Sağlıklı Bir Yaşlılık Nasıl Geçirilir?

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre Türkiye yaşlı nüfusu en hızlı artan ülkeler içinde ilk üçte yer alıyor. Günümüzde geleneksel Türk aile yapısı giderek değişiyor ve yaşları ilerlemiş anne ve babaların artık çocuklarıyla birlikte yaşamaları güçleşiyor.  Bu durumda yaşlıların kendilerine yetecek şekilde yalnız yaşayabilmeleri için sağlıklı yaşlanma konusu ise önem kazanıyor.

Geriatri bölümünün koruyucu hekimlik uygulamaları ve toplum yaşlanması ile ilgilenen iç hastalıklarına bağlı bir bilim dalı olduğunu belirten Anadolu Sağlık Merkezi İç Hastalıkları ve Geriatri Uzmanı Prof. Dr. Çağatay Öktenli, yaşlı bireylerdeki hastalıkların tanı, tedavi ve takiplerinin özel bir yaklaşım gerektirdiğinin altını çiziyor.  Prof. Dr. Öktenli, şu bilgileri veriyor:  “Yaşlı hastanın değerlendirilmesi klasik öykü ve fizik muayeneden daha farklıdır. Yaşlanmanın doğal sonucu gibi düşünülen durumların altında, aslında sessiz ama ciddi tehdit oluşturan hastalıklar yatabilir. Yaşlanmaya bağlı sistemlerde ortaya çıkan fizyolojik değişiklikler, yaşla sıklığı artan eşlik eden hastalıklar ve çoklu ilaç kullanımı nedeniyle olumsuz ilaç etkileşimlerine açık olmalarından dolayı yaşlı grup yüksek risk altındadır. Ayrıca, hastalıkların atipik bulgularla seyretmesi ve tedavi yan etkilerine daha duyarlı olmaları bu riski daha da artırmaktadır.”

“YAŞLI HEKİMİ, ERKEN TEŞHİS SAĞLIYOR”

Yaşlı hekimi, çok yönlü değerlendirmeyle bireyi geniş bir açıdan ele alıyor. Bu kapsamlı değerlendirme, birçok hastalığın daha belirti vermeden önce erken teşhis ve tedavisine olanak sağlıyor. Yaşlı hekimi; hemşire, sosyal hizmet uzmanı, psikolog, diyetisyen, fizyoterapist ve iş uğraşı terapisti ile birlikte çalışıyor. Gerekli gördüğü durumlarda ilgili branşlar ile örneğin psikiyatri, nöroloji, fizik tedavi, KBB, göz, üroloji vb ile konsultasyon yapıyor. Sonuçta tüm bulgular ve verilerin ışığında yaşlı hekimi; hastanın kendisi, yakınları, bakıcı kişi ve kurumların da katkısıyla akılcı çözümler üretmeye çalışıyor.

. Geriatri bilimi nedir?
Yaşı ilerlemiş pek çok kişi ihtiyarlıktan şikayet ediyor. Oysa bu dönemde yaşanan rahatsızlıklar, Türkiye’de 32 yıldır var olan geriatri bilim dalı sayesinde gideriliyor. Anadolu Sağlık Merkezi İç Hastalıkları ve Geriatri Uzmanı Prof. Dr. Çağatay Öktenli, “ Türkiye’de geriatri bilim dalı ve ünitesi ilk olarak 1980’li yıllarda Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nde kuruldu. Ülkemizde halen geriatri uzmanı sayısı ise ihtiyaçların çok altında yer alıyor. 1998 yılında dünya genelinde ilk defa yaşlı bireylerin oranı çocukların oranını geçti. Bunda doğumların azalmasının yanında yaşam sürelerinin uzaması da önemli bir faktör olarak değerlendirilebilir” diyor.

“NÜFUSUMUZ YAŞLANIYOR”

65 yaş ve üzeri bireylerin dünya nüfusuna oranı; 1980 yılında yüzde 5,8 iken, 2000 yılında yüzde 6,4’e yükseldi. 2020 yılında ise yüzde 18,2 olacağı tahmin ediliyor. Ülkemizde 65 yaş üstü nüfusun toplam nüfusa oranı 1985 yılında yüzde 4,2 iken, 2005 yılında yüzde 6,3 ve 2009 yılında yüzde 7,01 oldu.

Devlet Planlama Teşkilatı tarafından hazırlanan projeksiyonlar; ülkemizde 60 yaş ve üzerindeki kişilerin sayısının, 2015 yılında 8,5 milyon, 2025 yılında ise 12 milyon civarında olacağını bildiriyor. Hastane hizmetlerinin yüzde 36’sını ve sağlık harcamalarının yüzde 50’lere yaklaşan kısmını 65 yaş ve üstü hastalar kullanıyor.