Tiroid Hastalıkları, Kısırlıık Ve Gebelik

Hipotiroidi hastalarının gebe kalmadan önce tedavilerini yapmış olmaları gerektiğini söyleyen Acıbadem Hastanesi uzmanlarından Doç. Dr. Neslihan Kurtulmuş, “Bizim dileğimiz annenin tiroid hormonlarının tamamen normalken gebe kalmasıdır ama gebe kalmışsa da bir an evvel tiroid hormon düzeyinin düzeltilmesi hipotiroididen kurtulması gerekir” diyor.

Gebe kadınlarda, tiroid ultrasonografisi ve biyopsinin anne için de bebek için de sakıncalı olmadığını belirten Doç. Dr. Kurtulmuş,  tiroid sintigrafisinin ise  kesinlikle yapılamayacağını söylüyor.

Doç. Dr. Neslihan Kurtulmuş, tiroid hastalarının gebelik öncesi ve gebelik sırasında neler yapması gerektiğinden tedavi yöntemlerini, hastalığın ve ilaç tedavisinin bebeğe zarar verip vermeyeceğine kadar tüm soruları yanıtladı.

. Tiroid hastalıkları kadınlarda kısırlık nedeni olabilir mi, tiroitle ilgili hangi problemler kısırlık yapabilir?
“Tiroid hormonları kadınların hayatında östrojen kadar önemli hormonlardır çünkü buluğ çağına girerek adetin başlamasıyla tiroid hormonları da başlar ve gebelik döneminde, menopozda, her dönemde etkilidir.

Gebe kalamamayı da tıpkı buluğ çağında adete girmeyi geciktirebileceği gibi tiroit hormonlarındaki dengesizlikler, hormonun az ya da çok çalışması gebe kalmayı da engelleyebilir. Genellikle kısırlık olan kadınlarda araştırılır ve çoğu zaman bir neden bulunamaz, o zaman akla tiroid gelir. Tiroidle ilgili ciddi fonksiyon bozuklukları saptanabilir.

Bu sık karşılaştığımız bir tablodur aslında. Bizler çok iyi bildiğimiz için hastayla karşılaşmışsak biz değerlendiririz tiroid açısından. Ama jinekolog arkadaşlar da son zamanlarda farkına daha fazla varmaya başladılar ve kısırlık sorunu olan kadınların tiroid fonksiyonlarını öncelikli olarak değerlendiriyorlar.

Tiroid fonksiyon bozuklukları, tiroidle ilgili hastalıklar kadınlarda değişik şekillerde olabiliyor. Bazılarında öncesinde tiroid hastalığı varken gebelik, kısırlık gibi sorunlar çıkabiliyor; bazılarında ise hiçbir sorun yokken gebelik sırasında ortaya çıkıyor.”

. Gebelikte tiroidin az çalışması anne karnındaki bebeğin zeka seviyesini olumsuz yönde etkiler mi, Gebelik sırasında tiroid ilacı kullanılabilir mi, bunun bebeğe zararı olur mu?
“Hipotiroidi, gebe kalmadan önce düzeltilmesi gereken bir tablodur. Bizim dileğimiz annenin tiroid hormonlarının tamamen normalken gebe kalmasıdır ama gebe kalmışsa da bir an evvel tiroid hormon düzeyinin düzeltilmesi hipotiroididen çıkarılması gerekir.

Bu süreçte kesinlikle anne ilacını kullanmaktan çekinmemeli;  çünkü o dönemde verdiğimiz tiroid hormonunun bebeğe ve anneye hiçbir sakıncası yoktur. Aksine ilacı kullanmaması bebeğin zeka ve nörolojik gelişimini olumsuz etkileyebilir. O nedenle esas ilacını kullanmadığı zaman problem çıkabilir.

Hipertiroidi biraz daha farklıdır. Hipertiroidi de daha esnek davranabiliyoruz, gebeliğe de bağlı çıkabileceği için hipertiroidi ortaya çıktığı zaman öncelikle nedenini anlamaya çalışıyoruz ve eğer makul değerlerdeyse ve anneye zarar vermiyorsa hipertiroidiyi biraz ilaçsız izleyebiliyoruz.

Fakat yine ilaç mutlak kullanılması gerekiyorsa annenin yine çekinmemesi gerekiyor. Çünkü doktoru onun tiroid hormonlarını bebeğine zarar vermeyecek düzeyde tutacaktır. Bir tavsiyem de bu şekilde izlenen annelerin çocuk doğduktan sonra tiroid hormonlarının yakın izlenmesi gerekir.”

. Hamilelik sırasında ultrason ve tiroid sintigrafisi çektirmek bebeğe zarar verir mi? Hangileri çekilir, hangileri çekilemez?
“Tiroid ultrasonografisi ve biyopsi anne için de bebek için de sakıncalı değil, tiroid sintigrafisi kesinlikle çekilemez ve hiçbir şekilde yapılamaz.”

. Tekrarlayan tüp bebek başarısızlığının nedeni anne adayındaki herhangi bir tiroit problemi olabilir mi?
“Tüp bebek denemelerinde de tiroid otoinimütesi dediğimiz; çok genel bilinen hasimato hastalığı, greys hastalığı gibi hastalığı olan kadınlar tüp bebek denemelerinin başarısız olduğu gözlenebiliyor.

Bu durumda bazen tiroid hormonları normal olsa bile antikor düzeyine göre ya da tiroid bulgularına göre ilaç kullanabiliyoruz. Ayrıca tüp bebek tedavilerinde kullanılan ilaçlar östrojeni yükselterek hipotiroidiye eğilimi artırabilir.

Bu durumda da tiroid hormonlarını kullanmak gerekebiliyor. Son zamanlarda tüp bebek uygulamalarının çok artmış olması bu konunun bize geri dönüşünü artırdı. İkisinin birlikteliği gerçekten çok fazla ayrıca tüp bebekle ya da diğer şekilde gebe kalmış tiroid problemi olan kadınlarda erken dönemde düşük olayını sıkça görebiliyoruz kısırlık dışında, bunlara dikkat etmek gerekiyor.”

. Hamilelikte radyoaktif iyot (atom) tedavisi yapılabilir mi? Radyoaktif iyot tedavisi görmüş bir kadın, bu tedaviden ne kadar süre sonra hamile kalabilir?
“Radyoaktivite, sintigrafide olduğu gibi gebelik süresince korunulması gereken bir durum olduğu için uygulanamaz. Radyoaktif iyot tedavisi görmüş bir kadın eğer bu tedaviyi düşük doz alarak gördüyse altı ay, bir yıl gibi bir sürede hamile kalabilir. Bizim için ideal olan bir yıl sonra gebe kalmasıdır. Daha yüksek dozlarda aldığında bunu bir buçuk, iki yıla kadar uzatabiliyoruz.”

. Bir kadında tiroit problemi varsa ne kadar sıklıkla bir endokrin uzmanına gitmeli?
“Gebe değilse ortalama altı ayda bir görmeyi istiyoruz ama gebe ise özel durumlar hariç dört, altı hafta gibi süreli aralıklarla görmeyi tercih ediyoruz.”