıkıntılı bölümün akromiyon arasına sıkışması sonucu omuz hareketlerini belirgin şekilde kısıtlayan bir sorundur. Omuzu yukarıya kaldırma ve döndürme hareketlerinde tamamen kısıtlanmaya varan sonuçlar ortaya çıkarır. Erken dönemde tanımlanan olgularda, istirahat, ilaç tedavisi etkili olabilir. Olayın kronik hale dönüşmesi cerrahi tedavi gerektirmektedir.

h) Döndürücü adele yırtıkları grubu: Yırtılan omuz başına bağlanan adalelerin tendon bölümleridir. Bu kısmi bir yırtıktan, yoğun masif bir yırığa varan şekillerde görülebilir. Omuz hareketlerinin tamamen kısıtlanmasına varan sonuçlar ortaya çıkarabilir. Mevcut sorunun klinik değerlendirme, USG ve MR ile tanılanması sonucu hastanın çoğunluğu tedavi edilmelidir. Cerrahi tedavi uygulanan hastalarda 6 hafta ile 3 ay süresince uygulanan rehabilitasyon sonrası hastaların büyük bir çoğunluğu normal yaşama döner.

2) Döndürücü adale kaynaklı olmayan omuz çevresindeki yapılarda görülen sorunlar:

a)donuk omuz
b)omuz eklemi dejaneretif artriti(omuz eklemi kireçlenmesi)
c)biseps (pazı) adalelerinin yangısal reaksiyona uğraması veya yırtılması
d)torasik çıkış sendromu
e)subakromiyal bursit

3) Diğer omuz ağrıları: Bu grup omuz ekleminin veya  komşu eklemlerin sorunlarına bağlı olmadan omuza vuran veya bu bölgede hissedilen ağrılar olarak tanımlanabilir.

Bunlar:
a)boyun fıtıkları
b)fibromiyalji
c)karın içi organların veya kalp ağrılarının omuza yansıması
d)tümörler

Bu mevcut sorunlar ilgili uzmanlar tarafından tanılandırılıp, tedavi edildikten sonra omuza yansıyan ağrıların düzelmesi sağlanacaktır.

Prof. Dr.Ahmet EKİN
Özel Kent Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı

(http://www.kenthospital.com)