Ortodontik Tedavi

Tüm yüzü aydınlatan, gözlerinizi parlatan gülümsemeniz olumlu elektriğinizi de en kısa yoldan karşınızdaki bireye iletebilme yolu. Dolayısıyla sadece bireysel estetiğin gereği değildir güzel gülümsemek, iyi iletişim kurmanın da ilk adımı. Güzel bir gülümsemenin taşıması gereken bir takım bilimsel kurallar da var tabii. Olmazsa olmazlardan biri dişlerin düzgün sıralanışı, beyazlığı ve şekilleri. Siz hiç dişlerinin görünüşünden rahatsız olan birinin, rahat bir gülümsemeye sahip olduğunu gördünüz mü? Kimi gülerken dudaklarını tam açmaz dişlerini saklamaya çalışarak, kimi eliyle kapatmaya çalışır. O zaman gülme eyleminin gerçekleştiğini söylemek de mümkün olmaz zaten.

Önceleri sadece büyüme çağındaki çocuklar için uygulanan bu tedaviye, bugün artık erişkinler de başvuruyorlar
Önceleri ortodontik tedavinin belli yaş grupları arasında yapılabileceği düşünülüp, sadece büyüme çağındaki çocuklar tedaviye alınırken, bugün artık erişkinler de ortodontik hasta yelpazesi içinde yerini almıştır. Güncel ortodonti yaklaşımı yönünden değerlendirecek olursak; erişkin bireylerin tedavisi ülkemizde giderek artmaktadır.

Erişkin birey, uygulanan tedavi teknikleri açısından çocuklardan farklıdır. Çocuklar metal braketleri (diş telleri) son derece karizmatik bulup, renkli elastiklerle süslediğinizde gururla ve bir an önce arkadaşlarına göstermek isterken, erişkin bireyler daha az görünen bir şeyler takmak isterler. Hala ortodontik tedavinin ülkemizde çok yaygın olmadığını dikkate alarak, erişkin bireylerin bu isteklerini belki de hoş görmek gerekir.

Bu noktada kliniğimize ortodontik tedavi amacıyla başvuran erişkin hasta profilini de tanımlayacak olursak, pek çok kişinin salt estetik amaçlı olarak gelmediğini de belirtmek gerekir. Ortodontik tedavi gereksinimi ile gelen bireylerin büyük bir çoğunluğunun birincil problemi ise fonksiyonel yetersizliktir. Ancak hekim olarak önerimiz hem fonksiyon hem de estetiğin yerine getirilmesidir. Dolayısıyla tedavi planlarımız bu iki temel kriter üzerine kuruludur. Sonuçta hastalarımızda yapılan tedaviden ve elde edilen sonuçtan memnun kalır, kendilerini daha güvenli ve etkin hissederler.

Peki erişkinler nasıl oldu da, ortodontik tedavi olmaya karar verdiler?
Kariyer planlayan bir çok kişi güzel bir gülümsemeye sahip olmanın ne tür avantajlar getirdiğini zaten fark etmişti. Güzel çocuklar, güzel gülümseyen erişkinler yani prezantabl olanlar tercih ediliyordu. Doğal bir seleksiyondu, zaten onlar doğuştan şanslıydı. Ama dişlerini düzelttirmenin ve güzel bir gülümsemeye sahip olmanın avantajlarından sadece onlar mı yararlanmalıydı. Aslında herkes isterdi güzel gülmeyi. Ama kimi zaman çocukluktan hatırlanan keyifsiz hatıralar, kimi zaman tellerin görüntülerini bozacağı endişesiyle çekiniyorlardı. Ama güzel gülümsemenin gerekliliğine inanan öncüler sayesinde yaygınlaştı erişkin ortodontisi.

Ülkemizde bundan on yıl önce %5 ila 10 hastamız bu grubu oluştururken, oran son yıllarda % 40 civarına ulaştı. Kuzey Avrupa ülkeleri ve Amerika ’da ise bu oran çok daha yüksek. Erişkinlerle çalışmak, üretici firmaların da daha estetik materyaller üretmelerine zemin hazırladı. Porselen, safir veya lingualden uygulanan  braketler, şeffaf koruyucu plaklar bu nedenle hızla klinik pratiğe yerleşti.

Son onbeş yıldır ortodontik malzeme üreten firmalar da bu konuyu dikkate alıp, erişkinler için uygulama kolaylığı sağlayan ürünler geliştirmektedir. Metal braketler yerine, porselen braketler hem estetik de hem de fonksiyonel olmaları yönünden hemen her olguda rahatlıkla uygulanabilmektedir. Yine, braketlerin dişlerin görünmeyen iç yüzlerine yapıştırılmasıyla yapılan (lingual teknik) uygulamalarının da iyi seçilmiş olgularda kullanımı mümkündür.

Prof. Dr. Tülin Arun
Yeditepe Üniversitesi Ortodonti Anabilim Dalı Öğretim Üyesi