Prostat Kanseri

Prostat her erkekte bulunan bir organdır. Mesanenin hemen altında yerleşir, idrar yapma ve cinsel işlevler üzerinde önemli fonksiyonları vardır. Genç erkeklerde 15-25 cc boyutunda olan prostat ilerleyen yaşla birlikte büyür. Prostatın büyümesinin sebebi testosteron ismi verilen erkeklik hormonudur. Bazı erkeklerde yıllar içindeki bu büyümeye bağlı olarak; sık idrara çıkma, idrarı boşaltmada güçlük, gece idrara çıkma gibi şikayetler ortaya çıkabilir. Bu durum birçok erkekte görülen genellikle prostatın iyi huylu büyümesi sebebiyledir. Özellikle akşamları çay, kahve gibi sıvı gıdaları azaltmak, şikayetlerin azalmasına fayda edecektir.

Prostat kanserine sebep olan faktörlerden en önemlileri ilerleyen yaş ve genetik faktörlerdir. Diyetle ilgili et ve süt ürünleri suçlandıkları halde, araştırmalar önemli bir diyetsel sebep ortaya koyamamıştır. Prostat kanseri erken evrelerde genellikle herhangi bir şikayete neden olmaz. Daha ileri evre hastalarda kanlı idrar yapma, cinsel bozukluklar ve kemik ağrıları gelişebilir.

Burada önemli olan, prostat kanseri ile prostatın iyi huylu büyümesinin ayrımını yapmaktır. Prostat kanseri erkeklerde en sık görülen kanserdir. Buna rağmen prostat kanserine bağlı ölümler nadirdir. Prostat kanseri erken evrede yakalandığı zaman tedavi edilebilen bir kanserdir.

PROSTAT KANSERİ TANISI

Prostat kanseri tanısı koymada kanda bakılan PSA (prostat spesifik antijen) testinde yükseklik ve makattan yapılan prostat muayenesinde sertlik varlığı son derece önemlidir. Bu durumlar varsa prostat biyopsisi yapılır. Erken tanı için en önemli görev hastalara düşer. Özellikle baba, dede, amca gibi ailesinde prostat kanseri olan erkekler risk altındadır. Bu erkekler 40 yaşından sonra yılda bir kez doktora giderek PSA testi ve prostat muayenesi yaptırmalıdır. Ailesinde prostat kanseri olmayan erkekler ise 50 yaşından sonra yılda bir kez PSA ölçümü ve prostat muayenesi yaptırmalıdır.

PROSTAT KANSERİ TEDAVİSİ

Prostat kanseri tanısı alan hastalar için erken evrede radyoterapi, aktif izlem ve ameliyat seçenekleri sunulmaktadır. Bu tercihi yapmada, hasta ve doktorun isteği yanında tümörün özellikleri de önemlidir. Prostat ameliyatlarında kullanılan açık, laparoskopik veya robotik cerrahi yöntemlerinde, uygulanan teknik farklı olmakla birlikte elde edilen sonuçlar üç yöntemde de benzer ölçüde yüz güldürücüdür. Hastalar ameliyattan sonra birkaç gün içinde taburcu olurlar. Prostat kanseri tedavisinden sonra idrar veya sertleşme sorunları görülebilir. Ameliyattan sonra çok yüksek bir oranda hastalar şifa olurlar.

İleri evrede tanı konulan hastalar için son 10 yılda kullanıma giren yeni hormon ve kemoterapi ilaçları ile hastalar çok önemli bir yan etki yaşamadan tedavi edilebilmektedir. Bu sebeple 40-50 yaş üstü erkeklerin yılda bir kez üroloğa başvurmaları, hem erken tanı hem de bu konuda bilgi sahibi olmaları açısından faydalı olacaktır.

Doç. Dr. Bülent Akdoğan

Üroonkoloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Öğr. Üyesi