Üveit Tedavisi Nasıl Yapılır?

Üveit nedir? Üveit açısından kimler risk grubuna giriyor? Üveit tedavisi nasıl yapılır? Batı Göz Altunizade’den Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Tayfun Bavbek üveit hastalığı ve tedavisini Sağlığım İçin Her Şey’e anlattı.

ÜVEİT NEDİR?

Üveit nasıl bir hastalıktır? Toplumda ne oranda rastlanır? Daha çok görüldüğü bir yaş grubu ya da kadın erkek farkı var mıdır?
Üveit göz hastalıkları içinde önemli bir yer tutan inflamatuar bir hastalıktır. İnflamasyon vücuda bir mikrop girmesi sonucu oluşabilir ve savunma sisteminin reaksiyonu birtakım savunma hücreleri üretir. Buna iltihabi inflamasyon denilir. Bazen de mikrop olmadan ya da dışarıdan gelmiş bir etki olmadan vücudun kendi hücrelerine karşı yaptığı bir yanlış alarm savunma mekanizması sonucu da olabilir. Tüberküloz, herpes gibi birtakım virüslerden kaynaklı bir inflamasyon da olabilir. Ama genellikle vücudun gözdeki bazı proteinlere karşı geliştirdiği savunma mekanizmasının oluşturduğu iltihaptan bahsedilir.

Gözümüz birtakım tabakalardan oluşur en dışta beyaz sklera denilen tabaka vardır. Onun altında yoğun damarsal tabaka vardır ve onun da iç tarafında retina, görmemizi sağlayan tabaka vardır. Üveit dediğimiz hastalık, bu orta tabaka; yani o damardan yoğun koroid tabakanın iltihabıdır. Üveitleri bu anatomik sınıflandırmaya göre ön, orta ve arka üveitler olarak üçe ayırabiliriz.

Üveitin bulunduğu bölgeye göre hastaların görmeyle ilgili şikâyetleri değişiyor mu? Üveit ne tür yakınmalara yol açıyor?
En hafif diye tabir edebileceğimiz üveit, ön üveit yani korneanın saat camı gibi olan kornea tabakasının arkasındaki göz bebeğinin bulunduğu boşlukta iltihap hücrelerinin oluşması ile kendini gösteren üveittir. Bir miktar görme azalması yapar; ama bu tür üveitin esas sebep olduğu şikayet çok ciddi göz ağrısı, ışıktan rahatsız olma ve gözde kırmızılık şeklindedir.

Göz nezlesi bütün bir beyaz kısmın üstünde kırmızılık yapar ve çapaklanma olur. Üveitte çapaklanma olmaz. Sadece o beyaz kısmın siyaha yakın kısımlarında yoğun bir kızarıklık ve ciddi ağrı olur. Bir miktarda görme azalması olur.  Ciddi görme azalması yapan üveit, arka üveittir. Retinayı da etkilediği için özellikle görme merkezine makula dediğimiz sarı noktanın bulunduğu görme merkezine yakın bir alanda bir iltihap yapar ve bu nedenle ciddi görme kaybı yapar ve ağrı, ışıktan rahatsız olma gibi şikâyetler ise daha az olur. Kızarıklık kimi zaman olabilir kimi zaman olmayabilir.

ÜVEİT DAHA ÇOK KİMLERDE GÖRÜLÜR?

Erişkinlerde kadın erkek ayrımı var mı? Daha çok görüldüğü bir yaş grubu var mı? Çocuklarda da üveit görülebiliyor mu?
Kadınlarda ve erkeklerde genellikle eşit oranda ortaya çıkar. Çocukluk çağından başlayarak erişkin yaşlara kadar her yaşta görülebilir. En sık üveitleri gördüğümüz yaş grubu 20-40 yaş arasıdır. Behçet hastalığı da üveite sebep olan hastalıklardan bir tanesidir. Behçet hastalığı, ciltte birtakım lezyonlar, ağızda aft, gözde inflamasyon yani üveite neden olabilir.

Her Behçet hastası olan kişide mutlaka gözle ilgili bir yakınma ve üveit görülür mü?
Her Behçet hastasında üveit ortaya çıkmayabiliyor. Çocuklarda da özellikle 7 yaşın altında çocuk romatizması denilen erişkin romatizmasına benzer jüvenil romatoid artrit hastalığı var. Bu hastalık da çocuklarda üveit yapabilir. Göz içinde inflamayon yapabilir. Çocuklar tabi şikayetlerini çok ciddi olmadıkça hemen ifade edemeyebiliyorlar. Jüvenil romatoid artritli çocuklarda üveit olduğu zaman pek kızarıklık olmayabiliyor. Bunun için  jüvenil romatoid artrit tanısı almış hastalarını takip eden pediatrik romatologların teşhisi koydukları zaman altta yatan bir üveit var mı diye bir göz muayenesine yönlendirmeleri gerekir.

ROMATOİD ARTRİT VE ÜVEİT

İltihabi eklem romatizması olan romatoid artrit olan bir hastada üveit oluyor mu? Oluyorsa bu tür grup hastalarda göz kontrollerinin nasıl bir önemi var?
Romatoid artritli hastalarda da üveit olabiliyor. Beraberinde ciddi gözyaşı azlığı olabiliyor. Dolayısıyla romatoid artritli ve değişik romatizma spektrumundaki tanıları almış olan hastalar mutlaka doktorları tarafından göz muayenesine belli aralıklarla sevk edilmelidirler. Bir de romatizma hastalıklarında kullanılan bazı ilaçlar, uzun yıllar kullanıldığı zaman gözde nadiren de olsa birikme yapabiliyor. Bu ilaçları kullanan hastalar 6 ayda bir bazen ilaç dozu düşükse senede bir birtakım tetkiklerden geçmesi gerekiyor.

Tanı nasıl konulur? Tedaviye yaklaşım nasıl oluyor?
Rutin göz muayenelerinde önden arkaya göz tabakları muayene edilir. Bu muayenede üveite ait bulgu var mı yok mu teşhis etmek mümkün. Üveit belli aralıklarla hayatımız boyunca bizi yoklayan bir hastalıktır. Dolayısıyla tamamen etkeni yok edecek bir şey maalesef yok. Ama tedavi edilmediği zaman komplikasyonları da olabilen bir hastalık. Dolayısıyla mutlaka atakların tedavi edilmesi gerekir. Tedavi lokal damlalar ya da enjeksiyonlarla olmaktadır. Bazen uzun süre kortizonlu haplar kullanılması gerekebiliyor.  Birçok ağır arka üveitlerde inflamasyonu baskılamak için veya birkaç sene süren Behçet hastalarında immunomodülatör tedavi; yani vücudun savunma sistemini baskılayacak tedaviler yapılabiliyor.

Kişinin alması gerekli ilaçlar var mıdır? Bağışıklık sistemiyle ilgili bir hastalık olduğu için örneğin uykusuzluk stres gibi faktörlerde üveiti tetikleyebilir mi?
Bu hastalık bağışıklık sisteminin bir hastalığı olduğu için uykusuzluk, stres, gribal enfeksiyonlar, yetersiz beslenme, aşırı sigara ve alkol alışkanlığı gibi durumlar atak sıklığını arttırabilir. Kısacası vücudun bağışıklık sisteminin azalması, çökmesi çok ciddi üveit ataklarına inflamasyonlara sebep olabilir.