Sağlık Çalışanlarının Tehlikeli İlaç Risklerinden Nasıl Korunmalı?

Sağlık çalışanlarının, tehlikeli ilaçlar sınıfında yer alan ilaçları hazırlarken ve hastaya zerk ederken, hasta ve sağlık çalışanlarının güvenliği ve doğru ilaç transferi için farkındalık çalışmalarında bulunan Tüm Kamu Eczacıları Derneği (TÜKED), bu konuda, dünyada önde gelen otoritelerden olan Joint Commission International ile Ankara ve İstanbul’da eğitim toplantıları gerçekleştirdi.

Hastane eczacıları, onkoloji hemşireleri, onkolog ve İl Halk Sağlığı Temsilcilerinin katılımı ve Becton Dickinson firmasının koşulsuz desteği ile gerçekleştirilen eğitim toplantısının açılışında konuşan Tüm Kamu Eczacıları Derneği (TÜKED) Başkanı Ecz. Mustafa Gönen, hasta ve sağlık çalışanı güvenliğinin esas olduğu kemoterapi gibi tehlikeli ilaç hazırlama işlemlerinde, ülkemizdeki farkındalığı ve standartları geliştirmek adına uzun süredir çalışmalar yaptıklarını belirtti.

Gönen sözlerine şöyle devam etti: “Kemoterapi ilaçlarını hazırlayan sağlık personeli, deri teması veya soluma yolu ile kanser ilaçlarına maruz kalabiliyor. Kemoterapi ilaç hazırlığı, doğası gereği sağlık çalışanlarına yönelik riskler içermektedir. Bu risklerden korunmak için önce risklerin ne olduğunu iyi tespit etmeli ve bunları engellemeye yönelik dünyada kabul görmüş standart ve kılavuzlara da uyum için çaba sağlamalıyız. Bu doğrultuda, TÜKED olarak 2016 yılında ‘Onkolojide Tehlikeli İlaçlarla Güvenli Çalışma ve Eczacılık Uygulamaları Rehberi’ni hazırladık ve sağlık çalışanları ile paylaştık. Bu alandaki çalışmalarımıza, dünyada önde gelen otoritelerden olan Joint Commission International (JCI) ile ortak bir toplantı düzenleyerek devam ediyoruz. Toplantımızda kemoterapi ilaç hazırlığındaki mevcut riskler başta olmak üzere, dünyada <USP–800> adıyla bu konuda hazırlanmış en geniş kapsamlı standart ve önerileri doğrultusunda bu ilaçların hazırlanması ve hastaya transferi konularında sağlık çalışanları özelinde bir farkındalık yaratmak için çalışıyoruz.”

Üç farklı oturumun gerçekleştiği toplantılarda tehlikeli ilaçlara maruziyetin riskleri, uluslararası standartlar & kılavuzlar, USP–800 Standardı’nın getirdikleri, tehlikeli ilaçların güvenli hazırlanması, gerekli kişisel koruyu ekipmanlar, kapalı sistem transfer cihazları, tehlikeli ilaçların güvenli transferi, Türkiye’de tehlikeli ilaç güvenliği standartları ve USP–800’e uyum adımları gibi konular konuşuldu.

Küresel sağlıkta, uygulamaları altın standart kabul edilen Joint Commission International akreditasyonu danışmanlarından Dr. Jeannell Mansur eğitim sırasında, sağlık profesyonellerinin tehlikeli ilaçların hazırlanması sırasında pek çok ciddi risk ile karşı karşıya kaldığını belirtti. USP-800 Standardı’nın bu gibi ilaçların hazırlanması ve uygulanmasında sağlık personeli, hasta ve çevrenin maruz kalma risklerini en aza indirgemeyi amaçlaması ve doğru uygulamaları standardize etmesi açısından altın standart olarak nitelendirilebileceğini ifade etti. Mansur ayrıca sağlık profesyonellerinin mesleki sorumluluklarından biri olan kemoterapi gibi tehlikeli ilaçları hazırlarken risklerin en aza indirgenmesi ve ilacın güvenli bir şekilde hazırlanmasında kapalı sistem transfer cihazlarının öneminden bahsetti.