Tiroid Nodülleri Ve Kilo Problemleri

Tiroid bezinin çeşitli nedenlerle büyümesine guatr deniliyor. Toplumda yaklaşık yüzde 30-40 oranında tiroid bezinin çeşitli hastalıkları mevcut. Kadınlarda görülme sıklığı daha fazla. Tiroid nodülleri gelişen teknoloji ile daha sık tespit edilebilmekte. Büyük oranda iyi huylu olmalarına rağmen ortalama olarak 100 tiroid nodülününden 15`inde kansere rastlanıyor. Hisar Hastanesi uzmanları troid hastalıklarını anlattılar.

Tiroid nedir?
Boynun ön kısmında bulunan kelebek şeklindeki bir organ olan tiroid bezi, T3 ve T4 hormonlarını üretmekle görevlidir. Yaklaşık 20 gr ağırlığındadır. Tiroid hormonları kalp hızı, kolesterol seviyesi, kilo, ruhsal durum, adet düzeni gibi birçok farklı sistemi ilgilendiren fonksiyonları üstlenir. Tiroid hormonlarının tiroid bezinden az salgılandığı duruma hipotiroidi, çok salgılandığı duruma ise hipertiroidi denir.

Hipotiroidi nedir?
Tiroid bezinin yetersiz çalışması sonucunda veya diğer sebeplerle tiroid bezinin salgıladığı hormon vücudumuzun ihtiyacını karşılayamayabilir. Bu duruma hipotiroidizm denir ve saçlarda kabalaşma, matlaşma, ciltte kuruma, pullanma ve dökülme, istemediği halde kilo alma,  diyete rağmen kilo verememe, kabızlık, cinsel isteksizlik, çabuk yorulma gibi şikayetlerle kendini belli eder. Yapılacak kan testleri sonucu teşhisin doğrulanmasını takiben eksik olan tiroid hormonunu vererek çok hızlı iyileşme sağlamak mümkündür. Bu hastalar ömür boyunca ilaç kullanmak zorundadır. Tedavide kullanılan tiroid hormonunun standart dozu yoktur. Bu nedenle her hastada yapılacak ölçüm ve takiplerle gerçek ve doğru idame dozu bulunmalıdır.

Hipertiroidi nedir?
Tiroid bezinin gereğinden fazla hormon salgıladığı duruma hipertiroidizm (zehirli guatr) denir. Zehirli guatr, nodüllü veya nodülsüz olabilir. Nodülsüz zehirli guatra Basedow Graves Hastalığı da denilebilir. Zehirli guatrda çarpıntı, ellerde ve vücutta titreme, ani kilo kaybı, saçlarda dökülme, kaşıntı, boğazda dolgunluk hissi, aşırı iştah dolayısıyla çok yemek yeme ve su içme, aşırı terleme, çabuk yorulma sinirlilik sık görülen şikayetlerdir. Bazı hastalar, bulantı, ishal, kusma ve çok sık dışkılamadan yakınır. Bu saydıklarımızın hepsi aynı anda bulunmayabılır. Bu şikayetlerin bazıları ön plandadır,  diğer şikayetler ancak doktorun sorgulaması ile ifade edilebilir.  Nodülsüz guatrlı hastaların bazılarında gözlerde büyüme ve gözlerin ileriye doğru çıkması mümkündür. Hastaların muayenesinde; kalp atımının çok arttığı, solunumun hızlandığı, ellerin titrediği ve avuç içinin terli olduğu görülür.

Tiroid nodülü nedir?
Boynun ön kısmında yer alan tiroid bezinden türeyen çeşitli boyutlarda olabilen kitlelerdir. Tek veya çok sayıda olabilirler. İçinde sıvı bulunan kistler halinde olabilirler. Diffüz guatrda ise tiroid bezi genel olarak büyümüştür. Çok sık görülmesine rağmen çok büyük oranda iyi huyludurlar. Nodüller milimetrik boyutlarda olabileceği gibi boynun tamamını kaplayan büyük boyutlara ulaşabilirler. Tiroid nodülleri mutlaka incelenmelidir.

Tiroid nodüllerinin belirtileri nelerdir?
Büyük oranda belirtisiz seyrederler. Ancak boynun ön kısmında, adem elması denilen kıkırdağının altında büyüyen kitle olarak ele gelebilir. Büyüklük arttıkça nefes darlığı, yutma güçlüğü, ses kısıklığı şikayetlerine sebep olabilirler. Kana çok fazla tiroid hormonu salgılayan hiperaktif nodüller kalp hızında artış, sinirlilik, kilo kaybı, ellerde titreme ve terleme, uykusuzluk, ishal ile kendini belli eder. Hipotiroidin bulguları ise kalp hızında yavaşlama, kilo artışı, kabızlık, depresyon, vucutta yorgunluk, saçlarda kırılma ve dökülme, ciltte kuruluk, unutkanlık ve adet düzensizlikleridir.

Tiroidimde nodül olduğunu nasıl anlayabilirim?
Ayna karşısında tiroid kontrol edilir. Bunun için boynun ön kısmında adem elmasının hemen altında genişleme veya şişlik olup olmadığına bakılmalıdır. Tiroid bezi bu bölgede yeralır. Bu kontroller başı geriye yaslayarak yapılmalıdır. Şayet bu bölgede genişleme veya şişlik görülürse bir hekime başvurulmalıdır.

Tiroidimde nodül olduğunda ne yapmalıyım?
Şayet tiroid bezinizde nodül saptanmışsa bir endokrinoloji veya endokrin cerrahı tarafından takip ve tedaviniz yapılmalıdır. Doktorunuz sizden risk faktörleriniz için ayrıntılı bir bilgi alacak, muayenenizi yapacak ve gerekli olan testleri isteyecektir.Bu testlerden ilk istenecek olanlar kandaki tiroid hormon düzeyleri ve tiroid ultrasonografisi olacaktır. Hastaların çoğunda tiroid bezindeki nodüllerden hücre örnekleri almak amacıyla ince iğne ile biyopsi de yapılmaktadır. Bu işleme tiroid ince iğne aspirasyon biyopsisi denmektedir ve sıklıkla ultrasonografi altında ve patolog eşliğinde yapılmaktadır. Tiroid nodüllerinde sıklıkla kullanılan bir diğer metod da tiroid sintigrafisidir. Bu tanı yönteminde tiroid nodüllerinin çok (sıcak nodül) veya az (soğuk nodül) çalıştıkları hakkında bilgi edinilebilmektedir.

Tiroid nodüllerinin tedavisi nedir?
Tiroid nodüllerinin tedavisi sebebe bağlıdır. Şayet yapılan tiroid ince iğne aspirasyon biyopsisinde iyi huylu, kanseröz olmayan hücreler görülmüşse, büyüme eğilimi göstermeyen küçük nodüller takip edilebilir. Bazen nodüllerin büyümesini engellemek veya küçültmek amacıyla tiroid hormon tedavisi tercih edilebilir. Şayet yapılan tiroid ultrasonografilerinde nodüller büyüme eğilimindeyse iğne biyopsileri tekrarlanmalıdır. İğne biyopsisi sonucunda kuşkulu hücreler izlenen hastalar ameliyata alınır. Ayrıca nefes borusu ve yemek borusuna yaptıkları baskı sonucu nefes darlığı ve yutma güçlüğüne sebep olan hastalarda da ameliyat tercih edilir.

Kaynak: Hisar Intercontinental Hospital web sitesi
(www.hisarhospital.com.tr)