Sertleşme Sorununun Çareleri

Söyleşi: Demet DEMİRKIR

Bazı sertleşme sorunlarının ağız yoluyla alınan ilaçlarla dahi tedavi edilebildiğini anlatan Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Emre Akkuş, tedavi yöntemleriyle ilgili sorularımızı yanıtladı. Prof. Dr. Akkuş, ilaç ve iğneyle tedaviden vakum cihazına, penise yapılan bypass’dan protez ameliyatlarına kadar tüm yöntemleri ayrıntılarıyla anlattı.

SERTLEŞME SORUNUNUN TEDAVİSİNDE NE TÜR YAKLAŞIMLAR VARDIR?
Üç basamak tedavi vardır.

İLAÇ TEDAVİSİ: Birinci basamak tedavi, ağız yoluyla alınan ilaçlardır. Bu ilaçların etkinliği her hastada aynı derecede olacak diye bir şey yok. Örneğin şeker veya tansiyon problemi olan hastalarda; hastalığın derecesine, tedavi ile düzenlenip düzenlenememesine, hastalığın süresine bağlı olarak bu ilaçların etkinliği ortaya çıkabilir.

PENİSE İĞNE: Eğer bu ilaçlar yetersizse ikinci basamak tedaviye geçiyoruz. İkinci basamak tedavi penise yapılan iğnelerdir. Suni ereksiyonlar yaratma şansına sahibiz. Yine ilaçlı tedavide olduğu gibi enjeksiyon tedavisi yapılan her hastada olumlu sonuç alınacak diye bir garanti yok. Ama pek çok hastada olumlu sonuç alma şansına sahibiz. Bunları hem test hem tanı hem de tedavi amaçlı uygulayabiliyoruz. Tedavi amaçlı uygulanırken ilk enjeksiyonları hastaya kendi ofisimizde doz ayarlaması yaparak uyguluyoruz. Daha sonra hastaya bu iğneyi nasıl yapacağını gösteriyoruz. Böylece bu iğneyi kendi kendilerine yapabiliyorlar. İlişkiden 10 dakika önce kendi kendilerine yaptıkları bir iğnedir bu. Şeker hastaları kendi kendilerine nasıl insülin enjeksiyonu yapıyorsa, bu hastalar da kendi kendilerine enjeksiyon yapıyorlar.

VAKUM CİHAZI: İkinci basamak tedavide bir yöntem daha var. Bu yöntemde vakum cihazı denen bir cihaz kullanılıyor, cihazla negatif basınç yaratılarak penise ereksiyon sağlanıyor. Ancak bu cihaz, bizim ülkemizde ve Akdeniz ülkelerinde benimsenmediği ve sevilmediği için yaygın olarak kullanılmıyor ama Kuzey ülkelerinde ve ABD’de çok yaygın olarak kullanıyor.

AMELİYAT: Sözünü ettiğimiz birinci ve ikinci basamak tedavileriyle sonuca ulaşılamadığı takdirde üçüncü basamak tedavi uygulanır ki bu da ameliyatlardır. Bu ameliyatlardan biri, vaskülarizasyon denilen ameliyattır, bu tür müdahalede damarların yolu değiştirilir yani bir nevi bypass ameliyatıdır. Böyle bir ameliyat çok sınırlı kişide başarılı olur. Onun için her hastada bunu yapmak mümkün değil. Şeker hastalığı, tansiyon gibi hiçbir hastalığı olmayan gençlerde bu ameliyatın başarı şansı biraz daha fazla.

İkinci bir ameliyat; penisin sertliğinin idame ettirilemediği durumlarda yani venöz kaçaklar durumunda uygulanan bir ameliyat. Derindorsagvendi denilen bir ameliyat bu. Bu ameliyatların da başarısı çok sınırlıdır. Özellikle gençlerde başarı şansı var ancak her hastaya uygulandığında başarı şansı çok fazla olmayan ameliyatlardır.

PROTEZ AMELİYATLARI: Sonuncu ve en radikal tedavi protez ameliyatlarıdır; halk arasında mutluluk çubuğu denilen penil protezler, penis içine yerleştirilir. Protez ameliyatların başarısı yüzde 98 civarındadır. Hastaların bu ameliyattan sonra cinsel hayatları 20’li 30’lu yaşlara döner. Protez ameliyatları son çaredir ama kesin çözümdür. Bu ameliyatı uyguladığımız yaş profili 20’li yaşlardan 70 ve 80’li yaşlara kadar değişiyor. Gençlere uygulanamaz diye bir şey söz konusu değil. Eğer hastalar birinci ve ikinci basamak tedavilere cevap alamıyorlarsa ya da hastalar ilk iki tedavi yöntemini tercih etmiyorlarsa bu ameliyatlar uygulanabilir. Sertleşme sorununun kesin tedavisidir.

İLAÇ TEDAVİSİNİ HANGİ HASTALARA ÖNERİYORSUNUZ?
Ağızdan alınan ilaçları birinci basamak tedavide kullanıyoruz. Özellikle hafif ve orta derecedeki şeker hastalarında bu ilaçlar güvenle kullanılır ve bu ilaçların etkili olma ihtimalleri yüksektir. Ancak ileri derecedeki şeker hastalıklarında özellikle Tip 1 denilen insüline bağımlı hale gelmiş hastalarda ve uzun süre düzenlenemeyen hipertansiyon hastalarında bu ilaçların çok da etkili olmadığını biliyoruz o yüzden doğru hastalara doğru zamanda bu ilaçları vermek çok önemli. Bir başka anlatımla; her hasta birinci basamak tedaviden yani ağız yoluyla alınan tedaviden yüzde 100 sertleşme sağlayacak diye bir şey yok.

AĞIZDAN ALINAN İLAÇLAR NASIL KULLANILMALI, KÜR HALİNDE Mİ YOKSA İLİŞKİDEN ÖNCE Mİ?
Planlanan cinsel ilişkiden yarım saat ya da bir saat önce alınmalı yani saate bakarak cinsel ilişkinin planlanması gerekiyor. Bu ilaçlardan bazılarının aç karnına alınması tavsiye ediliyor. Tok karnına alındığı zaman etkisi azalıyor. Bazı ilaçlarda ise açlık tokluk çok fazla etki yapmıyor. Bir saat sonra cinsel uyarı alınmaya başlanıyor, bu bir ön sevişme olabilir ya da başka şekillerde cinsel uyarı almaya başlandıktan sonra ilaç etkisini göstermeye başlar, sertlik sağlanır ve ardından cinsel ilişki gerçekleşir.

BU TÜR İLAÇLARIN YAN ETKİLERİ VAR MIDIR?
Her ilacın olduğu gibi bu ilaçların da yan etkileri vardır özellikle baş ağrısı yaptığını, mide ve bağırsak üzerine bazı olumsuz etkileri olduğunu biliyoruz. Bazen burun tıkanıklığı, görme de hafif renk değişiminin olması gibi yan etkiler sıklıkla, yüzde 10 gibi bir oranda görülebilir. Yalnız hastalar ilacı kullandıkça yan etkiler düzelecektir. Başlangıçta şiddetli baş ağrıları olan hasta bu ilacı sekiz on defa kullandıktan sonra baş ağrısı azalacak hatta belki de kaybolacak.
O yüzden bu tür ilaçları kullanırken ilk başta var olan yan etkilerden dolayı pes etmemek gerek, bazı ilaçlar sırt ağrısı, kas ağrısı da yapabiliyor ancak bu yan etkiler ilacı bıraktıracak kadar şiddetli olmuyor. Çok az hasta bu yan etkileri tolere edemeyebilir ve kullanmak istemeyebilir. Genellikle hastalar, bu ön bilgileri aldıktan sonra ilaçları kullanıyorlar. Bazen çarpıntıya bazen yüzde kızarıklığa, ateş basmalarına neden olabilir ve bunlar ilacın beklenen yan etkileridir.

SERTLEŞME SORUNU YAŞAYAN HER ERKEK İLAÇ KULLANABİLİR Mİ?
Nitrat içeren kalp ilaçları alan insanlar, sertleşme tedavisinde kullanılan ilaçları kesinlikle kullanmamalı; hayati tehlikesi var. Ama bu söylediğim, kalp hastalarının hiçbirinin bu ilaçları kullanamayacağı anlamına gelmiyor. Nitrat içerikli olmayan ilaçlarla tedavisini sürdüren kalp hastaları, kardiyologlarına danışarak bu ilaçları güvenle kullanabilirler. Yüksek tansiyon hastaları bu ilaçları kullanabilirler ama bu durumda yine kardiyologlarına danışmalarını öneririz. Ağır karaciğer yetmezliği olan hastalarda ve çok düşük tansiyonlu hastalarda ise kullanılmaz.

Performansı arttırmaya yönelik bir ilaç olarak kullanılmasını kesinlikle önermiyoruz. Ama biliyoruz ki günlük hayatta birçok insan performanslarını arttırmak için bu ilaçları doktor kontrolleri olmadan kullanıyorlar. Ancak sertleşme sorunu olan bir erkeğin doktoruna danıştıktan sonra bu ilaçları kullanmasında hiçbir sakınca yoktur.

AĞIZDAN ALINAN İLAÇLARIN ETKİLERİ NE ZAMAN BAŞLIYOR, NE KADAR SÜRÜYOR?
İlacın etkisi yarım saat ya da bir saat sonra başlıyor. Etkisinin ne kadar sürdüğünü bilmek ise mümkün değil. Bazı hastalarda yarım saat, bazı hastalarda bir saat, bazılarında ise sekiz on saat sürebilir. İlacın vücuttan atılması ise ilaca göre değişir; genellikle 12-24 saat sürebilir. Bu saatler içinde haz azalmakla birlikte etkileri vücutta bir miktar kalabilir ama bu durum, hasta ereksiyon oluyor ve ereksiyonu 12 saat sürüyor demek değildir. Mesela hasta akşam ilacı alıyor ve etkisini akşam görüyor ama sabah kalktığında ilacın etkisi vücutta devam edebilir ve ereksiyon sağlanabilir. Bazı ilaçlar ise vücuttan 36 saatte atılıyor bu yüzden vücutta kalım süresi biraz daha fazla.

BU TÜR İLAÇLAR İSTEĞİ ARTTIRIYOR MU?
Hayır, bu tür ilaçlar isteği artıran ilaçlar değil ancak bu ilaçların şöyle bir faydası var; performans kaygısını ortadan kaldırabilir, dolayısıyla özgüveni artırır ve sertleşmesini çok rahat sağlayabilir. Ama bunlar afrodizyak dediğimiz cinsel isteği artıran ilaçlar değillerdir.

KADINLARDA BU TÜR İLAÇLAR ETKİLİ MİDİR?
Bu tür ilaçların kadınlar üzerinde etkililiğiyle ilgili birçok araştırma yapıldı. Erkeklerinki kadar kesin ve somut sonuçlara ulaşılamadı ancak yine de uyarılma sorunu olan kadınlarda etkili olduğu biliniyor. Bilimsel olarak kanıtlanmamakla birlikte uyarılma bozukluğu olan ya da diyabeti, hipertansiyonu olan hastalarda özellikle bu tip ilaçlar denenebilir.

PENİS PROTEZLERİ KİMLERE TAKILIYOR?
Penis protezleri, birinci ve ikinci basamak tedavilerde yanıt alınamamış o tedavi seçenekleri ile tedavi edilememiş hastaların hepsine takılabilir. Ameliyat olabilecek, genel durumu uygun her hastaya takılabilir. Protez takılmasına karar verildiği zaman protezle ilgili çeşitli bilgileri hastalarla paylaşıyoruz. Protez yapıldıktan sonra onları nasıl bir yaşamın beklediğini anlatıyoruz. Ereksiyonların kendiliğinden olmadığını, biraz daha suni bir ereksiyon yaşayacaklarını ama bunun yanında cinsel hayatlarının 20’li, 30’lu yaşlara geri döneceğini anlatıyoruz. Bunu kabul eden ve diğer tedavilerle tedavi olamayacağını anlayan tüm hastalar bu tip ameliyatlara sıcak bakıyorlar. Bence iyi de yapıyorlar çünkü sonucunda cinsel hayatlarına tekrar kavuşmuş oluyorlar.

PENİS PROTEZ ÇEŞİTLERİ KONUSUNDA BİLGİ VERİR MİSİNİZ? FİYATLARI NE KADAR? SOSYAL GÜVENLİK KURUMU VE ÖZEL SAĞLIK SİGORTALARI PROTEZ MALİYETİNİ KARŞILIYOR MU?
Penis protezlerinin üç tipi bulunuyor. Birinci tip, bükülebilir penis protezler. İkinci tip, iki parçalı şişirilebilir protezler. Üçüncüsü ise üç parçalı şişirilebilir protezler. Bükülebilir tip protezler, içleri silikon alaşımlı silindir şeklinde çubuklardır. Bu çubuklar, penisin içinde bulunan iki ayra anatomik silindir yapının içine yerleştirilirler. Bükülebilir tarzda olanlar, erkekler penislerini elleriyle büktüğü zaman bükülür ve günlük hayatlarında bu şekilde dolaşırlar.

İlişki kurmak istediklerinde elleriyle penisi dikleştirerek ilişkide bulunabilirler.
İki parçalı şişirilebilir protezlerde ise bir pompa sistemi bulunuyor, sistem, torbaların içine yerleştirilir, kullanan kişinin sanki üçüncü bir yumurtası, testisi varmış gibi olur. Hasta bu pompayı şişirdiğinde içindeki sıvı sistemi, hidrolik sistem silindirlerin içini doldurur ve sertleşme sağlanır. Üç parçalı protezde de rezervuar ve pompa olmak üzere iki ayrı ünite vardır. Rezervuarın içinde bir sıvı bulunur, pompayı sıktığınızda rezervuarınızdaki sıvı, penis protezinin içini doldurur ve sertleşme sağlanır.

Her üç protezde de ameliyat başarısı yüzde 98’ler civarındadır. Yine her üç protez de gerek hasta, gerek partner memnuniyeti açısından son derece olumlu protezlerdir. Burada dikkat edilmesi gereken durum, protez takmadan önce hastayla hatta partneriyle durumu görüşüp protezin ne olduğu konusunda ayrıntılı bilgi vermektir. Böylelikle hastanın yanlış beklentiler içinde olması engellenir. Protez ameliyatları, sertleşme sorununun kesin ve radikal tedavileridir. Fiyatına gelince, sadece ürün fiyatlarından bahsedersek, 1000 USD ile 5000 USD arasında değişiyor. Bükülebilir protezler 1000-1500 USD, iki parçalı şişirilebilir protezler 4000-4.500 USD, üç parçalı şişirilebilir protezler 3000-5000 USD arasında.

Protez maliyetlerini özel sigortalar kesinlikle karşılamaz. Sosyal Güvenlik Kurumu ise protez maliyetlerini karşılama konusunda zaman zaman karar değiştiriyor. Önceleri sadece bükülebilir protezlerin maliyetlerini karşılıyordu daha pahalı olmaları nedeniyle diğerlerini karşılamıyordu. Şu anda ikili, üçlü protezleri de karşılıyor. Ama bir ay sonra karşılayıp karşılamayacağını bilmiyoruz, her an değişebilir. Bu konu hakkında belirli bir düzen yok. Çeşitli aralıklarla çeşitli değişiklikler olabiliyor.