Organ Bağışı Yüzde 300 Arttı, Ama Yeterli Değil

Türkiye’de organ ve doku nakli bekleyen hasta sayısı her geçen gün artıyor. Organ bağışı rakamları da geçtiğimiz yıla oranla yaklaşık yüzde 300 artış gösterdi. Ancak yapılan araştırmalar, organ ve doku naklinde dünyanın hala çok gerisinde kaldığımızı gösteriyor.

3- 10 Kasım Organ Nakli Haftası’nda biz de karaciğer naklinin babası olarak kabul edilen Memorial Hastanesi Genel Cerrahi, Organ Nakli ve Çocuk Cerrahisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Münci Kalayoğlu ile Türkiye’nin durumu ile ilgili bir sohbet gerçekleştirdik.

Türkiye’de ortalama kaç kişi organ bekliyor?

“Türkiye’de 44 bine yakın kişinin organ beklediği ve her yıl ortalama 8 bin kişinin de listeye eklendiği tahmin ediliyor. Bu rakamların yanı sıra geçtiğimiz sene yapılan organ bağışı sadece 143. Ülkemizde organ nakli yapacak yeterli sayıda hekim ve merkez bulunmasına karşın organizasyon eksikliği ve hekimlerin hastaları yeteri kadar bilgilendirememesi bu rakamın aşağılarda kalmasına neden oluyor.”

Organ Nakil Rakamları
İstanbul
Beyin Ölümü Bildirimi
2006 yılında 44,
2007 yılı ( ilk 9 ay ) 175.

Donör Sayısı
2006 yılında 25,
2007 yılı ( ilk 9 ay ) 65.

Türkiye Beyin Ölümü Bildirimi:
2006 yılında 270,
2007 yılı ( ilk 9 ay ) 398.

Donör Sayıları:
2006 yılında 105
2007 yılı ( ilk 9ay )172

Hastalar hangi aşamada organ nakline yönlendirilmeli?

Hastalar organ nakli aşamasına gelmeden transplantasyon merkezlerine yönlendirilmeliler. Diyaliz merkezine giden bir hastayı bu merkezdeki hekimler direk organ nakline yönlendirmeli ve nakil aşamasına gelmeden bu bilinci aşılamalılar.

Diyaliz Gerçeği

ABD`de diyaliz merkezlerinin mutlaka transplant merkezleri ile bağlantılı olması şartı vardır. Ama ülkemizde ne yazık ki diyaliz merkezlerinde böyle bir durum söz konusu değil. Ülkemizde bir diyaliz hastasının devlete maliyeti milyarlarca doları bulabiliyor. Bu nedenle nakiller her zaman için hem ekonomik yük hem hastanın sağlığı için daha uzun süreli bir fayda sağlar. Türkiye`de yeterli organ nakli yapılmamasının nedenlerinden biri hekimlerde kemikleşmiş bir anlayışın olması. Böbrek nakli yeteri kadar olmadığı için nefrologlar diyalize önem vermiş. Hastaya böbrek naklinin öncelikli tedavi şekli olduğu anlatılmadığı için hastalar diyaliz merkezlerine bağlı kalmış, nakli en son çare olarak düşünmüşler. Organ naklinin artmasında hekimlere önemli görevler düşüyor, hastanın yaşamını uzatmak yerine nakil ile bu sorununun ortadan kalkacağı bilgisi hastaya mutlaka verilmelidir. Hekimler hastaları nakil merkezlerine yönlendirmeli, toplumda da organ nakli konusunda bilinçli bir kitle oluşturmalılar. Kronik karaciğer hastası olan birinin en son evrede bize gelmesi bir işe yaramaz.

Organ nakli rakamlarındaki artışı nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bu yıl organ nakli rakamlarında artış yaşandı. Ama maalesef rakamlar yeterli değil. Organ nakli bekleyen insanların yurtdışına gitmeleri ülkemiz ekonomisi için büyük zarar. Biz bu yıl 41 karaciğer, 52 böbrek nakli gerçekleştirdik. Türkiye`nin organ naklinde sıkıntısı yeterli organ bağışının yapılmaması, bu bilincin tam olarak oturmamasıdır. Burada toplumun tüm kesimlerine görevler düşmektedir.

Avrupa`da “milyon nüfus başına donör” oranı, ortalama 15-20. Yani, her 1 milyon nüfus için 15 ila 20 kişide, beyin ölümü tanısı konuyor ve organ alımı gerçekleştiriliyor. İspanya bu açıdan tam bir başarı öyküsü. İspanya`da donör sayısı milyon nüfus başına 36. Komşu Yunanistan, bu konuda biraz bize benziyor. Yunanistan`da milyon nüfus başına donör sayısı 6. Türkiye’de ise bu oran milyonda 2. Türkiye İspanya kadar başarılı olsaydı, hastanelerimizde her yıl bin 600`dan fazla organ bağışı gerçekleştirilmesi gerekirdi.

Kaynak: Memorial Hastanesi web sitesi
(http://www.memorial.com.tr/)