Oyun Deyip Geçmeyin, Bebekler Oyunla Keşfeder

28 Mayıs Dünya Oyun Günü vesilesiyle Uzman Psikolog Yeşim Çaylaklı, bebeklerin gelişim dönemine göre oyun önerilerini paylaşıyor.

Oyunun bebekler için ciddi bir uğraş olduğunu söyleyen Uzman Psikolog Yeşim Çaylaklı, “Oyunun sembolik dili sayesinde kelimeler kullanmaya gerek duymadan bebeğiniz size birçok şey anlatabilir. Size düşen tek şey ise onu izlemek ve size neler anlatmak istediğini merak etmek olacaktır.” diyor.

Bebekler için önemli olanın oyuncaktan öte oyun esnasında kurulan ilişki olduğunun da altını çizen Çaylaklı, bu nedenle ebeveynlerin hangi oyuncağı seçeceğinden çok oynamaya ve ilişki kurmaya odaklanmasının daha doğru olacağını söylüyor. “Sizin bedeniniz, sesiniz, yüz ifadeleriniz bebeğiniz için önemli bir keşif alanıdır ve bebekler en iyi sizinle iletişim halindeyken öğrenir” diyen Çaylaklı, bebeklerin içinde bulundukları gelişim döneminin özelliklerine ve gelişen becerilerine göre ilgi duyabileceği oyunları şöyle sıralıyor:

0-6 ay döneminde neler oluyor?

0-6 ay arasında bebekler, duyu organları aracılığıyla, etraflarını keşfetmeye ve anlamlandırmaya başlar. Yeni nesneler görmekten, sesler duymaktan ve çeşitlilikten hoşlanırlar. Dokunma, elinde tutma, sallama, ağzına götürme ve ayağını hareket ettirme gibi davranışlar gösterebilirler. Bir yerden sarkan ve hareket eden nesneleri izlemekten hoşlanırlar. Özellikle insanların yüzleriyle ve sesleriyle oldukça ilgilidirler.

Araştırabileceğiniz oyuncaklar/materyaller: Çıngıraklar, diş kaşıyıcıları, hafif ve dayanıklı bez oyuncaklar, bebeğinizin eliyle kavrayabileceği farklı dokulardaki oyuncaklar, sallayınca ses çıkaran ve farklı dokulara sahip yumuşak küpler ve toplar…

6-12 ay döneminde neler oluyor?

Altıncı ayını tamamlayan bebeğiniz artık daha aktif ve hareket halinde olmaya başladığından nesneleri atma, sallama, sıkma, ısırma; birbirine veya masaya vurma gibi davranışlar gösterebilir. Ayrıca açma-kapama, doldurma-boşaltma gibi hareketler içeren oyunlara yönelebilir. Bebeğinizin aynı şeyleri tekrar tekrar yapması size şaşırtıcı gelse de edinilen becerilerin pekiştirilmesi için bu anların bölünmemesi ve desteklenmesi önemlidir.

Araştırabileceğiniz oyuncaklar/materyaller: Küpler (ahşap ve yumuşak), ziller, “doldur-boşalt”, “aç-kapa”,“döndür/çevir” oyuncakları, iç içe geçe halkalar, ipli çekmeli oyuncaklar, toplar, saklı nesneyi bulma oyunlar, suda yüzen oyuncaklar, kuklalar, plastik ayna, müzik aletleri, resimli kitaplar…

12-18 ay döneminde neler oluyor?

Bebeğiniz bu dönemde nesneleri sürüklemekten, doldurup boşaltmaktan, itmekten çekmekten, üst üste dizmekten ve sonrasında devirmekten hoşlanabilir. İki veya üç parçalı tahta yapbozlarla ilgilenmeye başladığını da fark edebilirsiniz. Müzik eşliğinde hareket etmek heyecan uyandırabilir. Yine bu dönemde hayali oyunlara geçiş yaptığını gözlemleyebilirsiniz. Her nesne onun hayal dünyasında bambaşka şeylere dönüşebilir.

Araştırabileceğiniz oyuncaklar/materyaller: Tekerlekli oyuncaklar, küpler, bloklar, az parçalı ve düğmeli yapbozlar, delikli tahta, toplar, kuklalar, müzik aletleri (zil, ksilofon, davul vb), resimli ve az yazılı kitaplar, boya kalemleri, hayali oyunları destekleyebilecek malzemeler (mutfak malzemeleri, sebze-meyveler, biberon, oyuncak bebek, oyuncak telefon vb)…