Tüp Bebek Tedavisi Nedir, Kimlere Uygulanır?

Tüp bebek tedavisi nedir? Kimlere ne zaman önerilir? Tekrarlayan tüp bebek başarısızlıklarında nasıl bir yol izlenir? Yurt dışından tüp bebek tedavisi için Türkiye’ye gelecek hastalar bu işlem için ne kadar zaman ayırmalı?

Medical Park İzmir Hastanesi Tüp Bebek Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Zeki Işık, tüp bebek tedavisi hakkında merak edilenleri Sağlığım İçin Herşey’de anlattı

NORMAL YOLLARDAN GEBE KALINAMAMASININ NEDENLERİ

. Tüp bebek tedavisi nedir? Kimlere ne zaman önerilir?
‘‘Tüp bebek, laboratuvar ortamında, insan üreme hücrelerinin bir araya getirilmesi demektir. Normal yollardan bir araya gelemeyen erkek hücresi (sperm) ile kadın yumurta üreme hücresi, laboratuvarda bir araya getirildikten sonra, vücuda benzer koşullarda, 2-5 gün laboratuvar ortamında tutulur. Sonrasında da anne adayına yerleştirilir. Üreme hücrelerinin normal yollardan bir araya gelememesi; kadının tüplerinin tıkanması, hormonal bozukluklar, sağlıklı yumurtayı üretememesi, spermin çok az olup vücutta yumurtayı dölleyememesi gibi nedenlerle olur. Yaklaşık 40 yıllık ve Nobel ile taçlandırılmış bir teknolojidir. Tüp bebek, bu süre içerisinde, mikroenjeksiyonun da eklenmesiyle, her türlü bebek sahibi olamama nedeni için bir çözüm olmuştur. Ve bu son 40 yıl içerisinde, 6 buçuk milyondan fazla, aksi takdirde dünyaya gelemeyecek insanın, dünyaya gelmesine vesile olmuştur.

TÜP BEBEK TEDAVİSİ ÖNCESİ YAPILANLAR
“Tüp bebek tedavisi, her çocuk sahibi olmayan kişilere, anında önerilecek bir tedavi şekli değildir. Tüp bebek tedavisi basitten karmaşığa doğru giden, bir akış aşaması içerisinde kullanılması gereken bir tedavi yöntemidir. Tüp bebek, hormonal düzensizlikleri düzeltilen, sperm bozukluğunun nedeni araştırılarak tedavi alan veya yumurtlaması az ise, yumurtlamayı sağlayacak ilaçlarla tedavi verilip buna rağmen 1-2 yıllık tedavi süresi sonunda (yaş ileri ise daha kısa bir sürede) gebe kalınamayan durumlarda önerilir.’’

BAŞARISIZLIĞI ÖNLEYEN DESTEK TEDAVİLER

. Tekrarlayan tüp bebek başarısızlıklarında nasıl bir yol izlenir?
‘‘Tüp bebekte her seferinde başarı gelmez. Çünkü elde edilen son ürün yumurta ile spermin birleştirilmesinden oluşan embriyo (yeni canlı adayı), her zaman için dış görünüşü veya oluşması sonucunda, bir bebeğe eşit değildir. Dolayısı ile birçok faktör, başarıda rol oynar. Tecrübeli merkezler standart tüp bebek uygulamasında gebe kalamayan hastalarda, birçok ilave teknik ve tetkik yaparak, başarıyı arttırmaya çalışırlar. Hastanın derinlemesine hormonal dengeleri düzeltilir; erkekte sperme yönelik tedaviler yapılır; rahim içi problemlerin giderilmesi için küçük operasyonlar yapılır ve hormon tedavilerine eşlik eden, yumurta kalitesini arttıracak bazı ilave destek tedavilerle hasta yeni denemeye hazırlanır.

Prof. Dr. Ahmet Zeki Işık

GENETİK TANI VE TARAMA
Burada, son yıllarda laboratuvarda olan gelişmeler de çok önemli rol oynar. Örneğin hastanın emriyolarının 24 saat izlendiği, kapalı ortamlarda hiç dışarı çıkılmadan takip edildiği hidrafor sistemleri, mikroenjeksiyona ilave olarak spermin seçiminde rol oynayan yeni teknolojik ve seçim teknikleri, gebelik şansının artırılmasında rol oynar. Beraberinde, eğer bu tip tekniklere rağmen gebelik oluşamıyor veya düşük ile sonlanıyor ise, hastanın genetik analizleri detaylı olarak incelenir ve gerekirse oluşan embriyonun da genetiğine bakılması icap edebilir. Buna da preimplantasyon genetik tanı, tarama denir. Bu işlem de yapıldığı zaman hangi embriyo normal genetik yapıya sahipse onun daha süratle anne adayına kavuşturulması sağlanarak, gebelik böylelikle daha yakın zamana çekilir artı gereksiz düşüklerden de korunmuş olunur. Gene bağışıklık sistemi ve rahim içi endometrium (rahim içi tabakasının kalınlaşmaması) gibi sorunlarla da ilgili olarak özel tedaviler uygulanır.’’

YURT DIŞINDAN GELECEK HASTALAR TEDAVİ İÇİN 3 HAFTA AYIRMALILAR

. Yurt dışından tüp bebek tedavisi için Türkiye’ye gelecek olan hastalar, bu işlem için ne kadar zaman ayırmalıdır?
‘‘Türkiye dışından tüp bebek tedavisi için birçok hasta geliyor. Bunun birçok nedeni vardır. Nedenlerden biri dil sorunudur. Diğeri de Türkiye’de ister özel sektör ister devlet sektörü olsun buna çok ehemmiyet vermiş ve birçok teknolojik ve teknik alt yapı çözülmüş durumda olmasıdır. Türkiye’nin başarılı bir bebek programı vardır. Yurt dışından gelen hastaların,  öncelikle 1-2 ay öncesinden, gitmeyi düşündükleri klinikteki, doktor ve koordinatörler ile ön ilişkilendirmeyi yapmaları, kullanacakları ilaçlar ve tetkikler ile yazışmaları gerekir. Bunların yapılmasını takiben 3 hafta içerisinde tedavilerinin bitirilme şansı vardır. Bu ilişki daha önceden kurulur ve daha dikkatli ayarlanır ise, iki haftalık bir sürede de bu işlemler tamamlanabilir. Burada mühim olan kilit nokta, kişinin öncesinde ilgili hekimle ve onun koordinatörleriyle, ilişkiyi kurması ve buna göre de ön hazırlıkların yapılmasıdır. Çünkü geldikten sonra bir problem çıktığında, maalesef tekrar geriye dönmek ve yeniden bu süreci başlatmak gerekiyor. Bu da zaman kaybı ile sonuçlanıyor.’’