SGK Başkanı Fatih Acar: E-Reçete Uygulamasıyla Sahte İlaç Ortadan Kalkacak

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkanı Fatih Acar, A Haber’in Sağlık Programı, “Esra Kazancıbaşı ile Medikal”e konuk oldu. Fatih Acar, 01 Temmuz 2012’de uygulanmaya başlanan ve 15 Ocak’ta zorunlu hale gelen e-reçete uygulamasıyla doktorların, hastaların ve eczacıların zamandan tasarruf edeceklerini ve bu uygulamayla sahte ilaçların da ortadan kalkacağını söyledi.

Ülkemizde gereksiz ve bilinçsiz ilaç kullanımının çok fazla olduğunu belirten Acar, gereksiz olarak alınan ilaçların ülke ekonomisini olumsuz etkilediği gibi kişilerin sağlığına da zarar verdiğini söyledi.

SGK Başkanı Fatih Acar, A Haber’in Sağlık Programı Medikal’de, e-reçete ve bilinçsiz ilaç kullanımıyla ilgili soruları yanıtladı.

. Sosyal Güvelik Kurumu (SGK) ilaç kullanımıyla ilgili bir anket çalışması yaptı. Bu anketten hangi sonuçlar çıktı?
“Sadece Türkiye’de değil dünyada da gereksiz ilaç kullanımı var; ama bu oran Türkiye’de biraz daha fazla. İlaç israfı çok üst boyutlarda. Biz Sosyal Güvenlik Kurumu olarak olaya sadece tasarruf amacıyla yaklaşmıyoruz. Vatandaşlarımızın sağlığının çok önemli olduğunu ve bu konuda doğru bilgilendirilmelerinin önemli olduğunu düşünüyoruz.

Bu düşünceden hareketle Türkiye’de ilk defa bir bilimsel anket çalışması yaptık. Profesyonel bir firma 1200 hanede, 12 ilde özel bir çalışma yaptı. Çalışma sonuçları gerçekten enteresan. İnşallah önümüzdeki günlerde bu anket çalışmasının sonuçlarını kamuoyuyla da paylaşacağız. Bu tabloyu hep beraber düzeltmemiz gerekir diye düşünüyorum.

Bu anketten birkaç önemli veri paylaşmak istiyorum;

-Evde bulunan ilaçların yüzde 8.1’inin son kullanma tarihleri geçmiş.
-2012 yılında ortalama her hanede 1.5 ilacı çöpe atmışız.
-Türkiye genelinde her evde 10.6 ilaç kutusu var şuanda.
-İlaçlarını atmayı düşünen insanların yüzde 91’i bu ilaçları normal çöpe atmayı düşünüyor. Aslında bu çevre kirliliğinin de en önemli sebeplerinden bir tanesi. Sonuçta ilaçlar toprakla karışıyor ve tekrar insan vücuduna geliyor. Bu yönüyle de gerçekten ciddi bir sonuç.
-Hanelerimizin yüzde 13’ünde 20 kutudan fazla ilaç var.
-Hastalarımızın yüzde 87’si ilaçlarını tedavi amaçlı alırken, yüzde 13’ü hastalık ortaya çıkmadan ilaçları alıyor.”

“GEREK DUYULMADIKÇA TOMOGRAFİ VE EMAR ÇEKTİRİLMEMELİ”
. İlaçların doğru kullanımı konusunda halkı bilgilendirmek için, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun projeleri var mı?
“Sosyal Güvenlik Kurumu olarak çok önemli çalışmalar yapıyoruz. Vatandaşlarımızın bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi bu çalışmaların başında geliyor. Yılda 12 seferden fazla hastaneye giden ailelerimize yönelik bir kitap hazırladık. Bu kitabı aynı zamanda internet sitemizde de yayınlayacağız, bütün vatandaşlarımızın okuması için. Düzenli yaşamın nasıl olması gerektiğinden tutun, akılcı ilaç kullanımından ne anlıyoruz, ilaçlarımızı nasıl kullanmalıyız, beslenme alışkanlıklarımız nasıl olmalı, hastaneye gittiğimiz zaman nelere dikkat etmeliyiz kadar her türlü bilgiyi bu kitapta bulabilirler.

Kitaptan birkaç tane örnek vermek istiyorum; hastanelere gidiyoruz ve bir tomografi incelemesi yaptırıyoruz, emar çektiriyoruz. Gerek duyulmadıkça kesinlikle bunlardan uzak durmamız gerekiyor.

Tomografik incelemeler, ABD’de tek başına tüm kanserlerin yüzde 2’si olan 30 bin kanser hastalığına ve 14.500 ölüme yol açıyor. Bu bilimsel bir makaleden alınmış bir kesit. Sadece bir tomografi taraması sonucu 14-31mg radyasyon alırsınız. Bu doz Japonya’ya atılan atom bombalarının 2.5 kilometre uzağında yaşayan insanların aldığı dozdur. Dolayısıyla bu konular çok önemli konular. Vatandaşlarımızın bilinçlendirilmesi ve bunları öğrenmesi çok önemli.

Biz kitap çalışmamızı bitirdik. Hedefimiz tüm Türkiye’ye bu kitabı okutmak. Birinci hedefimiz bu. Dört tane tanıtım filmimiz hazır şu anda. Bunları önümüzdeki günlerde televizyonlarda izleyebilirsiniz. Akılcı ilaç kullanımı nasıl olmalı, gereksiz ilaç kullanımının zararları gibi konularda sağlığımızla ilgili önemli bilgileri içeren dört ayrı film hazırlattık.”

“15 OCAK’TA E-REÇETE UYGULAMASI ZORUNLU HALE GELDİ”
. 15 Ocak’ta e-reçete uygulaması başladı. Neyi hedefliyorsunuz e-reçete uygulamasıyla?
“Biz yaklaşık bir yıldır e-reçete konusunda kurum olarak hazırlıklarımızı sürdürüyoruz.01.07.2012 tarihiyle zaten bu uygulamaya başladık. Özel, üniversite ve devlet hastanelerinde ve aile hekimliklerinde bu uygulamaya geçildi. 01 Ocak 2013’te artık e-reçete dışında reçete kullanılmayacağını düzenlemiştik; fakat burada üniversite ve devlet hastanelerimizdeki doktorlarımızın şifre alma konusunda yeterli olmadıklarını gördüğümüz için 15 Ocak’a erteledik.

15 Ocak tarihinden sonra artık e-reçete dışındaki reçeteler eczaneler tarafından kabul edilmeyecek. Bu olağanüstü durumlarda e-reçete yazılamazsa ilaç alınamayacak anlamına gelmiyor. Sistem arızalanabilir, aşırı yüklenme yüzünden o gün bazı sıkıntılar yaşayabiliriz; bu durumlarda manual reçete düzenlenebilir. 15 Ocak’tan itibaren biz Türkiye’de e-reçete uygulamasını zorunlu hale getiriyoruz.”

. Vatandaş isterse doktorlar kâğıtta reçete de verebilecek mi?
“15 Ocak’tan sonra, vatandaşlarımızın ilaçları görabilmeleri için kağıt üzerinde bir çıktıda verme zorunluluğu getiriyoruz. Hangi ilaçların yazıldığını göremediği için şikayet eden hastalarımız oluyor. Bize doktor 5 ilaç yazmış; ama eczaneden 4 ilaç verildi gibi şikâyetler gelebiliyor. Biz bunu da önlemek bakımından doktorlarımıza, sistem üzerinden gönderilen e-reçetenin bir çıktıyla vatandaşımıza verilme zorunluluğunu da getiriyoruz. Vatandaşımızın sorun yaşamaması için önemli bir konu.

E-reçete neden önemli? Öncelikle kâğıt israfı ortadan kalkıyor. Doktorların yazdığı ilacı eczacı yanlış okuyunca hasta yanlış ilaç kullanmak durumunda kalabiliyordu, elektronik ortamda böyle bir sıkıntı da ortadan kalkmış olacak. Zamandan tasarruf edilebilecek.

İlaçlar sistemden otomatik geldiği için doktorlarımız sadece ilaçları işaretlemek suretiyle reçete yazmış olacaklar. Hem eczacı hem de doktor zamandan tasarruf edecek. Bu konudaki en önemli şey de sahteciliğin ortadan kalkacak olması.”

SGK Başkanı Fatih Acar’ın A Haber’in sağlık programı Esra Kazancıbaşı ile Medikal’de yaptığı açıklamaların tamamına aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.