Türkiye’de Sağlık Turizmindeki Gelişmeler Nelerdir?

Türkiye’nin sağlık turizminde dünyadaki yeri nedir? Yurt dışından hastalar en çok hangi tedaviler için Türkiye’ye geliyorlar? Türkiye’nin giderek cazibe merkezi haline gelmesinin nedenleri nelerdir? Sağlık turizmindeki sorunlar ve çözüm önerileri nelerdir? Sağlık turizminde Türkiye’deki gelişmeler nelerdir?

İstanbul Uluslararası Sağlık ve Turizm Derneği’nin (İSTUSAD) Başkanı Emre Ali Kodan, Sağlığım İçin Herşey’de Esra Kazancıbaşı’nın sorularını cevapladı.

‘‘SON 10 YILDA GELEN HASTA ORANI 10 KAT ARTTI’’

. Türkiye sağlık turizminde dünyada şu an nerededir?
‘‘Türkiye’de sağlık turizmi son 10-15 yılda özellikle de 2007-2008 yıllarında gündeme geldi. Ortadoğu’da özellikle Libya ağırlıklı bir savaş vardı. 2009-2010-2011’de uçaklar dolusu hastanın Türkiye gelmesiyle hastanelerimiz çok ciddi Libyalı hasta tedavi etmeye başladı. Bu durum sektörün sağlık turizmine bakışını çok geliştirdi. Çünkü sağlık turizmi işletmeye faydası olan bir alandır. Yıllar içinde dünyanın farklı yerlerinden, az da olsa Avrupa’dan Amerika’dan, Ortadoğu’dan hastalar Türkiye’ye gelmeye başladı. 2008’de olan hasta sayısıyla 2018’de olan hasta sayısının artış oranı yaklaşık 10 katıdır. Bilim adamlarımızın, doktorlarımızın, hastanelerimizin teknolojik alt yapıları, fiyat rekabetleri, otelcilik ve destek hizmetlerindeki kalite artışlarından dolayı, Türkiye 2018’de cazibe noktası olmaya başladı. Bunun, iyi bir marka ve vizyon planıyla devam etmesini ümit ediyoruz.’’

TÜRKİYE HANGİ TEDAVİLER İÇİN TERCİH EDİLİYOR?

. Yurt dışından hastalar en çok hangi tedaviler için Türkiye’ye geliyorlar?
‘‘Saç ekimi, plastik cerrahi hastaları her ne kadar işin görünen kısmı gibi dursa da bunun haricinde Türkiye çok ciddi işler yapıyor. Plastik cerrahi, medikal estetik alanlarından ziyade Türkiye organ nakilleriyle, onkolojik tedavilerle, kanser ameliyatlarıyla, ilik nakilleriyle, genel cerrahide bazı whipple ameliyatı gibi zor ameliyat tarzlarıyla, özellikle ciddi bir hekim kalitesi barındırdığından bu branşlarda şu an sağlık turizminde revaçtadır.’’

. Türkiye’nin giderek cazibe merkezi haline gelmesinin nedenleri nelerdir?
‘‘Bilimsel araştırmalar bize fiyat, kalite, coğrafi konum, kültürel değerler gibi bazı kriterler veriyor. Fakat bu işin geneline baktığımız zaman Türkiye’nin son 15 yılda iyileşen ekonomisi; yani dünya pazarında artan bir marka değerimiz var. Bugün yatırımların yüzde 75’i Avrupa’dandır. Algının aksine Körfez ülkelerinin yatırımı bugün yüzde 7 sekiz civarındadır. Türkiye’nin marka değerinin bu artışını en güzel şekilde kullanır stratejik planımızı ve vizyonumuzu yerli yerince oturtabilirsek sağlık, termal, yaşlı turizmi, engelli bakımı gibi yaşlanan dünyada önemli bir merkez olması için Türkiye’nin önünde hiçbir engeli olmayacaktır.’’

Emre Ali Kodan

‘‘SAĞLIK TURİZMİ İÇİN YENİ BİR ŞİRKET KURULUYOR’’

. Sağlık turizmindeki sorunlar ve çözüm önerileriniz nelerdir?
‘‘Uluslararası bir yayın kuruluşu sağlık seyahati noktasında Türkiye’yi 3.-4. sıralarda konumlandırıyor. İlk sıralarda Amerika, İsrail, Uzakdoğu gibi durmasının nedeni yine bir algıdan ötürüdür. Sağlık turizminde çok fazla parametre var. Öncelikle neredeyiz, ne yapıyoruz, nereye gidiyoruz, noktasında bir stratejik planımızın çok doğru bir şekilde konması lazım. Avrupa Birliği’ne uyum yasaları dahilinde ülkemizde son 10 yıldır bir stratejik planlama yapılıyor. Bu stratejik planlamalar kâğıt üstünde kalmamalıdır. 10. Kalkınma Planımıza sağlık turizmi girdi. Ticaret Bakanlığımızın önemli teşvikleri var. Sağlık Bakanlığımız konuyu çok önemli bir şekilde dördüncü sıradan markalaşma ve vizyon olarak programına aldı. Bunun için 10 trilyon bütçe ile Uluslararası Hasta Anonim Şirketi (USAŞ) kuruluyor. Bu şirketin özel şirketlere, kamuoyuna ne sunacağı, gelecek hasta açısından hangi ülkelerin ilk sıraya koyulacağı gibi uygulayacağı plan çok önemli olacak. Örneğin,  otelciliğimiz, hekim kalitemiz, tıbbı bilgimiz, teknolojik alt yapımız açısından çok ara fark ile öndeyken, nasıl Hindistan bu kadar hasta almayı başarabiliyor? Bunları bilimsel raporlarla inceleyip, sahada bir aksiyon planı oluşturmak bence şu an Türkiye’nin ilk önemli işidir. Yani  ne yaptığımızın farkına varır, ne yapacağımızı planlar ve bilinçli bir şekilde hareket edersek, plan ve bütçe dahilinde önümüzde hiçbir engel görmüyorum.’’

DERNEĞİN SORUMLULUKLARI

. İstanbul Uluslararası Sağlık ve Turizm Derneği’nin Sağlık Bakanlığı’nın hedefleri doğrultusunda sorumlulukları nedir?
‘‘Dernek yapımızda hasta hakları, hasta iletişimi, hastanenin kalite süreçleri, satın almaları, malzemeleri, yerli ve milli üretimi gibi birçok parametre var. Aynı zamanda iç hasta; yani Malatya’dan İstanbul’a gelen bir hasta da akademik anlamda sağlık turistidir. Bunun dışında yurt dışından gelen hastaları en iyi şekilde ulusal noktada nasıl konumlandırabiliriz, hangi doktor-hangi fiyat, hangi kalite düzeyleri gibi konularla turizm ve eğitimleri de içeren bir dernek yapımız var. Başta sırf İstanbul gibi düşünsek de İstanbul bu işin yüzde 70’ini yapıyor.  Avrupa’da yaşayan yaklaşık sekiz-sekiz buçuk milyon Türk vatandaşımıza da ulaşmak istiyoruz. Onların Türkiye’de güvendiği, sırtını dayayabileceği kurum, doktor ya da bir sorun olduğu zaman tavsiye noktasında olabilir veya sorun yaşadığı zaman arkasında olan bir dernek olabilir. Avrupa’da yaşayan Türklere de bu konuyu izah etmek istiyoruz.’’

DOKTOR VE HASTANE SEÇME KRİTERLERİ NE OLMALI?

. Türk ve yabancı hastalar Türkiye’ye gelirken doktorlarını ve hastanelerini nelere dikkat ederek seçmeliler?
‘‘Bu konuda kriterler fiyat, kalite veya lokasyon olarak özetlense de mutlaka hastanenin uluslararası akreditasyonu var mı, yok mu buna bakılabilir. Sağlık Bakanlığımız düzenli olarak hastaneleri denetler ve bir puan verir. Yasa gereği 85 puan ve üstüne çıkan hastaneler sağlık turizmini yapabilir. Hastane belgeleri, doktorlara ulaşım gücü, iletişim ağı dikkat edilmesi gereken konulardır. Örneğin sorulan bir soru, ne kadar sürede cevaplanıyor, cevaplanma şekli nasıl oluyor, bunlara bakılabilir. Yine iki, üç yerden mutlaka fiyatları kontrol etmeleri ve hastalıklarına uygun lokasyonu seçmeleri çok önemlidir. Mesela saç ekimi, güneş hastaya zarar vereceği için yazın olmaz. Bu işlem eğer yazın yapılacaksa güneş almayan bölgeler tercih edilebilir. Hastanın tedavi süresi de çok önemlidir. Tedavi bir ya da iki ay olacaksa Ege bölgesinde ve güney bölgelerde bir daire tutup hastanın orada lojistik olarak ikamet etmesi daha kolay olabilir. Bu konuda danışabilecekleri sivil toplum kuruluşları, danışmanlara yönelebilirler ya da hastanelere sorabilirler. İster kamu ister özel olsun iletişim sıkı tutulmalı; bilir kişilere ulaşma gücü mutlaka arttırılmalıdır.’’