Teknoloji Bağımlılığına Dikkat!

Issız bir adaya düştüğünüzde yanınıza alacağınız 3 şey nedir sorusuna “Önce cep telefonum” diye cevap verenlerin sayısı çoktur… Telefon, tablet ya da bilgisayar olmadan yaşamayı dahi düşünemeyenlerin sayısı gün geçtikçe artıyor. Özellikle telefonuna bir organıymış muamelesi yapan ya da 2000 sonrasında doğan gençlerde “Telefonsuz nasıl yaşıyordunuz ki” diye soran ciddi bir kesim var. Adana Ticaret Borsası ev sahipliği ve iş birliğinde düzenlenen “Teknoloji Bağımlılığı” söyleşisinde konuşan Acıbadem Adana Hastanesi Psikolog Hande Nacar Baş, 2015 yılında yapılan bir araştırmaya göre ortalama her 8 kişiden 1’inin teknoloji bağımlısı olduğunu belirterek “Telefonunuzdan vazgeçmemek için yalan söylemeye başladıysanız çanlar sizin için çalıyor demektir” dedi.

“YALNIZCA BİRKAÇ DAKİKA” SAATLERE DÖNÜYORSA

Teknoloji bağımlısı olduğunuzun en önemli belirtisi, yalnızca birkaç dakika diyerek telefon, bilgisayar ya da diğer teknolojik cihazların başında saatler harcamaktır. Bu durum sıkça yaşanmaya başlarsa çevrenizdeki insanlar da bilgisayar başında geçirdiğiniz zamandan rahatsız olmaya ve sizi uyarmaya başlarlar. Teknoloji bağımlılığı örneğin öğrencilerde internette zaman geçirmek için derslerini tamamen ihmal etmeye; yetişkinlerde ise yemek öğünlerinden, günlük işlerinden ya da uykularından bile taviz vererek en temel ihtiyaçlarını yerine getirmekten bile kaçınmaya kadar varabilir. Böyle bir durumda bu alışkanlığınızdan vazgeçmemek için çevrenizdekilere ekran karşısında geçirdiğiniz zaman hakkında yalan söylemeye başladıysanız sizin için tehlike çanları da çalıyor demektir.

“OLDUĞUNUZ GİBİ” GÖRÜNMÜYORSANIZ

Teknoloji bağımlılığında tek sorun teknolojik aletlerle geçirilen zaman da değil! Psikolog Hande Nacar Baş, kullanımı giderek artan sosyal medya kanallarının, genellikle kişilerin kendilerini değil, olmak istedikleri profilleri yarattıkları mecralar olmaları nedeniyle kişiyi gerçek kimliğinden uzaklaştırdığının altını çiziyor. Anonim bir kişiliğe bürünmek ve internet üzerinden konuşmayı yüz yüze konuşmaya tercih etmek de bağımlılık belirtileri arasında yer alıyor.

DUYGU DURUMUNUZ SÜREKLİ DEĞİŞKENSE

Bilgisayarınızın başında ya da telefon elinizde çok fazla zaman geçirdiğiniz için suçluluk duyuyorken bir yandan da bundan büyük bir zevk almak ve bu duygular arasında gidip gelmek, tıpkı sigara ya da alkol bağımlılıkları gibi değerlendiriliyor. Teknoloji bağımlılığında kişi, teknolojik cihazlardan uzak kaldığında gergin ve boşluktaymış gibi hissediyor. Daha ileri vakalarda sürekli uykudan ödün veriliyor ya da aşırı teknolojik alet kullanımı kaynaklı sağlık sorunları yaşanıyor ancak kişi bu durumda bile bu cihazlardan uzak duramıyor.

ŞU SONUÇLARI DA GÖZLEMLİYORSANIZ

Zihinsel sağlık geçmişinin yanı sıra kişinin karakteristik yapısı ve bulunduğu çevrenin de bağımlılığa sebep olabildiğini belirten Psikolog Baş, teknoloji bağımlılığının gözle görülür diğer yansımalarını da şu şekilde sıralıyor:

• İçe kapanıklık
• Sosyal yetenek kaybı
• Obezite
• Şiddet eğilimi
• Gizlilik ihlali
• Stres
• Sürekli dikkat dağınıklığı
• Boyun ve baş ağrıları
• Vücut duruş kusurları
• Başarısızlık ve erteleme hastalığı
• Görme ve işitme kaybı

ÇOCUKLAR TEHLİKEDE

Araştırmalara göre okul çağına gelmemiş çocukların günde ortalama 30 dakika, ilkokul öğrencilerinin 1 saat 10 dakika, lise çağındaki çocukların ise 2 saat teknolojik aletlerle sanal dünyada vakit geçirdiğinin altını çizen Hande Nacar Baş, bunun önüne geçebilmek için aileye büyük sorumluluk düştüğünü belirtiyor. Özellikle küçük yaştaki çocukların anne babayı örnek aldığına dikkat çeken Baş, yemek hazırlanırken devamlı telefon ile meşgul olmak veya yemek sırasında işle ilgili mailleri kontrol etmek gibi davranışlar ailede sıkça görülüyorsa çocukların da bağımlılığa daha yakın olmasının kaçınılmaz olduğunu vurguluyor. Çocukları aşırı teknoloji kullanımından korumak için tiyatro, sinema gibi toplu ve sanatsal faaliyetlere katılmanın büyük yardımı dokunacağını belirten Baş, kitap okuma, resim ya da dans gibi çocuğun keyifle yapacağı hobilerle bu dengenin yeniden kurulabileceğini de sözlerine ekliyor.