Oruç Ve Baş Ağrısı

Ramazan ayında oruç tutarken uzun saatler aç kalınması ve sahura kalkıldığı için uyku düzeninin değişmesi baş ağrısı şikayetlerinin artmasına neden oluyor. Yılın 11 ayı baş ağrısı sorunun yaşamayan kimseler için bile oruç tutulduğu saatler içinde baş ağrısı ortaya çıkabiliyor. Memorial Hastanesi Nöroloji Bölümü’nden Uz. Dr. Abdullah Özkardeş, “Oruç ve baş ağrısı ilişkisi” hakkında bilgi verdi.

Baş ağrıları insanlığın en büyük problemlerinden biridir. Her insan hayatı boyunca en az 3 kez şiddetli baş ağrısı yaşamaktadır. Baş ağrıları, geniş bir hastalıklar grubudur ve birçok türü bulunmaktadır. Migren ve gerilim tipi baş ağrıları, 2 önemli ve sık grubu oluşturmaktadır.

Migren erkeklerin yüzde 6 ve bayanların yüzde18’inde görülür. Migren, ataklar halinde gelen, saatlerce sürebilen, genellikle başın bir tarafını tutan ve zonklayıcı tarzda ağrıya neden olan bir hastalıktır. Ağrı sırasında bulantı olabilir. Ayrıca hastalar ışığa, gürültüye ve kokulara karşı hassas olabilirler.

MİGRENİ STRES VE GIDALAR TETİKLİYOR

Migren atağını başlatabilen veya atak geçirme riskini artıran bazı özel durumlar vardır. Bunlara migren tetikleyicileri denilmektedir. Bunlar migrenin nedeni değildirler, fakat migrene neden olan sinir sistemi olaylarını aktif hale geçirirler. Her migren tetikleyicisi, tüm hastalarda ağrıya neden olmazlar. Aynı hastada da aynı faktör her zaman ağrıyı başlatmayabilir. Baş ağrısı günlükleri tutarak, bu tetikleyici faktörleri belirlenebilir. Eğer bir tetikleyici belirlenebilmişse, ondan kaçınarak atak riskini azaltmak mümkün olabilecektir.

Türkiye’de 2008 yılında yapılan bir çalışmaya göre, en çok suçlanan tetikleyici olarak stres (yüzde 68.5 sıklıkla) bulunmuştur. Daha sonra rüzgar, açlık, uykusuzluk, parlak ışık, sigara dumanı, koku, fazla uyku ve gıdalar gelmektedir. Gıdalar yüzde 11.4 oranında tetikleyici olarak bulunmuştur. Bu oran muhtemelen daha yüksektir. Çünkü alınan çok sayıda gıda arasından ağrıyı tetikleyeni ayırt etmek zor olabilir, ayrıca gıda alındıktan 1 gün sonra dahi ağrı başlayabilir.

AÇ KALMAK MİGREN KRİZİNE YOL AÇABİLİR

Ülkemizde özellikle Ramazan ayında nöroloji polikliniklerine ve acil servislere, migren krizi nedeni ile başvuruların arttığı bilinmektedir. Aç kalmanın, öğün atlamanın veya oruç tutmanın, beyindeki hangi mekanizmayı tetiklediği bilinmemektedir. ABD’de 28 milyon migren hastası olduğu tahmin edilmektedir. Bunların yüzde 25’inin yani 7 milyonunun açlıkla veya öğün atlama ile nöbetlerinin başlayabildiği bulunmuştur. Birçok hasta aç kalmanın migren krizine yol açtığını söylemektedir.

BAŞ AĞRISINI TETİKLEYEN GIDALARDAN KAÇININ

Migrenin uzun yıllar sürecek ve ilaç kullanmayı gerektirecek bir hastalık olabileceği ve bu ilaçların ciddi yan etkilere neden olabileceği düşünülürse, migren atağını engelleyebilmek önem kazanmaktadır. Eğer migren ataklarını tetikleyen bir gıda varsa, ondan kaçınmak gereklidir. Beslenmeye dikkat etmek önemlidir. Eğer bazı gıdaların ağrıyı tetiklediği belirlenmişse ondan kesinlikle kaçınmak gerekir. Açlık migreni başlatabiliyorsa, düzenli bir şekilde sık küçük öğünler alınmalıdır.

Bu nedenle açlığın tetiklediği migren ağrıları olan hastaların oruç tutmaları sağlıkları açısından sakıncalıdır. Oruçluyken ağrıyı çekmenin yanında, gerekli tedavinin yapılamaması da ayrı bir konudur. Oruçluyken yaşanılan migren ağrısının şiddeti, normal zamanda olabilecek migrenin şiddetinden daha fazla olacaktır. Açlık ile migreni etkilenmeyen hastaların oruçlu olmaları problem yaratmaz.