Türkiye’de Sigara İçenlerin Yüzde 44,9’u Son Bir Yıl İçinde Bırakmayı Denedi

Son yıllarda sigaranın ve tütün ürünlerinin zararlarına dair farkındalık seviyesinin arttığını vurgulayan Prof. Dr. Esra Uzaslan, 9 Şubat Dünya Sigara Bırakma Günü yaklaşırken sigara bırakmaya karar verenlerin sigara bırakma polikliniklerinden destek alabileceğini vurguladı

On beş yaş ve üzeri dünya nüfusunun yüzde 24’ü yani 1 milyar 164 milyon kişi sigara kullanıyor. Sigaraya çoğunlukla ergenlik döneminde başlanıyor ve ilk denemelerin hemen tümü 18 yaşından önce gerçekleşiyor. Sigara içme sıklığı erken erişkinliğe kadar artıyor ve daha sonra yaş ilerledikçe azalıyor. Küresel Yetişkin Tütün Araştırması verilerine göre; Türkiye’de sigara içenlerin yüzde 44,9’unun son bir yıl içinde tütün kullanımını bırakmayı denediğini belirten Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Türk Toraks Derneği Tütün Kontrolü Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Esra Uzaslan şunları söyledi: “Bu oran 2008 yılında yüzde 40,8’di. Halen tütün kullanan bireylerin yüzde 35,4’ü (2008 yılında yüzde 27,8’di) gelecek 12 ay içerisinde bırakmayı planlamaktadır. Günümüzde sigara bırakmada kullanılan en etkin tedavi yöntemlerine ülkemizde ulaşmak ve sigara bırakma polikliniklerinden destek almak mümkündür. Sigara içenlerin tütünün sağlık ve diğer zararları hakkında farkındalıklarının artmış olması, aynı zamanda etkin sigara bırakma yöntemlerinin ülkemizde bulunduğunu biliyor olmaları sigarayı bırakmak isteyenlerin oranını yükseltmektedir. Bu durum hem kişinin hem de çevresinin sağlığı için çok yüz güldürücü ve umut vericidir.”

TÜRKİYE’DE ERKEKLERİN YÜZDE 42’Sİ, KADINLARIN YÜZDE 13’Ü SİGARA KULLANIYOR

Prof. Dr. Esra Uzaslan şöyle devam etti: “Ülkemizdeki tütün tüketimine bağlı hastalık ve ölümleri azaltmak üzere yürürlüğe konulan yasalar ile sigara satışları 2008 yılından itibaren düşüşe geçse de, 2014 yılından itibaren tüketim yeniden arttı, 2015 yılında ise 2008 seviyelerine geri dönüldü. TÜİK tarafından yapılan Türkiye Sağlık Araştırmasına göre 2010 yılında her gün sigara içen oranı yüzde 25 iken 2014 yılında yüzde 27’ye çıkmıştır. Erkeklerde sigara içme oranı yüzde 39’dan yüzde 42’ye ulaşmıştır. Kadınlarda da 2010 yılında yüzde 12 olan sigara içme oranı 2014 yılında yüzde 13 olmuştur. Küresel Yetişkin Tütün Araştırması 2012’ye göre Türkiye’de kentsel bölgede kadınlarda arasında sigara içme sıklığı yüzde 15,5, kırsal bölgede yüzde 6,7’dir. Türkiye’de yapılan yerel çalışmalarda kadınlarda sigara içme sıklığı yüzde 19 ile yüzde 28 arasında değişmektedir.”

SİGARAYI BIRAKMAYI DENERKEN  SİGARA BIRAKMA POLİKLİNİKLERİNDEN DESTEK ALINABİLİR

Prof. Dr. Esra Uzaslan sigara bırakma süreci konusunda şu bilgileri verdi: “Kişisel motivasyon elbette önemlidir ancak bırakmayı çok isteyenler dahi sigara bırakma sürecinde nikotin yoksunluğu çekebilir. Hekim desteği ve gereğinde ilaç tedavisi nikotin yoksunluk yakınmaları ile baş etmede, sigara içme dürtülerinin kontrolünde ve nüksün engellenmesinde destek sağlar. Ülkemizde bireyin sosyal güvencesi olup olmadığına bakılmaksızın sigara bırakma tedavi desteği alabilecek olması koruyucu ve tedavi edici sağlık hizmetleri açısından çok önemli bir gelişmedir. Ülkemizde giderek yaygınlaşan sigara bırakma polikliniklerinde, bilimsel olarak etkinliği kanıtlanmış bilişsel yöntemlerle motivasyonel destek ve ilaç tedavisi birlikte uygulanabilmektedir. Sigara bırakma yardımı veren hekim ilk görüşmelerde sigara bağımlılarının karakteristik özelliklerini ve bırakma başarısını etkileyecek faktörleri analiz eder, bırakma başarısını artırabilecek ilaç ve diğer tedavi desteğini planlar. Tedavi süreci ve sonrasında da izler ve destek olur. Türkiye’de yaklaşık 400 Sigara Bırakma Polikliniği bulunmaktadır. Alo 171 hattı üzerinden veya doğrudan bu merkezleri arayarak randevu alınabilir. Sağlık Bakanlığı sertifikasyon programını tamamlamış ve bilimsel ilkeler ile hizmet veren bu merkezlere güvenle gidilebilir.”

SİGARAYI BIRAKMANIN SAĞLIĞA ETKİSİ İLK 20 DAKİKADA BAŞLIYOR.

Prof. Dr. Esra Uzaslan sigarayı bırakanların sağlığında görülen etkileri şöyle özetledi:

• 20 dakikada kalp atış hızı düşer
• 12 saatte kandaki CO seviyesi normale döner
• 2 hafta – 3 ay içinde kalp krizi riski azalmaya başlar; akciğer fonksiyonları artar
• 1-9 ayda öksürme ve nefes darlığı azalır
• 1 yılda koroner kalp hastalığı riski sigara içen birinin yarısı kadar olur
• 10 yılda akciğer kanseri riski sigara içen birinin yarısı kadar olur, ağız, gırtlak, yemek borusu, böbrek, mesane ve pankreas kanseri riski azalır
• 15 yılda koroner kalp hastalığı riski sigara içmeyen birininkiyle aynı olur

SİGARAYI BIRAKTIKTAN SONRA ORTAYA ÇIKAN YOKSUNLUK BELİRTİLERİNE DİKKAT

Prof. Dr. Esra Uzaslan sigarayı bıraktıktan sonra yaşanabilecek olumsuz durumları ve yapılması gerekenleri şöyle anlattı: “Sigarayı bırakmayı denerken bazı  kişilerde huzursuzluk, uykusuzluk veya uykuya eğilim, gerginlik, dikkat dağınıklığı, sinirlilik, yorgunluk, titreme, baş ağrısı, kabızlık, mutsuzluk veya aşırı neşelenme, iştah artması, ağız kuruluğu ve ağız yaraları görülebilir. Sigara bırakma polikliniklerinden destek alan olgularda bu sorunların yönetimi öğretilir ve tedavi destekleri bu sorunların ortaya çıkmasını engelleyebilir. Yürüyüşe çıkmak, duş almak, spor yapmak, müzik dinlemek, hobilere zaman ayırmak, bitki çayları içmek, kafeinli içeceklerden uzak durmak faydalı olabilir. Kişi bırakma günlerinden sonraki birkaç hafta boyunca sigara içmediğinde sigara içme dürtüleri daha zayıf ve seyrek hale gelir ve daha kolay başa çıkılabilir. İlaç tedavileri sigara içme isteğini ve ani gelen dürtüleri azaltır ve ortadan kaldırır. Bu tedavilere ek olarak meşgul edecek etkinlikler, sigara içmeye teşvik edecek durumlardan kaçınma, egzersiz yapmak önerilen yöntemlerdir.”