Yaşlanmak, önlenmesi mümkün olmayan doğal bir durum. Ancak önemli olan sağlıkla, mutlulukla ve zamanı geldiğinde yaşlanmak. Öyle ki bazı insanlar yaşça genç oldukları halde ruhen yaşlanabiliyor, bazıları ise tam tersine yaşça büyük oldukları halde ruhen genç kalıyor. Yıllar ilerledikçe kalp ve beyin başta olmak üzere birçok organımızda değişiklikler yaşanıyor.
Sağlıklı beslenmek, stresten uzak kalmak, düzenli spor yapmak ya da sigara ve alkol gibi zararlı maddelerden uzak durmak gibi bazı kuralları alışkanlık haline getirmek yaşlanmayı geciktiriyor.
Acıbadem Kadıköy Hastanesi İç Hastalıkları ve Geriatri Uzmanı Doç. Dr. Berrin Karadağ, yaşla birlikte vücudumuzda yaşanan değişimler ve alınması gereken önlemler hakkında bilgi verdi.
1- BEYİN: 30 YAŞINDAN SONRA BEYİN HÜCRELERİ ÖLMEYE BAŞLIYOR
30 yaşından sonar beyin hücreleri yavaş yavaş ölüyor ve beyin dokusunda küçülme başlıyor. Bu olay 50’li yaşlarda beyin ağırlığında azalmaya yol açıyor ve her 10 yılda yüzde 2-3 oranında azalma meydana geliyor. Bu değişikliklere bağlı olarak da yeni bilgi öğrenme hızı azalıyor. Ancak eski bilgiler özenle saklanıyor. Kitaplığın üst rafları yani yeni bilgiler en ufak bir sarsıntıda yıkılırken, eski bilgilerin saklandığı alt raflar daha sağlam kalıyor.
Haftada 2 defa balık yiyin
Beyin yaşlanmasını belli bir ölçüde geciktirmek elinizde. Haftada en az iki defa balık yemeli, sigara ve alkolden uzak durmalısınız. Ayrıca zihin çalıştıran egzersizler, bulmaca çözümü veya günlük haberleri ayrıntılı takip etmek de beyin sağlığı için oldukça faydalı.
2- KALP: YAŞ İLERLEDİKÇE KALP BÜYÜYOR
40 yaşından itibaren kalbiniz de yaşlanmaya başlıyor. Kalp ağırlığında bir miktar artış meydana geliyor. Çünkü sol karıncık duvarı kalınlaşıyor ve karıncıklar arası bölme hafif büyüyor. Kalbin dakikada pompaladığı kan miktarında belirgin azalma görülüyor. Bu azalma her yıl yüzde 1’dir. Ayrıca yüzeysel damarlar da belirginleşiyor. Tüm bu yaşanan değişiklikler sonrasında kalbiniz sorunlara açık hale geliyor.
Sağlıklı beslenin, sigaradan uzak durun ve spor yapın.
Kalp sağlığınızı korumak için mutlaka sigarayı bırakın. Yağ tüketimini azaltın. Potasyum kalbin yapısını koruyan mineraller arasında yer alıyor. Bu nedenle potasyumdan zengin muz, kayısı ve patates gibi gıdalarla beslenebilirsiniz. Bol miktarda sarımsak tüketebilirsiniz. Yağ, tuz, kalori ve kolesterolden düşük yiyeceklerle beslenin. Ayrıca düzenli egzersiz ve yürüyüş yapmak da kalp sağlığınızı koruyor.
3- GÖZ: 40 YAŞINDAN SONRA YAKIN UZAKLAŞIYOR
Yaşlanma ile görme duyusu da değişiyor. 40 yaşından sonra göz merceğinin sertliği artıyor. Bu sebeple gözün nesnelere odaklanması için gereken şekil değişikliği gerçekleştirilemiyor. Sonucunda da 50 santimden daha yakını görmede zorluklar yaşanıyor. Normal bir göz 40 yaşında +1, 50 yaşında +2, 60 yaşında +3 numara yakın gözlüğe ihtiyaç duyuyor. Burada kabul edilmesi gereken eksiklerinizi fark edip, kabul etmek ve çözüm sürecini bulmaktır.
C ve E vitaminlerinden zengin beslenin
Görme duyunuz çok önemli işlevlere sahiptir. Yakın gözlüğü kullanmayı reddetmeyin ve dünyada görülecek pek çok şey olduğunu unutmayın. Göz sağlığını korumak için C ve E vitaminleri açısından zengin besinler tüketilebilir, çinko takviyesi alabilirsiniz. Ayrıca düzenli aralıklarla göz muayenesi yaptırmayı da ihmal etmeyin.
4- KULAK: 30 YAŞINDAN SONRA İŞİTME SİNİRİ YAVAŞLIYOR
Yine 30’lu yaşlardan itibaren yaşlılığa bağlı olduğu düşünülen işitme kayıpları başlayabiliyor. Çünkü kulağa giden ve kanlanmayı sağlayan damarlar, kan taşıma görevini tam olarak yerine getiremiyor. Ayrıca işitme siniri yaşlanıyor ve beyindeki işitme merkezinin yaşla birlikte işlevi yavaşlıyor. Dış kulak kanalındaki salgının miktarının artması kulak kirinin çoğalmasına yol açıyor. Bu da işitme kalitesini azaltıyor.
Çok yüksek sesli müzik dinlemeyin
Çok yüksek sesli müzik dinlememek özellikle gençken işitme sağlığınızı korumak için alınacak önlemler arasında yer alıyor. Duymanızda sorun yaşıyorsanız mutlaka KBB uzmanına başvurun.
5- KEMİKLER: MENOPOZ SONRASINDA KEMİK ERİMESİ BAŞLIYOR
Vücudun en önemli yapı taşlarından biri olan D vitamini özellikle menopoz sonrası kadınlarda azalıyor. D vitaminde yaşanan bu düşüş de özellikle kadınlarda kemik erimesini beraberinde getiriyor.
Güneş ışınlarından faydalanın
Kemik erimesinden korunmak için güneş ışınlarından yeterli miktarda faydalanmalısınız. Ancak özellikle 11:00 ve 16:00 arası güneşe maruz kalmamaya dikkat edin. Kemik erimesi sorunu her zaman aklınızda olsun ve mutlaka düzenli kontrollerinizi yaptırın.
ÜLKEMİZDE KADINLAR ERKEKLERDEN YAKLAŞIK 6 YIL UZUN YAŞIYOR
Son 50 yılda özellikle gelişmiş ülkelerde, yaşlı nüfusta artış yaşandı. Bu olay, daha az düzeyde olmakla birlikte gelişmekte olan ülkelerde de gözlenmeye başlandı. Dünya genelinde 1950-2000 yılları arasında ortalama yaşam süresi 20 yıl kadar artarak 66 yaşa ulaştı. Gelecekteki 50 yıl içerisinde ortalama yaşam süresinin 10 yıl daha artarak 76 yıla ulaşması bekleniyor. Bugün itibariyle 600 milyon dolayında olan yaşlı kişi sayısının da 2050 yılında 2 milyara ulaşacağı tahmin ediliyor. Ülkemiz içinse şu an doğan bir bebeğin ortalama yaşam süresi erkeklerde 73,7, kadınlarda ise 79,4 yıl.