Şizofrenide Doğru Bilinen Yanlışlar

Günümüzde tüm dünyada 51 milyon, Türkiye’de ise yaklaşık 600 bin şizofreni hastası bulunduğuna dikkat çeken Abdi İbrahim Medikal Direktörlüğü hastalıkla ilgili doğru bilinen yanlışları aktarıyor:

Şizofreni ırk, kültür, sosyal sınıftan bağımsız olarak herkesi etkileyebilen kalıtımsal yatkınlık, stres ve çevresel faktörlerin etkileşimi ile ortaya çıkan karmaşık bir beyin hastalığıdır. Araştırmalar, hastaların toplum içinde olmalarının hastalığın gidişatı açısından daha olumlu olduğunu, hastalar için daha fazla yarar sağladığını gösteriyor. Şizofreni hastalarının zeka seviyesi toplumun geneliyle aynıdır; düşük, normal ya da ileri olabilir. Şizofreni genellikle yavaş yavaş başlar. İlk belirtileri ergenlik döneminde ortaya çıkabilir, ancak çoğunlukla fark edilmez. Tedavisi mümkün ve iyileşme gösterebilen bir hastalık olan şizofreni, kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Kimi hastalar tamamen içe kapanırken diğerleri daha hareketli olabilir.

Şizofreninin belirtilerinin yavaş yavaş gözlemlendiğini ve tedavi edilebilen bir hastalık olduğunu belirten Abdi İbrahim Medikal Direktörlüğü; hastalıkla ilgili olarak doğru bilinen yanlışlara dikkat çekiyor;

YANLIŞ

Şizofreni tedavisi olmayan ve iyileşmeyen bir hastalıktır.

DOĞRU

Şizofreni tedavisi mümkün ve iyileşme gösterebilen bir hastalıktır. Tedavi olanağı ve iyileşme ile anlatılmak istenen kuşkusuz hastalığın tümüyle ortadan kalkması demek değildir. Diğer pek çok hastalıkta olduğu gibi, doğru ve düzenli ilaç tedavisi, psikososyal tedaviler ve rehabilitasyonla, şizofreni hastaları toplum içinde bağımsız ve üretken bir yaşam sürebilir.

YANLIŞ

Şizofreni hastalarının mutlaka hastaneye yatırılarak tedavi edilmesi gerekir.

DOĞRU

Şizofreni hastaları, hastalığın akut dönemleri dışında ayakta, poliklinikte ya da muayenehanede tedavi edilebilir. Uygun ve düzenli tedaviyle şizofreni hastaları toplum içinde üretken bir yaşam sürebilir. Araştırmalar, hastaların toplum içinde olmalarının hastalığın gidişatı açısından daha olumlu olduğunu, hastalar için daha fazla yarar sağladığını gösteriyor.

YANLIŞ

Şizofreni tamamen kalıtımsal/genetik bir hastalıktır.

DOĞRU

Şizofreni tamamen kalıtımsal bir hastalık değildir. Tek yumurta ikizlerinde bile, diğer ikizde şizofreni yüzde 48 oranında görülür. Şizofreni; kalıtımsal yatkınlık, stres ve çevresel faktörlerin etkileşimi ile ortaya çıkan karmaşık bir beyin hastalığıdır.

YANLIŞ

Şizofreni hastaları saldırgan ve tehlikelidir.

DOĞRU

Şizofreni hastaları çoğunlukla saldırgan ya da tehlikeli değildir, tam aksine kendileri saldırganlığa maruz kalırlar. Bu hastaların saldırganlıkları genellikle kendilerine yöneliktir ve intihar riskleri yüksektir. Sonuç olarak, şizofreni hastalarının topluma zararı, toplumun damgalama ve olumsuz önyargılar gibi onlar üzerinde oluşturduğu zarardan çok daha azdır.

YANLIŞ

Şizofreni hastalarının zekâ seviyesi düşüktür.

DOĞRU

Şizofreni bir zekâ sorunu değildir. Şizofreni hastalarının zekâ seviyesi toplumun geneliyle aynıdır; düşük, normal ya da ileri olabilir. Zekâ seviyesi her toplumda olduğu gibi değişkenlikler gösterse de, bu hastalığın bir özelliği değildir. Şizofreni hastaları arasında Nobel Ödülü kazananlar bulunuyor.

YANLIŞ

Şizofreni aniden, gürültülü ve abartılı bir tabloyla başlar.

DOĞRU

Şizofreni genellikle yavaş yavaş başlar. İlk belirtileri ergenlik döneminde ortaya çıkabilir, ancak çoğunlukla fark edilmez. Okul performansında azalma, aile ve arkadaşlarla iletişimde sorunlar, bilginin düzenlenmesinde güçlükler ortaya çıkabilir. Kişi sesler değil, ama ne olduğunu anlayamadığı fısıltılar duyabilir.

YANLIŞ

Şizofreni, anne babaların yanlış davranışları ya da kişilik sorunlarından, zayıflıklarından kaynaklanabilir.

DOĞRU

Şizofreni karmaşık bir beyin hastalığıdır. Kişilik sorunları ya da anne babanın davranışı sonucunda ortaya çıkmaz.

YANLIŞ

Şizofreni hastalarının hepsinde aynı belirtiler görülür.

DOĞRU

Şizofreni, sadece varsanılar ve sanrıların görüldüğü̈ bir hastalık değildir. Şizofrenide net düşünme, duygularını kontrol etme ve karar verme güçlüğü̈ gibi bozukluklar gözlenebilir. Hastalık tablosu kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Kimi hastalar tamamen içe kapanırken diğerleri daha hareketli olabilir.

YANLIŞ

Şizofreni hastaları hiçbir zaman iş sahibi olamaz, çalışamaz.

DOĞRU

Tedavi olan şizofreni hastaları, olanakları ve yeteneklerine göre çalışabilir ve üretebilir. Kimi hastalar destekli olarak çalışırken kimileri eski işlerini sürdürebilirler.

DOĞRU

Şizofreni, sadece varsanılar ve sanrıların görüldüğü̈ bir hastalık değildir. Şizofrenide net düşünme, duygularını kontrol etme ve karar verme güçlüğü̈ gibi bozukluklar gözlenebilir. Hastalık tablosu kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Kimi hastalar tamamen içe kapanırken diğerleri daha hareketli olabilir.

YANLIŞ

Şizofreni hastaları hiçbir zaman iş sahibi olamaz, çalışamaz.

DOĞRU

Tedavi olan şizofreni hastaları, olanakları ve yeteneklerine göre çalışabilir ve üretebilir. Kimi hastalar destekli olarak çalışırken kimileri eski işlerini sürdürebilirler.