Şiddet Vakalarıyla İlgili Veri Tabanı Oluşturacak

Son günlerde sıklıkla gündeme gelen şiddet ve şiddeti önleme konuları kapsamında Üsküdar Üniversitesi tarafından düzenlenen basın toplantısında “Türkiye’nin Hostilite (Öfke-Düşmanlık-Saldırganlık) Analizi” açıklandı. Üsküdar Üniversitesi Rektörü Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, şiddet çalışmaları kapsamında İstanbul Emniyet Müdürlüğü ile protokollerinin imzalanmak üzere olduğunu iletti. Artık İstanbul Emniyeti’ne başvuran şiddet vakaları, şiddet kurbanları ya da şiddeti uygulayanlar yani şiddetle ilgili sanık durumunda olacak kişiler üzerinde ciddi bir veri tabanı oluşturulacak.

ŞİDDET TÜM DÜNYANIN SORUNU

Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Kadına yönelik, aile içi ya da ve toplumdaki şiddet artışı sadece Türkiye’nin değil dünyanın sorunudur. Özellikle 2000’li yıllardan sonra dünyadaki şiddet olaylarının yüzde 57 oranında arttı. Amerika Birleşik Devletleri’nde acil servislere başvuran vakaların yüzde 17’sinin aile içi şiddet kurbanı kişilerden oluşturuyor. Bu artış dolayısıyla dünyada çeşitli önlemler alınıyor, Türkiye’de de psikiyatri ve psikoloji davranış bilimlerine odaklanmış bir kurum olan Üsküdar Üniversitesi ve NPİstanbul Beyin Hastanesi iş birliğiyle bu konuda çeşitli çalışmalar yapıyoruz.” dedi.

İstanbul İl Emniyet Müdürlüğü’nün bütün ilçelere aile içi şiddet ile ilgili bürolar açtığını dile getiren Prof. Dr. Tarhan, “Başlarına birer görevlendirilmiş polis memurları var ama tabii bu yeterli değil. Onlar sadece mevcut durumun istatistiklerini yapıyorlar, yönlendiriyorlar ama bu insanların çoğunun tedavi olması gerekiyor. Bunun için biz onlara hızlı müdahale etme ve tıbbi tedavi gerekiyorsa tıbbi tedaviye alınması gibi konularda klinik çalışma da planlıyoruz ve bunun hazırlıklarını yapıyoruz.” bilgisini verdi.

EVDEKİ EŞ ROLÜ TOPLUMA ÖĞRETİLMELİ

Şiddet olaylarıyla ilgili cezaevine başvuranların yüzde 60-70’inde alkol ve madde kullanımı olduğunu ifade eden Prof. Dr. Tarhan, “Bütün dünyada 1960’lardan sonra başlayan kadının özgürleşme hareketi haklı ve gerekli bir hareketti. Fakat kadının özgürleşme hareketine kültürel olarak bizim hazır olmadığımız ortaya çıktı. Bu konuya, erkeklerin hazır olmadığını gösteriyor. Bunun için muhakkak evdeki eş rolleri topluma öğretilmeli, kadın, erkek, iş adamı, baba rolü… Bu rolleri bilmeden aile içi iletişim kurulamıyor. Kolaylıkla çatışma yaşanıyor.” değerlendirmesinde bulundu.

ÖFKE BİRİKEREK ŞİDDETE DÖNÜŞÜYOR

Gelişmiş ülkelerde, şiddetle ilgili alınan önlemlerden bahseden Prof. Dr. Tarhan, “pozitif psikoloji bilimi” kapsamında çocuklara ve ergenlik dönemindeki gençlere öfke kontrolü, stres yönetimi, minnettarlık, empati ve merhamet duyguları gibi bazı temel değerlerin öğretildiğini anlattı. “İtaat ve duygu kültürü bizde çok fazla. Bu özellikler nedeniyle, aile içerisinde olumsuz duygularımızı ifade edemiyoruz.” diyen Prof. Dr. Tarhan, öfkenin birikerek, şiddete dönüştüğünü söyledi. Bu nedenle, ilk ve ortaokul seviyesindeki çocukların olumlu ve olumsuz duygularını ifadeleriyle ilgili becerilerinin geliştirilmesi gerektiğinin altını çizdi.

KADIN VE ERKEK EŞİTLİĞİNE KARŞI BİR ZİHNİYET HALA MEVCUT

Üsküdar Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Şiddet ve Suçla Mücadele Uygulama ve Araştırma Merkezi (ŞİDAM) Müdürü Prof. Dr. Sevil Atasoy, dünya genelinde her 3 kadından 1’inin fiziksel ya da cinsel şiddete uğradığına dikkati çekerek, kadına yönelik şiddetin cinsiyet ayrımcılığına dayalı bir insan hakkı ihlali olduğunun ve sağlık sorunu oluşturduğunun kabul edilmesi gerektiğinin altını çizdi. Üniversitenin İstanbul İl Emniyet Müdürlüğü’yle başlatılan bu uygulamanın büyük önemi olduğunu belirten Prof. Dr. Atasoy, “Üniversite bünyesinde açılabilecek bir veri tabanı merkezi sayesinde İstanbul’dan başlayarak Türkiye genelinde ne olduğu hakkında bir bilgimiz olabilir. Kurumsal hafızalar ancak veri tabanlarının oluşmasıyla meydana gelir.” şeklinde konuştu.

TÜRKİYE’NİN ŞİDDET ANALİZİ AÇIKLANDI

Toplantıda, 2018-2019 yılları arasında Sosyal Bilimler Enstitüsü bünyesinde yürütülen Türkiye Bağımlılık Risk Profili ve Ruh Sağlığı Haritası’nın “Hostilite (Düşmanlık, Saldırganlık, Şiddet)” eğilimiyle ilgili elde edilen verileri paylaşıldı. Araştırma, Türkiye’nin farklı bölgelerinde düşmanlık hissi ve şiddet eğilimiyle ilgili belirtilerin, görülme sıklığının ve bu belirtiler için riskli grupların tespit edilmesini amaçlıyor. Sahada çalışan 125 klinik psikoloji yüksek lisans öğrencisi 81 ile ulaşarak 24 bin 494 kişinin verilerini araştırmaya dahil etti. İzmir, Trakya, Sinop, Kastamonu, Çankırı civarında Türkiye ortalamasının daha altında hostilite duyguları olduğu belirtildi. Genel olarak Güneydoğu’nun tamamı ve Doğu Anadolu’nun önemli bir kısmında hostilite ile ilgili hislerin Türkiye ortalamasının üstünde olduğu iletildi.

YAŞ İLERLEDİKÇE HOSTİLİTE ARTIYOR

Araştırma verileri dahilinde bilgiler veren Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Gökben Hızlı Sayar ise, ” En yüksek hostilite puanı 18-23 yaş arasında. Bu dönemde duygularını kontrol etmeyle ilgili daha fazla zorluğa ve daha fazla saldırgan düşüncelere, şiddet eğilimine sahip olunuyor. Yaş arttıkça hostilite puanları düşüyor. Öfke kontrolü ve şiddete eğilimle ilgili zorluklar genç yaşlarda daha fazla. Kadınlar ve erkekler arasında hostilite arasında bir fark bulamadık. Erkeklerin işledikleri suçlar ya da şiddet davranışları daha fazla yıkıcı sonuçlara yol açıyor; ancak kadınlarda da hostilite yüksek ve şiddete eğilim var. Düşük eğitim düzeyinde şiddete yatkınlık daha fazla olmakla birlikte yaş kadar bir etkileme gücü yok. Alkol kullananlarda ya da en azından son bir yıldır bırakmışlar olanlarda şiddete eğilim, düşmanlık, öfke puanları daha yüksek. Madde kullanmayanlarda ise daha düşükken tek tip madde kullananlarda puanlar daha yüksek, çoklu madde kullanan erkek ve kadınlarda saldırganlık, düşmanca duygular, öfke puanları en yüksek bulunuyor. Kişilerin içerisinde yaşadıkları bu hostiliteyi uygun dışa vurum haline getirmeyi öğretmek lazım.” şeklinde konuştu.