Yumurtalık Kanseri Hakkında Merak Edilenler

YUMURTALIK KANSERİNDE EKSİK CERRAHİ TEDAVİ
Amerika’da yapılan son çalışmalar, yumurtalık kanserli hastaların önemli bir oranında cerrahi tedavinin eksik uygulandığı ortaya çıktı. Bu sonuç 9 farklı eyalette 1999–2002 yılları arasında tedavi görmüş olan 10 bin 432 yumurtalık kanserli hastanın kayıtları incelenerek yapıldı. Hastaların yaşam süresini doğrudan etkileyecek önemli bir faktör olan bu bulgu, kanser tedavisiyle ilgili bir takım kuşkuları da beraberinde getiriyor.

Yumurtalık kanseri tüm jinekolojik kanserler içerisinde en çok ölüme yol açan kanser türüdür. Yumurtalık kanserlerinden ölümlerin bu kadar yüksek oranda olmasının en önemli sebebi, hastalığın erken dönemlerde bir bulgu vermeden ilerlemesi ve ilk tanıda hastaların yüzde 70’inin ileri evrede olmasıdır.

Yumurtalık kanseri tedavisinde önemli bir nokta; ilk yapılan cerrahi müdahaledir. Bu ilk cerrahi müdahelede yapılması gereken operasyon ve izlenecek olan adımlar belli standartlarda çeşitli kanser araştırma dernekleri tarafından belirlenmiş olmasına rağmen; tüm dünyada farklı sebeplerden dolayı hastaların önemli bir kısmı cerrahi tedaviyi en iyi ve uygun şekilde alamamaktadır. Bunun sebepleri arasında operasyonu yapan doktorun yumurtalık kanseri tedavisindeki cerrahi tecrübesi, bilgisi ve iş yükü yoğunluğu sayılabilir.

Yumurtalık kanseri erken evrede teşhis edilse bile, mikroskobik olarak lenf düğümlerine veya karın içi zarına yayılma ihtimali olduğundan dolayı, lenf düğümlerinin çıkartılması ve karın içi zarından mikroskobik inceleme için örnekler alınması gerekir. Böylece erken evre olarak gözüken bu hastaların yüzde 30’unun aslında erken evrede olmadığı ve mikroskobik olarak bu oluşumlara yayıldığı bulunacaktır. Son yayınlanmış olan çalışmada Amerika’da tedavi almış olan erken evredeki hastaların ancak yüzde 50’sinin yeterli cerrahi değerlendirmeye tabi tutulmuş olduğu ortaya çıkmıştır. Bu durumda eksik cerrahi tedavi yapılmış olan hastalarda hastalığın gerçek boyutu da saptamanamamaktadır.

YUMURTALIK KANSERİ NEDİR?
Yumurtalık kanseri bir kadının yumurtalıklarından kaynaklanır. Kadınlarda rahmin her iki yanında olmak üzere iki yumurtalık vardır. Yumurtalıklar yumurta üretmenin yanı sıra kadın hormonları olan östrojen ve progesteronun temel üretim yeridir. Yumurtalık kanserlerinin yaklaşık dörtte biri erken evrede saptanır. Kanseri erken saptamak tedavi başarısı olasılığını arttırmaktadır. Erken evre yumurtalık kanseri için tedavi edilen 10 kadından 9 tanesi kanser tanısından sonra en az 5 yıl yaşayacaktır. Jinekolojik muayene sırasında doktorunuz kadın organlarının şekil ve büyüklüğünü elle hisseder. Ancak yumurtalıklar derinde yer aldığından yumurtalık kanserlerinin çoğu doktor muayenesi sırasında ele gelmez. PAP testi rahim ağzı kanserinin erken tanısında yararlı iken aynı durum yumurtalık kanseri için geçerli değildir.

Eğer belirtileriniz varsa doktorunuza başvurunuz: Yumurtalık kanserinin erken dönem belirtileri genellikle belli belirsizdir. Bu belirtilerin genellikle kanserden çok kanser dışı sebeplere bağlı olduğu unutulmamalıdır.

BELİRTİLER:
• Karında şişme
• Beklenmeyen vajinal kanama
• Karında basınç duygusu
• Sırt veya bacak ağrısı
• Gaz, şişkinlik, uzun süren hazımsızlık gibi sorunlar

Bu belirtilerin yumurtalık kanseri ile ilişkili olabileceği düşünüldüğü zaman kanser yumurtalıkların dışına yayılmış olabilir. Yumurtalık kanserlerinin çoğu batın içindeki organların yüzeyine kolaylıkla yayılır. Belirtilerin bilinmesi ve bu belirtilere dikkat edilmesi, kanserin erken tanınması ve başarıyla tedavi edilmesini sağlayabilir. Yukarıdaki belirtilerden herhangi biri gelişirse derhal doktorunuza başvurunuz.

TEDAVİ YÖNTEMLERİ:
Yumurtalık kanseri için çeşitli cerrahi işlemler vardır. Bu cerrahi işlemlerin adı, çıkarılan organın Yunan veya Latince’ deki adı kullanılarak belirlenir. Bir yapı cerrahi olarak çıkarıldığında , ameliyatın ismi genellikle “----ektomi” ile sonlanır. Örneğin, rahmin çıkarılmasına “histerektomi”, yumurtalığın çaıkarılmasına “ooferektomi” denir.

Eğer her iki yumurtalık veya rahim çıkarılmış ise kişi gebe kalamaz. Bir çok kadın ameliyattan sonra 3 ile 7 gün arasında hastanede kalır. İyileşme dönemi genellikle 4 ile 6 hafta arasındadır. Eğer tümörün tümü çıkarılamazsa, cerrah mümkün olduğu kadar fazla tümör dokusunu çıkarır. Bu işleme “sitoredüksiyon” denir. Sitoredüksiyon hastanın yaşam süresini ciddi ölçüde azalttığı için çok önemlidir.

Yumurtalık kanserinde tedavi, kanserin ne kadar yayıldığına bağlıdır. Erken evre olduğu bulunan olgularda eğer çocuk isteği varsa tek veya her iki yumurtalık çıkarılabilir. Doktorunuz diğer kadın üreme organlarının da çıkarılmasını önerebilir. Erken evre kanserlerde kemoterapi de tedaviye eklenebilir. Evre III ve IV kanserler için tümör mümkün olduğu kadar çıkarılmalıdır. Kemoterapi genellikle cerrahiden sonra uygulanır. Eğer nüks olursa tekrar kemoterapi ve cerrahiye başvurulabilir.

Kaynak: Anadolu Sağlık Merkezi web sitesi
(www.anadolusaglik.org)